ผู้ส่งออกร้องล้มมาตรฐานข้าวหอมมะลิ เหตุทำผู้ซื้อสับสน และเกรดเดิมถูกกดราคาหนัก

ผู้ส่งออกข้าวร้อง “พาณิชย์” ขอให้ยกเลิกประกาศบังคับใช้มาตรฐานข้าวหอมมะลิไทยหลังกำหนดออกเป็น 2 เกรด ทำผู้ซื้อสับสน และทำให้เกรดเดิมถูกลดชั้นจนถูกกดราคาหนัก

น.ส.กอบสุข เอี่ยมสุรีย์ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เปิดเผยว่า สมาคมฯ จะเสนอให้กรมการค้าต่างประเทศทบทวนการประกาศกำหนดมาตรฐานข้าวหอมมะลิไทยที่แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ ข้าวหอมมะลิชนิดพิเศษ ที่ต้องมีข้าวหอมมะลิเป็นส่วนผสมไม่น้อยกว่า 98% และข้าวหอมมะลิที่ต้องมีข้าวหอมมะลิเป็นส่วนผสมไม่น้อยกว่า 92% จากเดิมที่ใช้มาตรฐานเดียว คือ มาตรฐานข้าวหอมมะลิ 92% โดยขอให้ยกเลิกการใช้ประกาศดังกล่าว เนื่องจากส่งผลกระทบต่อการส่งออกข้าวหอมมะลิไทยไปตลาดต่างประเทศ เพราะทำให้ตลาดผู้ซื้อสับสน และยังอาจถูกกดราคาซื้อข้าวหอมมะลิเกรด 92%

ทั้งนี้ การส่งออกข้าวหอมมะลิของไทยที่ผ่านมา ตลาดต่างประเทศจะรับรู้ว่าข้าวหอมมะลิไทยที่มีคุณภาพคือข้าวหอมมะลิมาตรฐาน 92% ซึ่งถือเป็นข้าวชนิดพิเศษอยู่แล้ว และที่ผ่านมาผู้ส่งออกไทยสามารถผลิตข้าวหอมมะลิส่งออกโดยมีมาตรฐานสูงถึง 95% และเป็นที่ยอมรับของตลาดอยู่แล้ว ดังนั้น การกำหนดมาตรฐาน 98% ทำให้มาตรฐานข้าวหอมมะลิเดิม 92% ถูกลดระดับไปเป็นข้าวหอมมะลิชั้น 2 ซึ่งส่งผลเสียมากกว่าผลดี

รายงานข่าวแจ้งว่า สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยได้เคยทำหนังสือขอระงับหรือขยายระยะเวลาการบังคับใช้ประกาศดังกล่าว และแจ้งผลเสียของการเพิ่มมาตรฐานว่าจะทำให้ผู้ส่งออกมีต้นทุนด้านการตรวจสอบทางพันธุกรรมเพิ่มขึ้น เพราะมาตรฐาน 92% และ 98% ต้องตรวจสอบทางพันธุกรรมเท่านั้น และยังทำให้ต้นทุนในการปรับเปลี่ยนบรรจุภัณฑ์ใหม่ยุ่งยาก โดยเฉพาะข้าวที่บรรจุถุงขายในห้างสรรพสินค้าในต่างประเทศ

ขณะเดียวกัน ในความเป็นจริงการกำหนดมาตรฐานข้าวหอมมะลิ 98% มีเพียงไม่กี่รายผลิตได้ และคิดเป็นปริมาณไม่ถึง 5% ของปริมาณส่งออกข้าวหอมมะลิต่อปีประมาณ 2 ล้านตัน ทำให้ข้าวหอมมะลิที่มีมาตรฐาน 92% ซึ่งเป็นข้าวเกือบทั้งหมดของการส่งออก ได้ถูกผู้ซื้อกดราคาอย่างหนัก เพราะถือว่าเป็นเกรดรองจากมาตรฐาน 98% ถือเป็นการลดเกรดข้าวหอมมะลิของตัวเอง ทั้งๆ ที่ผู้ซื้อก็ยอมรับในมาตรฐานเดิมอยู่แล้ว

รายงานข่าวแจ้งอีกว่า กระทรวงพาณิชย์ โดยกรมการค้าต่างประเทศได้ออกประกาศกระทรวงพาณิชย์เรื่องกำหนดให้ข้าวหอมมะลิไทยเป็นสินค้ามาตรฐานและมาตรฐานสินค้าข้าวหอมมะลิไทย (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2556 โดยได้แบ่งข้าวหอมมะลิไทยเพื่อการส่งออกเป็น 2 ชั้นตามปริมาณข้าวหอมมะลิไทย คือ ข้าวหอมมะลิไทยชนิดพิเศษ (Prime Quality Thai Hom Mali Rice) และข้าวหอมมะลิไทย (Thai Hom Mali Rice) โดยประกาศฉบับดังกล่าวนายนิวัฒน์ธำรง บุญทรงไพศาล อดีต รมว.พาณิชย์ ได้ลงนามประกาศและมีผลบังคับใช้เมื่อเดือน ก.พ.ที่ผ่านมา โดยมีเป้าหมายเพื่อยกระดับมูลค่าข้าวหอมมะลิไทยให้สูงขึ้น