เจี่ยง เยี่ยนหย่ง (Jiang Yanyong 蒋彦永) อดีตศัลยแพทย์ทหารซึ่งเคยออกมาเปิดโปงการแพร่ระบาดของโรคระบบทางเดินหายใจเฉียบพลันร้ายแรง หรือโรคซาร์ส (SARS) ในจีนเมื่อช่วงปี 2003 เสียชีวิตแล้วในวัย 91 ปี
นพ.เจี่ยง ถึงแก่กรรมด้วยโรคปอดอักเสบเมื่อเช้าวันเสาร์ที่ผ่านมา (11 มี.ค.) ในกรุงปักกิ่ง ตามข้อมูลจากเพื่อนสนิทของครอบครัวและสื่อภาคภาษาจีนในฮ่องกง
นพ.เจี่ยง ได้รับการยกย่องว่าช่วยปกป้องชีวิตผู้คนได้เป็นจำนวนมาก หลังจากที่เขาเขียนจดหมายตีแผ่เหตุการณ์ในช่วงที่โรคซาร์สเริ่มระบาดใหม่ๆ โดยระบุว่าพวกเจ้าหน้าที่จีนในขณะนั้นพยายามปกปิดข้อมูลให้ดูเหมือนว่าสถานการณ์ไม่ได้ร้ายแรง
อย่างไรก็ตาม คำเตือนของนายแพทย์ผู้นี้กลับทำให้เขาถูกทางการจีนสั่งกักบริเวณในบ้านพักอยู่ชั่วระยะหนึ่ง
เมื่อเดือน เม.ย. ปี 2003 นพ.เจี่ยง ซึ่งทำงานอยู่ที่โรงพยาบาลแห่งหนึ่งในกรุงปักกิ่ง เริ่มรู้สึกกังวลหลังได้ยินรัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขจีนในขณะนั้นออกมาแถลงต่อประชาชนว่า เพิ่งจะพบผู้ป่วยโรคทางเดินหายใจเฉียบพลันร้ายแรงแค่ 2-3 ราย ในขณะที่ตัวเขาเองซึ่งเป็นหมอรู้ดีว่า เฉพาะในโรงพยาบาลทหารก็มีผู้ป่วยโรคซาร์สแล้วมากกว่า 100 คน
นพ.เจี่ยง ตัดสินใจเขียนจดหมายโต้แย้งคำโกหกของเจ้าหน้าที่รัฐ และส่งไปยังสถานีโทรทัศน์แห่งชาติจีน ทว่าจดหมายของเขากลับไม่ได้รับความสนใจ กระทั่งจดหมายฉบับนี้รั่วไหลไปถึงสื่อต่างชาติซึ่งนำมันออกเผยแพร่
การเปิดโปงครั้งนี้ทำให้รัฐบาลจีนต้องออกมายอมรับว่ามีการแถลงข้อมูลอันเป็นเท็จเกี่ยวกับโรคระบาด และกระตุ้นให้องค์การอนามัยโลก (WHO) ยื่นมือเข้ามาตรวจสอบ
รัฐบาลจีนได้ออกมาตรการควบคุมโรคแบบเข้มงวดในชั่วข้ามคืน ซึ่งช่วยยับยั้งการแพร่กระจายของเชื้อไวรัส ขณะที่รัฐมนตรีสาธารณสุขจีน และผู้ว่าการกรุงปักกิ่งในเวลานั้นถูกปลดออกจากตำแหน่ง
“ผมรู้สึกว่าผมจำเป็นต้องออกมาเปิดเผยความจริงที่กำลังเกิดขึ้น ไม่ใช่เพื่อปกป้องประเทศจีนเท่านั้น แต่เพื่อปกป้องโลกด้วย” นพ.เจี่ยง กล่าวไว้
ในปีถัดมา นพ.เจี่ยง ได้ออกมาเรียกร้องให้พรรคคอมมิวนิสต์จีนออกมายอมรับว่าการปราบปรามผู้ประท้วงเรียกร้องประชาธิปไตยที่จัตุรัสเทียนอันเหมินในปี 1989 เป็นสิ่งที่ผิดพลาด และยังเล่าว่าตนเองเป็นหัวหน้าศัลยแพทย์ที่โรงพยาบาลทหารในกรุงปักกิ่งในคืนที่กองทัพส่งขบวนรถถังเข้าไปยังจัตุรัสและทหารเริ่มยิงใส่ประชาชน
การแฉเรื่องราวดังกล่าวทำให้ นพ.เจี่ยง และภรรยาถูกจับกุม แต่เขายังไม่ถอดใจที่จะต่อสู้ และเคยเขียนจดหมายวิจารณ์การสังหารหมู่ที่เทียนอันเหมินส่งถึงประธานาธิบดี สี จิ้นผิง เมื่อปี 2019 จนนำไปสู่คำสั่งกักบริเวณในบ้านพัก
นพ.เจี่ยง เกิดเมื่อวันที่ 4 ต.ค. ปี 1931 ที่เมืองหางโจว โดยเป็นบุตรของครอบครัวนายธนาคารผู้มั่งคั่ง เขาตัดสินใจศึกษาวิชาแพทย์หลังจากที่เห็นน้าของตนเสียชีวิตจากวัณโรค
นพ.เจี่ยง ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้ที่ยืนหยัดต่อสู้เพื่อความจริงมาตลอดชีวิต และเคยได้รับรางวัลรามอน แมกไซไซ สาขาบริการสาธารณะ (public service) ในปี 2004
ที่มา : BBC
