“แอร์พอร์ตลิงก์” งานเข้า เอกชนร่อนหนังสือถามยกเลิกประมูลประตูกั้นชานชาลาไม่โปร่งใส ส่อละเว้นไม่ปฏิบัติตาม พ.ร.บ.จัดซื้อปี 2549 พร้อมสำเนาถึง “ผู้ว่าการ ร.ฟ.ท.” ด้วย งัดระเบียบถามเป็นรายข้อ หลังมีการเจรจาต่อรองราคาแล้ว ถามยกเลิกประมูลใช้ กม.ฉบับใด ข้อใด แถมแค่โทร.บอกยกเลิก ขอหนังสือแจ้งเป็นทางการกลับไม่มี เผยคู่ค้าต่างประเทศสับสน และเงินค้ำประกัน 10 ล้าน จมกว่า 6 เดือน เสียโอกาสนำไปลงทุนโครงการอื่น
รายงานข่าวแจ้งว่า จากกรณีที่บริษัท รถไฟฟ้า ร.ฟ.ท.จำกัด ได้ยกเลิกการประกวดราคาด้วยวิธีทางอิเล็กทรอนิกส์ (e-Auction) เพื่อจัดหาและติดตั้งระบบประตูกั้นชานชาลาแบบสูงครึ่งบาน (half height) 7 สถานี รวม 14 ชานชาลา วงเงิน 200 ล้านบาท ซึ่งหลังจากได้เจรจาต่อรองราคากับกิจการร่วมค้า เซี่ยงไฮ้ ยูซีอาร์ซี ไดนามิค ที่เป็นผู้ผ่านคุณสมบัติและมีสิทธิ์เสนอราคาเพียงรายเดียว วงเงินที่ 197 ล้านบาทแล้วนั้น ล่าสุดเมื่อวันที่ 5 ม.ค. 2561 กิจการร่วมค้า เซี่ยงไฮ้ฯ ได้ยื่นหนังสือถึงนายวิสุทธิ์ จันมณี รักษาการกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ (ฐานะหัวหน้าหน่วยงาน) บริษัท รถไฟฟ้า ร.ฟ.ท.จำกัด และนายสุเทพ พันธุ์เพ็ง รองกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ กลุ่มสายงานปฏิบัติการและซ่อมบำรุง ประธานคณะกรรมการประกวดราคา พร้อมสำเนาถึงนายอานนท์ เหลืองบริบูรณ์ รักษาการผู้ว่าการการรถไฟแห่งประเทศไทย (ร.ฟ.ท.) ในฐานะที่การรถไฟฯ มอบอำนาจให้จัดหาฯ นายอาทิตย์ วุฒิคะโร ประธานคณะกรรมการ (บอร์ด) แอร์พอร์ตลิงก์ และนายคณิทธิ์ สว่างวโรรส กรรมการแอร์พอร์ตลิงก์ ขอให้ชี้แจงข้อเท็จจริงกรณีที่มีข่าวการยกเลิกจัดซื้อระบบประตูกั้นชานชาลา รวมถึงสถานะงานจ้างจัดหาและติดตั้งฯ ดังกล่าวว่าขณะนี้อยู่ในขั้นตอนใด ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2549
พร้อมกับส่งเอกสารแนบประกอบหนังสือสอบถามดังกล่าวรวม 54 แผ่น มีทั้งข่าวที่เผยแพร่ทางสื่อหนังสือพิมพ์ เว็บไซต์ TOR, หนังสือที่มีการขอต่อรองราคา, ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี รวมถึงใบเสร็จรับเงินจำนวน 10 ล้านบาท
ทั้งนี้ กิจการร่วมค้า เซี่ยงไฮ้ฯ ได้สอบถามว่า ตามเนื้อหาในสื่อที่ นายวิสุทธิ์ และนายสุเทพ ให้สัมภาษณ์ เป็นจริงหรือไม่, บริษัท รถไฟฟ้า ร.ฟ.ท.ได้ดำเนินการประกวดราคาภายใต้ พ.ร.บ.จัดซื้อด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2549 ด้วยความเคร่งครัด และถูกต้องตามกระบวนการ โปร่งใส และสามารถตรวจสอบได้ทุกขั้นตอนหรือไม่
