ความตึงเครียดผ่อนคลาย?? ‘สี’ เรียกร้องอเมริกาอย่าทำร้ายผลประโยชน์จีน แย้มคุย ‘บลิงเคน’ มีความคืบหน้าในหลายประเด็น

ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง บอกจีน-อเมริกา “คืบหน้า” ในหลายประเด็น ระหว่างให้การต้อนรับรัฐมนตรีต่างประเทศ แอนโทนี บลิงเคน เมื่อวันจันทร์ (19 มิ.ย.) แต่เรียกร้องวอชิงตันอย่าทำร้ายสิทธิและผลประโยชน์อันชอบธรรมของปักกิ่ง ขณะที่เจ้าหน้าที่ระดับสูงด้านต่างประเทศของจีนย้ำว่า ไต้หวันเป็นประเด็นสำคัญที่สุดและเป็นความเสี่ยงที่ชัดเจนที่สุดในความสัมพันธ์วอชิงตัน-ปักกิ่ง

สี ซึ่งถือเป็นผู้นำทรงอิทธิพลที่สุดของจีนในรอบหลายทศวรรษที่ผ่านมา กล่าวระหว่างให้การต้อนรับบลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ คนแรกที่เยือนจีนในรอบเกือบ 5 ปี ที่มหาศาลาประชาชนในช่วงบ่ายวันจันทร์ว่า จีนแสดงจุดยืนชัดเจน และสองฝ่ายเห็นพ้องในการสานต่อความเข้าใจร่วมกันระหว่างตนกับไบเดน ซึ่งเจรจาซัมมิตกันที่บาหลีเมื่อปลายปีที่แล้ว ณ การประชุมข้างเคียงซัมมิตกลุ่มจี 20 ในเรื่องที่ทั้งสองฝ่ายควรต้องมีการสื่อสารกันให้มากขึ้น

ประมุขแดนมังกรเสริมว่า สองประเทศมีความคืบหน้าและบรรลุข้อตกลงในบางประเด็น พร้อมแสดงความหวังว่า การเยือนของบลิงเคนครั้งนี้จะช่วยส่งเสริมการสร้างเสถียรภาพความสัมพันธ์จีน-อเมริกา

สำนักข่าวซินหัวของทางการจีนรายงานว่า สีสำทับว่า จีนหวังที่จะเห็นสัมพันธภาพระหว่างกันมั่นคงเข้มแข็ง และเชื่อว่า สองประเทศสามารถเอาชนะความคิดเห็นที่แตกต่างในหลากหลายประเด็น และเรียกร้องอเมริกาอย่าทำร้ายสิทธิ และผลประโยชน์อันชอบธรรมของจีน

อย่างไรก็ดี ยังไม่มีรายงานที่ชัดเจนว่า จากการหารือระหว่างบลิงเคนกับสี หรือกับหวัง อี้ สมาชิกกรมการเมืองพรรคคอมมิวนิสต์จีนที่เป็นผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการกิจการต่างประเทศส่วนกลางของพรรค ในช่วงเช้าวันจันทร์ และกับ ฉิน กัง มนตรีแห่งรัฐและรัฐมนตรีต่างประเทศของจีนเมื่อคืนวันอาทิตย์นั้น ความคืบหน้าที่ สี กล่าวถึงคืออะไร

การประชุมกับ สี ที่กินเวลาเพียงครึ่งชั่วโมง มีขึ้นหลังจากในช่วงเช้าวันจันทร์ บลิงเคน หารือกับ หวัง ที่เรือนรับรองเตี้ยวอี่ว์ไถ่ โดยหวังกล่าวว่า การเยือนครั้งนี้มีขึ้นขณะที่ความสัมพันธ์จีน-อเมริกาอยู่ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อสำคัญ สืบเนื่องจากอเมริกาเข้าใจผิดเกี่ยวกับจีน และอเมริกาจำเป็นต้องเลือกระหว่างการพูดคุยหรือการเผชิญหน้า การร่วมมือกันหรือความขัดแย้งกัน

