เอเอฟพี - องค์การอนามัยโลก (WHO) ระบุวานนี้ (4 พ.ค.) ว่า ข้ออ้างของประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐฯ ที่ระบุว่า ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ มีต้นตอจากห้องแล็บในเมืองอู่ฮั่น ยังเป็นเพียงการคาดเดา (speculative claims) พร้อมเรียกร้องให้สหรัฐฯ แสดงหลักฐานสนับสนุน
มาร์ค ไรอัน ผู้อำนวยการฝ่ายฉุกเฉินของ WHO แถลงในการประชุมผ่านระบบวิดีโอคอนเฟอเรนซ์ โดยระบุว่า “เรายังไม่เคยได้รับข้อมูล หรือหลักฐานที่เฉพาะเจาะจงจากรัฐบาลสหรัฐฯ เกี่ยวกับต้นตอของเชื้อไวรัส ดังนั้น ในมุมมองของเรา เรื่องนี้จึงยังเป็นเพียงการคาดเดา”
นักวิทยาศาสตร์ส่วนใหญ่ลงความเห็นว่า ไวรัสซึ่งก่อให้เกิดโรคโควิด-19 น่าจะแพร่จากสัตว์มาสู่คนผ่านตลาดสด ซึ่งมีการค้าเนื้อสัตว์ป่าในเมืองอู่ฮั่น ซึ่งเป็นจุดที่ไวรัสเริ่มแพร่ระบาดเป็นที่แรกเมื่อปลายปี 2019
อย่างไรก็ดี ทรัมป์ ซึ่งโจมตีมาตรการรับมือของจีนอย่างหนักหน่วง อ้างว่า มีหลักฐานพิสูจน์ได้ว่าเชื้อโรคตัวนี้มาจากห้องปฏิบัติการของสถาบันไวรัสวิทยาในเมืองอู่ฮั่น ขณะที่ ไมค์ พอมเพโอ รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ก็ออกมาสำทับในวันอาทิตย์ (3) ว่า แนวคิดนี้ “มีหลักฐานสนับสนุนมากมาย” ซึ่งรัฐบาลจีนยังคงปฏิเสธ
“WHO เป็นหน่วยงานที่อ้างอิงกับหลักฐาน และเรายินดีที่จะรับทราบข้อมูลใดๆ ก็ตามเกี่ยวกับต้นตอของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่” ไรอัน ระบุ พร้อมย้ำว่านี่คือข้อมูลสำคัญยิ่งที่จะช่วยให้หน่วยงานสาธารณสุขสามารถควบคุมโรคได้ดียิ่งขึ้นในอนาคต
“หากข้อมูลและหลักฐานนั้นมีอยู่จริง ก็ขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของรัฐบาลสหรัฐฯ ว่าจะเปิดเผยมันหรือไม่ แต่ในส่วนของ WHO นั้นเป็นเรื่องยากที่จะกระทำการใดๆ โดยปราศจากข้อมูล”
มาเรีย ฟาน เคอร์คอฟ ผู้เชี่ยวชาญของ WHO ออกมาแถลงย้ำเมื่อวันจันทร์ (4) ว่า ผู้เชี่ยวชาญได้ศึกษาวิเคราะห์ลำดับคู่เบสในสายดีเอ็นเอ (genome sequences) ของไวรัสโควิด-19 กว่า 15,000 คู่ “ซึ่งหลักฐานทั้งหมดที่เรามีบ่งชี้ว่า ไวรัสชนิดนี้เกิดขึ้นตามธรรมชาติ”
แม้โดยทั่วไปจะพบไวรัสโคโรนาอยู่ในค้างคาว แต่ ฟาน เคอร์คอฟ และ ไรอัน ย้ำถึงความจำเป็นที่จะต้องหาคำตอบให้ได้ว่าเชื้อโควิด-19 ถูกแพร่จากสัตว์สู่มนุษย์ได้อย่างไร และมีสัตว์ชนิดไหนที่เป็น “ตัวกลาง” (intermediary host)
WHO ระบุเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า อยากจะมีส่วนร่วมในกระบวนการสอบสวนของจีนเกี่ยวกับสัตว์ที่เป็นต้นตอของโรคระบาดใหญ่โควิด-19 ซึ่งในระยะเวลาเพียงไม่กี่เดือนได้คร่าชีวิตประชากรโลกไปแล้วมากกว่า 250,000 คน
อย่างไรก็ดี ไรอัน เตือนว่า หากการตั้งคำถามเรื่องต้นตอของไวรัส “มีจุดประสงค์เพื่อไล่บี้หาตัวคนผิด ก็คงเป็นเรื่องยากลำบาก เพราะมันกลายเป็นประเด็นทางการเมือง ในขณะที่วิทยาศาสตร์ควรมีความเป็นกลาง”