โดยหนังสือมีเนื้อหาว่า แอร์พอร์ตลิงก์ได้เปิดให้เอกชนยื่นเสนอราคาตั้งแต่วันที่ 29 มิ.ย. 2560 ขณะนี้ผ่านมากว่า 7 เดือน ทางแอร์พอร์ตลิงก์ยังพิจารณาไม่เสร็จและไม่มีการแจ้งหรือสรุปใดๆ อย่างเป็นทางการว่า ตกลงได้ตัวผู้รับจ้างหรือไม่ กรณีดังกล่าวหากผู้บริหารแอร์พอร์ตลิงก์ปฏิบัติหน้าที่โดยไม่ละเว้นการดำเนินการในข้อ 10 (4) ตาม พ.ร.บ. จัดซื้อปี 2549 กระบวนการจัดซื้อดังกล่าว ก็สมควรเสร็จสิ้นเรียบร้อยแล้วใช่หรือไม่
กรณีข่าวบอร์ดวันที่ 15 พ.ย. 2560 มีมติให้ยกเลิกการประมูลเนื่องจากมีผู้เสนอราคารายเดียว บอร์ดอาศัยอำนาจตาม พ.ร.บ.จัดซื้อปี 2549 ข้อใด หรือ พ.ร.บ.จัดซื้อใดในการลงมติ ขณะที่นายวิสุทธิ์ระบุว่าอยู่ในขั้นตอนทางกฎหมาย หมายความว่าอย่างไร รวมถึงระบุว่ามีกระบวนการเกี่ยวข้องกับผลประโยชน์ในการประมูล ไม่อยากให้สื่อเป็นเครื่องมือนั้น นายวิสุทธิ์ได้มีตั้งกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริงหรือไม่ ข้อความดังกล่าวอาจทำให้เข้าใจผิดและทำให้กิจการร่วมค้า เซี่ยงไฮ้ฯ เสียหาย ขณะที่ต่อมานายสุเทพให้ข้อมูลว่าได้ยกเลิกประมูลเพราะต้องรอระบบของรถไฟฟ้าเชื่อม 3 สนามบินมีความชัดเจนก่อน กิจการร่วมค้า เซี่ยงไฮ้ฯ ขอให้แอร์พอร์ตลิงก์ชี้แจง เนื่องจากตาม พ.ร.บ.จัดซื้อปี 2549 อำนาจในการยกเลิกต้องดำเนินการภายใต้ข้อ 10 (4) เท่านั้น ไม่มีข้อใดระบุว่าให้การยกเลิกต้องเสนอบอร์ดอนุมัติ การที่มีการเสนอบอร์ดจึงสอบถามว่าดำเนินการภายใต้ พ.ร.บ.ฉบับใด ข้อใด
โดยกิจการร่วมค้า เซี่ยงไฮ้ฯ ได้รับแจ้งจากแอร์พอร์ตลิงก์เมื่อวันที่ 8 ก.ย. 2560 เพื่อขอต่อรองราคาครั้งที่ 2 จนเป็นที่เรียบร้อย เท่ากับกรรมการประกวดราคาฯ ได้ดำเนินการตาม พ.ร.บ.จัดซื้อฯ 2549 ข้อ 9 (4) และข้อยกเว้นที่ กค กวพอ 0421.3/พ 0029 ลงวันที่ 27 ม.ค. 2557 ข้อ 7 (2) อนุมัติยกเว้นการปฏิบัติตามระเบียบฯ พ.ศ. 2549 กรณีดำเนินการคัดเลือกเบื้องต้นเพื่อหาผู้มีสิทธิเสนอราคาในกรณีที่มีผู้มีสิทธิเสนอราคาเพียงรายเดียวและข้อ 10 (1) ใช่หรือไม่
เนื่องจาก ข้อยกเว้นที่ กค กวพอ 0421.3/พ 0029 ข้อ 7 (2) อนุมัติยกเว้นการปฏิบัติตามระเบียบฯ พ.ศ. 2549 กรณีดำเนินการคัดเลือกเบื้องต้นเพื่อหาผู้มีสิทธิเสนอราคาในกรณีที่มีผู้มีสิทธิเสนอราคาเพียงรายเดียวตามระเบียบข้อ 9 (4) เมื่อถึงเวลาเริ่มเสนอราคาตามข้อ 10 (1) ปกติให้เสนอหัวหน้าหน่วยงานยกเลิกการประกวดราคา แต่ถ้าคณะกรรมการประการาคาฯ เห็นว่า มีเหตุสมควรจะดำเนินการต่อไป โดยไม่ยกเลิกประกวดราคาให้ ต่อรองราคา และเสนอหัวหน้าหนวยงานพิจารณา
