สหรัฐฯ ญี่ปุ่น และออสเตรเลียมีแผนซ้อมรบร่วมทางนาวีในทะเลจีนใต้ นอกชายฝั่งทางตะวันตกของฟิลิปปินส์ในสัปดาห์นี้ เพื่อเน้นย้ำพันธสัญญาของพวกเขาที่มีต่อหลักนิติรัฐในภูมิภาค หลังเมื่อเร็วๆ นี้ จีนแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวมากขึ้นเรื่อยๆ ในน่านน้ำพิพาทแห่งนี้ จากการเปิดเผยของบรรดาเจ้าหน้าที่ด้านความมั่นคงของฟิลิปปินส์ในวันอาทิตย์ (20 ส.ค.)
เมื่อวันที่ 5 สิงหาคม กองเรือชายฝั่งจีนใช้เครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงเล่นงานเรือหลายลำของฟิลิปปินส์ ในน่านน้ำที่ต่างฝ่ายต่างกล่าวอ้างกรรมสิทธิ์ ประเด็นพิพาทซึ่งเกิดขึ้นมาช้านานและถูกมองว่ามีความเป็นไปได้ที่จะเป็นจุดเดือดแห่งใหม่ และกลายเป็นแนวรอยเลื่อนในความเป็นคู่อริระหว่างสหรัฐฯ กับจีนในภูมิภาคแห่งนี้
เจ้าหน้าที่ด้านความมั่นคงของฟิลิปปินส์ 2 คน เปิดเผยกับสำนักข่าวเอพีว่า การซ้อมรบครั้งนี้จะรวมถึงเรือบรรทุกอากาศยานและเฮลิคอปเตอร์ 3 ลำ ที่จะล่องไปร่วมกันเพื่อสำแดงสรรพกำลังและซ้อมรบร่วม และบรรดาผู้บัญชาการของเรือเหล่านี้มีกำหนดพบกับเหล่าผู้บัญชาการของกองทัพเรือฟิลิปปินส์ ในมะนิลา หลังเสร็จสิ้นการซ้อมรบนอกชายฝั่ง
แผนของสหรัฐฯ คือประจำการเรือบรรทุกเครื่องบินยูเอสเอส อเมริกา ส่วนญี่ปุ่นจะส่ง เรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์ เจเอส อิซูโมะ หนึ่งในเรือรบใหญ่ที่สุดของพวกเขาเข้าร่วม ขณะที่กองทัพเรือออสเตรเลีย ส่งเรือเอชเอ็มเอเอส แคนเบอร์รา ซึ่งบรรทุกเฮลิคอปเตอร์เช่นกัน
ทั้งนี้ เจ้าหน้าที่ฟิลิปปินส์ระบุว่ามะนิลาไม่ได้เข้าร่วมการซ้อมรบในสัปดาห์นี้ สืบเนื่องจากข้อจำกัดทางโลจิสติกส์ด้านการทหาร แต่พวกเขาเปิดกว้างสำหรับเข้าเป็นส่วนหนึ่งในอนาคต
อเมริกา ญี่ปุ่น และออสเตรเลียเป็นหนึ่งในหลายประเทศที่แสดงจุดยืนสนับสนุนฟิลิปปินส์ในทันที และแสดงความกังวลเกี่ยวกับพฤติกรรมของจีน ตามหลังเหตุเผชิญหน้าอันตึงเครียดเมื่อช่วงต้นเดือนที่ผ่านมา
พวกเจ้าหน้าที่ฟิลิปปินส์ระบุว่าเรือยามชายฝั่งจีน 6 ลำ และเรือทหาร 2 ลำ เข้าขัดขวางเรือพลเรือนฟิลิปปินส์ 2 ลำ ที่กำลังนำเสบียงไปป้อนแก่กองกำลังฟิลิปปินส์ที่ประจำการอยู่บริเวณสันดอนโธมัสที่ 2 (Second Thomas Shoal) โดยเรือขนเสบียงลำหนึ่งถูกเรือยามชายฝั่งของจีนใช้เครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงฉีดน้ำเข้าใส่อย่างแรง แต่อีกลำสามารถนำอาหาร น้ำ เชื้อเพลิง และเสบียงอื่นๆ ไปมอบแก่กองกำลังฟิลิปปินส์ ที่ทำหน้าที่พิทักษ์สันดอนดังกล่าว
ยามชายฝั่งของจีน ยอมรับว่าเรือของพวกเขาใช้เครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงกับกองเรือฟิลิปปินส์ ซึ่งพวกเขาชี้ว่าพลัดหลงเข้าสู่สันดอนแห่งนี้ ที่ทางปักกิ่งเรียกว่า เหรินอ้าย เจียว โดยไม่ได้รับอนุญาต
"เพื่อหลีกเลี่ยงการขัดขวางโดยตรงและการชนกัน ครั้งที่คำเตือนหลายต่อหลายครั้งไม่ได้ผล จึงมีการใช้เครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงเป็นการเตือน ปฏิบัติการ ณ จุดเกิดเหตุเป็นไปอย่างมืออาชีพและอดทนอดกลั้น" ยามชายฝั่งจีนระบุ "จีนจะเดินหน้าใช้มาตรการต่างๆ ที่จำเป็นเพื่อปกปักรักษาอย่างหนักแน่นต่ออธิปไตยเหนือเขตแดนของตนเอง"
กองทัพฟิลิปปินส์เปิดเผยในวันเสาร์ (19 ส.ค.) ว่าพวกเขาจะพยายามอีกครั้งในการป้อนเสบียงพื้นฐานแก่กองกำลังในบริเวณสันดอนโธมัสที่ 2 แต่ไม่ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติม
ตามหลังเหตุการณ์ดังกล่าว วอชิงตันส่งเสียงเตือนรอบใหม่ ว่าพวกเขามีภาระหน้าที่ปกป้องพันธมิตรเก่าแก่ตามสนธิสัญญา หากว่าเรือพลเรือนและกองกำลังของฟิลิปปินส์อยู่ภายใต้การโจมตีติดอาวุธ ในนั้นรวมถึงในทะเลจีนใต้
(ที่มา : วอยซ์ออฟอเมริกา/เอพี)