หวังสำทับว่า จีนและอเมริกามีความรับผิดชอบต่อประชาชน ประวัติศาสตร์ และโลก และจำเป็นต้องฟื้นความสัมพันธ์ระหว่างกันที่จมดิ่งให้กลับมามีเสถียรภาพ และร่วมมือกันหาหนทางที่ถูกต้องเพื่อให้สองประเทศอยู่ร่วมกันได้ พร้อมย้ำว่า จีนไม่คิดประนีประนอมหรืออ่อนข้อในประเด็นไต้หวัน

ทางด้านแมทธิว มิลเลอร์ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ระบุว่า การหารือระหว่าง บลิงเคน กับ หวัง ที่กินเวลากว่า 3 ชั่วโมงเป็นไปอย่างจริงใจและสร้างสรรค์ โดย บลิงเคน ย้ำความสำคัญในการจัดการทำให้การแข่งขันระหว่างวอชิงตันกับปักกิ่งดำเนินไปอย่างมีความรับผิดชอบผ่านช่องทางการสื่อสารที่เปิดกว้างเพื่อให้แน่ใจว่า การแข่งขันจะไม่ลุกลามเป็นความขัดแย้ง

นอกจากนั้น ระหว่างการหารือนาน 7 ชั่วโมงครึ่งเมื่อคืนวันอาทิตย์ (18 มิ.ย.) บลิงเคน ยังย้ำกับ ฉิน กัง เกี่ยวกับความจำเป็นในการลดความเสี่ยงของการเข้าใจผิดและคำนวณผิดพลาด

กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ แถลงเพิ่มเติมว่า ทั้งสองฝ่ายต้องการให้ความสัมพันธ์ระหว่างกันมีเสถียรภาพแม้มีความเห็นแตกต่างอย่างมาก และตกลงว่า ฉินจะเดินทางเยือนวอชิงตันเพื่อสานต่อการหารือนี้ แต่ยังไม่ได้ประกาศวันที่ที่แน่นอน

ที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่อเมริกันแสดงความกังวลว่า จีนจะพยายามเข้ายึดไต้หวันในอนาคตข้างหน้า และยืนกรานว่า การที่วอชิงตันขายอาวุธให้ไทเปมีเป้าหมายเพื่อรักษาสถานะดั้งเดิมเท่านั้น

ทางฝั่งสื่อของทางการจีนรายงานว่า ฉิน ย้ำกับบลิงเคนว่า ไต้หวันถือเป็นผลประโยชน์แกนกลางที่อยู่ภายในผลประโยชน์แกนกลางของจีน รวมทั้งเป็นประเด็นสำคัญที่สุดในความสัมพันธ์วอชิงตัน-ปักกิ่ง และเป็นความเสี่ยงที่ชัดเจนที่สุด

การเยือนปักกิ่งของ บลิงเคน ที่เลื่อนมาจากเดือนกุมภาพันธ์ หลังพบบอลลูนสอดแนมต้องสงสัยของจีนลอยเหนือน่านฟ้าอเมริกานั้น เป็นที่จับตาอย่างใกล้ชิดทั่วโลก เนื่องจากหากความสัมพันธ์สองมหาอำนาจคู่นี้เลวร้ายลงจะส่งผลกระทบต่อทั่วโลกทั้งด้านตลาดการเงิน แนวทางปฏิบัติและเส้นทางการค้า ตลอดจนถึงห่วงโซ่อุปทาน

อย่างไรก็ดี เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ออกตัวแต่แรกแล้วว่า ไม่หวังว่า การเยือนครั้งนี้จะมีความสำเร็จเป็นรูปธรรม แต่คาดว่าจะช่วยปูทางสู่การประชุมทวิภาคีนัดต่อๆ ไป ซึ่งรวมถึงความเป็นไปได้ที่ เจเน็ต เยลเลน และจีนา ไรมอนโด รัฐมนตรีคลังและรัฐมนตรีพาณิชย์สหรัฐฯ ตามลำดับ จะเดินทางเยือนจีนในอนาคต

(ที่มา : รอยเตอร์, เอเอฟพี, เอพี)