รถไฟไทย- จีนส่อติดหล่ม เจอปัญหาใช้วิศวกรจีนออกแบบแต่กฎหมายไทยกำหนดให้ผู้ออกแบบต้องสอบผ่านใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศวกรของไทย จีนหัวใสเสนอไทยใช้คำสั่ง มาตรา 44 ปลดล็อก เล็งเจรจาจีนยอมสอบตามกฎหมายไทย
รายงานข่าวจากกระทรวงคมนาคมเปิดเผยว่า ความร่วมมือไทย-จีน ในโครงการรถไฟความเร็วสูง กรุงเทพฯ-นครราชสีมา ระยะทาง 252.35 กิโลเมตร (กม.) 179,412.21 ล้านบาท ซึ่งอยู่ระหว่างการเจรจาเรื่องการออกแบบ เรื่องสัญญาต่างๆ นั้น ขณะนี้ติดปัญหาสำคัญเรื่องการออกแบบที่กฎหมายประเทศไทยระบุให้ผู้ที่ออกแบบโครงการก่อสร้างในไทยจะต้องสอบผ่านใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศกรของไทย ขณะที่ฝ่ายจีนเห็นว่าวิศวกรของตนมีมาตรฐานอยู่แล้วจึงไม่จำเป็นต้องมาสอบใบอนุญาตในไทยอีก ซึ่งหากหาทางออกไม่ได้อาจจะส่งผลต่อการดำเนินโครงการได้
ทั้งนี้ เป้าหมายในการประชุมร่วมครั้งที่ 16 เมื่อวันที่ 2 ธ.ค. 2559 นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม ระบุว่า จะมีการตอกเข็มเริ่มก่อสร้างตอนที่ 1 ระยะทาง 3.5 กม. (สถานีกลางดง-ปางอโศก) จากเดือน ธ.ค. 2559 ไปเป็น มี.ค. 2560 เนื่องจากประเด็นหลักเรื่องแบบก่อสร้าง, ร่างสัญญา จ้างออกแบบ ควบคุมงาน ยังไม่เรียบร้อย และยังมีขั้นตอนเสนอคณะรัฐมนตรี (ครม.) และเปิดประมูลใน ก.พ. 2560
แหล่งข่าวจากกระทรวงคมนาคมกล่าวว่า เมื่อวันที่ 9 ม.ค.ได้มีการประชุมเตรียมการรถไฟความเร็วสูงไทย-จีน กรุงเทพฯ-นครราชสีมา โดยมีนายชาติชาย ทิพย์สุนาวี ปลัดกระทรวงคมนาคม เป็นประธาน ซึ่งได้เชิญผู้แทนจากสภาวิศวกรและสภาสถาปนิกมาร่วมหารือในประเด็นปัญหาการออกแบบ ที่กฎหมายประเทศไทยระบุให้ผู้ที่ออกแบบโครงการก่อสร้างในไทยจะต้องสอบผ่านใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศกรของไทย ซึ่งจีนเสนอให้ฝ่ายไทยใช้คำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ตามมาตรา 44 รัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวปี 2557 เพื่อปลดล็อก
ขณะที่ฝ่ายไทยเห็นว่ายังไม่มีความจำเป็นต้องใช้กฎหมายมาตรา 44 เข้ามาช่วยเพราะอาจทำให้การทำงานไม่ได้รับการยอมรับ และหากจะใช้จริงก็ควรได้รับความยินยอมจากสภาวิศวกรและสภาสถาปนิกด้วย ที่ประชุมเตรียมการฯ จึงมีความเห็นว่าในการเจรจาอย่างเป็นทางการครั้งที่ 17 ที่กรุงปักกิ่ง ควรเจรจาให้ฝ่ายจีนยอมกระทำตามกฎหมายของไทยด้วยการให้วิศวกรจีนมาสอบใบอนุญาตประกอบวิชาชีพของไทย และให้มีวิศกรไทยร่วมในการออกแบบด้วย แต่หากเจรจาแล้วไม่สามารถตกลงกันได้ ทางสภาวิศวกรและสภาสถาปนิกเสนอว่าให้ใช้กฎหมายมาตรา 44 เข้ามาช่วยได้แต่ไม่ควรปลดล็อกทั้งหมด โดยฝ่ายจีนจะต้องส่งตัวแทนวิศวกรที่ออกแบบมาสอบใบอนุญาตประกอบวิชาชีพของไทย และต้องให้วิศวกรไทยร่วมในการออกแบบ
“ประเด็นที่จีนขอให้ไทยใช้มาตรา 44 มาปลดล็อกไม่ต้องให้วิศวกรจีนสอบใบอนุญาตประกอบวิชาชีพของไทย ไทยไม่อยากทำแบบนั้น เพราะเป็นเรื่องทางวิชาชีพ และอาจทำให้การทำงานไม่เป็นที่ยอมรับ ทางสภาวิศวกรกับสภาสถาปนิกก็ไม่เห็นด้วย” แหล่งข่าวกล่าว
แหล่งข่าวกล่าวว่า นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ รมว.คมนาคม ได้รับทราบปัญหาดังกล่าวในเบื้องต้นแล้ว ส่วนการออกแบบช่วงที่ 1 ระยะทาง 3.5 กม. บริเวณ กม.150+500 ถึง กม.154+000 ระหว่างสถานีกลางดง-สถานีปางอโศก อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา ซึ่งวิศวกรจีนดำเนินการเสร็จแล้วนั้น ขณะนี้การรถไฟแห่งประเทศไทย (ร.ฟ.ท.) อยู่ระหว่างการตรวจสอบ แต่ยังไม่สามารถอนุมัติแบบได้จนกว่าจะปลดล็อกเรื่องดังกล่าวก่อน และให้ฝ่ายจีนส่งแบบมาให้พิจารณาอีกครั้ง
สำหรับกำหนดการเจรจาอย่างเป็นทางการครั้งที่ 17 เลื่อนกำหนดจากวันที่ 16-18 มกราคม 2560 ที่ออกไปก่อน เนื่องจากทางไทยโดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมติดภารกิจลงพื้นที่แก้ปัญหาอุทกภัยในพื้นที่ภาคใต้ ส่วนทางจีนมีปัญหาเรื่องมลภาวะทางอากาศ ซึ่งคาดว่าจะต้องเลื่อนจากเดิมออกไปอีกประมาณ 2-3 สัปดาห์ เพื่อให้ทันกับแผนงานที่จะสรุปแบบในเดือน ก.พ. 60 และเสนอ ครม.อนุมัติโครงการใน มี.ค. 60