“ดังนั้น ขอให้แอร์พอร์ตลิงก์ชี้แจงว่า เมื่อคณะกรรมการประกวดราคาฯ มีมติรับราคาแล้วตามขั้นตอนต้องเสนอหัวหน้าหน่วยงาน ตามข้อ 10 (4) ซึ่งเมื่อคณะกรรมการประกวดราคาฯ เสนอหัวหน้าหน่วยงานพิจารณาในวันทำการถัดไป และหากหัวหน้าหน่วยงานเห็นชอบให้คณะกรรมการประกวดราคาฯ แจ้งผลต่อผู้เสนอราคาทราบ แต่หากหัวหน้าหน่วยงานไม่เห็นชอบ ภายใน 3 วัน ให้หัวหน้าหน่วยงานสั่งยกเลิกการประกวดราคาและแจ้งผู้เสนอราคาทราบ และรายงานให้ กวพ.อ.ทราบ โดยข้อ 10 (5) กรณีมีผู้มีสิทธิเสนอราคาไม่เห็นด้วยกับผลการพิจารณาของหัวหน้าหน่วยงาน ให้อุทธรณ์ใน 30 วัน โดยระหว่างนี้ให้ กวพ.อ.แจ้งหน่วยงานระงับการดำเนินการก่อนจนกว่า กวพ.อ.จะมีมติ
เอกชนระบุว่า มีเจ้าหน้าที่แอร์พอร์ตลิงก์โทรศัพท์แจ้งยกเลิกประกวด เมื่อทวงถามหนังสือยกเลิกได้รับคำตอบว่าไม่มี ซึ่งได้ส่งอีเมลสอบถามไปยังแอร์พอร์ตลิงก์อีกครั้ง แต่ไม่มีการตอบกลับ จึงเห็นว่าผิดปกติและเป็นการดำเนินงานที่ละเว้น ไม่ปฏิบัติตาม พ.ร.บ.จัดซื้อปี 2549 ข้อ 10 (4) และข้อ 10 (5) อย่างชัดเจน
นอกจากนี้ยังทำให้คู่ค้าของกิจการร่วมค้าฯ ในต่างประเทศสับสนในเรื่องความโปร่งใสอย่างมาก ขณะที่ได้มีการวางเงินสดจำนวน 10 ล้านบาทไว้ค้ำประกัน ซึ่งยาวนานเกินจากประกาศ ทำให้สูญเสียโอกาสนำเงินดังกล่าวไปลงทุนในโครงการอื่นๆ และยังมีภาระต้นทุนค่าใช้จ่ายพร้อมดอกเบี้ย 6% ต่อเดือนหรือ 6 แสนบาทต่อเดือนจากเงินต้น 10 ล้านบาท ซึ่งนับจากวันยื่นแบบเมื่อ 29 มิ.ย. 2560 ถึง 31 ธ.ค. 2560 มีค่าใช้จ่ายแล้วกว่า 3.6 ล้านบาท
สำหรับข้ออ้างที่ต้องรอรถไฟฟ้าเชื่อม 3 สนามบินนั้น จากการตรวจสอบข้อมูลพบว่า หากรถไฟความเร็วสูงใช้รุ่นตัวถังกว้างพิเศษ (Wide Body) กว้างประมาณ 3.20 เมตร
ปัจจุบันรถแอร์พอร์ตลิงก์ ตัวถังกว้าง 2.80 เมตร มีความต่างกัน 20-30 ซม. เป็นปัญหาระดับการออกแบบ ไม่ใช่นโยบายหรือระบบ ซึ่งแก้ไขได้ด้วยการปรับระยะติดตั้งถอยร่น ซึ่งในทางกายภาพแอร์พอร์ตลิงก์จะต้องเฉือนพื้นคอนกรีตชานชาลาเช่นกัน ส่วนกรณีอ้างการติดประตูกั้นที่ญี่ปุ่นอาจมีความคลาดเคลื่อน เพราะขณะนี้ญี่ปุ่นกำลังเร่งติดตั้งประตูกั้นชานชาลา 882 สถานีก่อนโตเกียวโอลิมปิกปี 2020 เนื่องจากเหตุผู้โดยสารพลัดตกรางซ้ำแล้วซ้ำเล่า ขณะที่แอร์พอร์ตลิงก์มีเหตุผู้โดยสารตกลงไปในรางในปี 2560 ถึง 2 ครั้ง ซึ่งมีผู้เสียชีวิตด้วย และกำลังจะครบรอบ 1 ปีแล้ว ขณะที่ไม่มีผู้บริหารแอร์พอร์ตลิงก์แสดงความรับผิดชอบต่อเหตุการณ์เลย