เอเอฟพี - สานุศิษย์นับพันรวมตัวแน่นขนัดวัดตื้อฮิ้ว ในเวียดนาม เพื่อไว้อาลัย ติช นัท ฮันห์ พระภิกษุนิกายเซนที่นำแนวทางการมีสติตื่นรู้ไปเผยแพร่ในตะวันตก
หลวงปู่ ติช นัท ฮันห์ ที่ยังเป็นทั้งนักเขียน กวี นักวิชาการ นักประวัติศาสตร์ และนักเคลื่อนไหวส่งเสริมสันติภาพ มรณภาพที่วัดตื้อฮิ้วในเมืองเว้ เมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา (22 ม.ค.) สิริอายุ 95 ปี
พระภิกษุนิกายเซนรูปนี้ที่เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางในฐานะบิดาแห่งการเจริญสติ ลี้ภัยอยู่ในต่างประเทศนาน 4 ทศวรรษ หลังถูกรัฐบาลเวียดนามเนรเทศจากการเรียกร้องให้ยุติสงครามเวียดนาม
ติช นัท ฮันห์ เขียนหนังสือเกี่ยวกับการเจริญสติและการนั่งสมาธิกว่า 100 เล่ม ทั้งยังก่อตั้งสำนักปฏิบัติธรรมในหลายประเทศทั่วโลก โดยได้รับการยกย่องจากพุทธศาสนิกชนว่าเป็นรองเพียงองค์ทะไลลามะ
ช่วงเช้าวันอาทิตย์ (23 ม.ค.) พระสงฆ์ได้เคลื่อนร่างของ ติช นัท ฮันห์ ผ่านฝูงชนที่รอไว้อาลัยไปยังห้องฝึกสมาธิที่ประดับด้วยดอกเดซี่สีเหลือง โดยมีพระสงฆ์ในศาสนาพุทธร่วมสวดมนตร์ และสานุศิษย์สวมชุดสีเทายืนสงบนิ่งไว้อาลัย
ทั้งนี้ คาดว่า โลงศพของพระอาจารย์ ติช นัท ฮันห์ จะตั้งไว้ในสถานที่ดังกล่าวนาน 1 สัปดาห์เพื่อให้สานุศิษย์ได้ไว้อาลัยก่อนทำพิธีฌาปนกิจในวันเสาร์หน้า (29 ม.ค.) นอกจากนี้จะมีการจัดพิธีรำลึกพระอาจารย์ดิช นัท ฮันห์ในอเมริกาและฝรั่งเศส ซึ่งจะมีการถ่ายทอดสดทางออนไลน์
สานุศิษย์คนหนึ่งที่รีบเดินทางจากฮานอยมาร่วมพิธี เล่าว่า ได้อ่านหนังสือของ ติช นัท ฮันห์ หลายเล่ม และคำสอนของพระอาจารย์เป็นประโยชน์อย่างมาก ช่วยให้เธอผ่านพ้นปัญหามาหลายครั้ง และเธอเชื่อว่า คงใช้เวลาอีกนานมากกว่าที่เวียดนามและโลกจะมีพระอาจารย์ที่ยิ่งใหญ่เช่นนี้อีก
ติช นัท ฮันห์ ใช้เวลา 39 ปีลี้ภัยอยู่ในฝรั่งเศสและเผยแพร่เสรีภาพในการนับถือศาสนาทั่วโลก ทางการเวียดนามอนุญาตให้ ติช นัท ฮันห์ กลับประเทศได้ในปี 2018 แต่ส่งตำรวจนอกเครื่องแบบคอยเฝ้าสังเกตการณ์การประกอบกิจกรรมอย่างใกล้ชิดนอกวัด
คำสอนของ ติช นัท ฮันห์ ไม่ได้รับการต้อนรับจากรัฐบาลเวียดนามเสมอไป และในปี 2009 สานุศิษย์ของ ติช นัท ฮันห์ ถูกม็อบที่ได้รับการว่าจ้างมา เข้าขับไล่จนต้องหนีออกจากวัดในจังหวัดเลิมด่ง ทางใต้ของประเทศ
ถึงกระนั้น หนังสือพิมพ์ "กอง อัน งัน ดัน" ที่เป็นกระบอกเสียงของกระทรวงความมั่นคงสาธารณะได้เผยแพร่ข้อความสดุดี ติช นัท ฮันห์ ว่าเป็นครูด้านจิตวิญญาณที่มีอิทธิพลอย่างลึกซึ้งและกว้างขวางทั่วโลก
ทะไล ลามะกล่าวว่า ติช นัท ฮันห์ ที่เป็นทั้งมิตรและพี่ชายทางจิตวิญญาณ ใช้ชีวิตอย่างมีความหมายแท้จริง และวิธีที่ดีที่สุดในการสดุดีพระอาจารย์รูปนี้คือ สานต่อภารกิจในการส่งเสริมสันติภาพทั่วโลก
ประธานาธิบดีมุน แจ-อินของเกาหลีใต้ กล่าวว่า ติช นัท ฮันห์ เดินทางไปเกาหลีใต้ 3 ครั้ง และยกย่องว่าเป็น “พระพุทธเจ้ากลับชาติมาเกิด”
มารี ซี เดเมอร์ อุปทูตสถานทูตอเมริกาในฮานอย กล่าวว่า ติช นัท ฮันห์ จะได้รับการจดจำในฐานะผู้นำทางศาสนาที่มีอิทธิพลและโดดเด่นที่สุดในโลก