ศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court – ICC) ประกาศระงับการสอบสวนการละเมิดสิทธิมนุษยชนจากนโยบายสงครามต่อต้านยาเสพติดของประธานาธิบดี โรดริโก ดูเตอร์เต แห่งฟิลิปปินส์ หลังได้รับคำร้องจากรัฐบาลมะนิลาขอให้เลื่อนการสอบสวนออกไปก่อน
คณะผู้พิพากษาศาล ICC ได้อนุมัติให้เปิดการสอบสวนนโยบายกวาดล้างยาเสพติดของฟิลิปปินส์ ซึ่งนำไปสู่การสังหารผู้ต้องสงสัยค้าและเสพยาหลายพันคน ขณะที่นักเคลื่อนไหวกล่าวหา ดูเตอร์เต ว่าคอยให้ท้ายพวกตำรวจที่ฆ่าคนโดยไม่ผ่านกระบวนการยุติธรรม
ทางการฟิลิปปินส์อ้างว่า ตำรวจทำไปเพื่อ “ป้องกันตัว” เท่านั้น และ ICC ไม่มีสิทธิ์เข้าไปยุ่มย่าม
การิม ข่าน หัวหน้าอัยการของ ICC ระบุในเอกสารของศาลที่เผยแพร่วานนี้ (19 พ.ย.) ว่า รัฐบาลมะนิลาได้ยื่นคำร้องเมื่อวันที่ 10 พ.ย. ขอให้ ICC เลื่อนการสอบสวนออกไปก่อน ระหว่างที่รัฐบาลฟิลิปปินส์ดำเนินการสอบสวนและดำเนินคดีกับผู้ที่ทำผิดกฎหมายด้วยตัวเอง
“กระบวนการสอบสวนระถูกระงับไว้ชั่วคราว โดยระหว่างนี้เราจะมีการประเมินขอบเขตและผลของคำร้องด้วย” ข่าน ระบุ
รัฐบาลดูเตอร์เตยืนยันมาโดยตลอดว่าจะไม่ให้ความร่วมมือกับ ICC และยังนำฟิลิปปินส์ถอนตัวออกจากการเป็นรัฐภาคี ICC เมื่อปี 2018 ทว่าศาลยังคงมีอำนาจที่จะตรวจสอบการก่ออาชญากรรมที่กระทำขึ้นระหว่างที่มะนิลาเป็นสมาชิกจนถึงปี 2019
องค์กรทนายความในฟิลิปปินส์ออกมาเรียกร้องให้ ICC อย่าทำลายความหวังที่มีอยู่เพียงน้อยนิดของครอบครัวเหยื่อสงครามยาเสพติด
“เราขอให้ ICC อย่าหวั่นไหวไปกับคำกล่าวอ้างของรัฐบาลดูเตอร์เต” สหภาพทนายความประชาชนแห่งชาติ (National Union of People's Lawyers) ซึ่งเป็นตัวแทนครอบครัวเหยื่อหลายราย ระบุในคำแถลง พร้อมกับย้ำว่ากระบวนการยุติธรรมฟิลิปปินส์นั้น “ล่าช้ามาก และเหยื่อที่มีฐานะยากจนหรือขาดทนายมักจะไม่ได้รับความเป็นธรรม”
ด้านองค์กรฮิวแมนไรต์วอตช์ (HRW) ก็ระบุเช่นกันว่า ข้ออ้างของรัฐบาลฟิลิปปินส์ที่ว่ามีกลไกภายในประเทศที่พร้อมให้ความเป็นธรรมต่อพลเมืองอยู่แล้วนั้น “เป็นคำพูดที่ไร้สาระ”
“หวังว่า ICC คงจะมองอุบายนี้ออก” แบรด อดัม ผู้อำนวยการ HRW ประจำภูมิภาคเอเชีย กล่าว
รามอน คาซิเปิล รองประธานสถาบันวิจัยและที่ปรึกษา Novo Trends PH ให้สัมภาษณ์กับรอยเตอร์ว่า การตัดสินใจของ ICC ในวันนี้ถือเป็นชัยชนะเล็กๆ สำหรับ ดูเตอร์เต ที่ประกาศจะลงชิงเก้าอี้วุฒิสมาชิกในศึกเลือกตั้งปีหน้า เนื่องจากตัวเขาเองติดข้อห้ามตามรัฐธรรมนูญทำให้ไม่สามารถรั้งเก้าอี้ประธานาธิบดีเกิน 1 สมัย
“อย่างไรก็ตาม เขาอาจทำอะไรไม่ได้มากหลังการเลือกตั้ง โดยเฉพาะถ้ารัฐบาลชุดใหม่เลือกที่จะให้ความร่วมมือกับ ICC”
ที่มา: รอยเตอร์
