เอเจนซีส์ – อเมริกา-จีนสงบศึกการค้าชั่วคราว หลังประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ และรองนายกรัฐมนตรี หลิว เหอ ของจีน ร่วมลงนามข้อตกลงการค้าเฟส 1 ซึ่งระบุว่า ปักกิ่งตกลงซื้อสินค้าและบริการจากอเมริกาเพิ่ม 200,000 ล้านดอลลาร์ในระยะเวลา 2 ปี แลกกับการที่วอชิงตันยอมลดภาษีศุลกากรบางส่วนที่บังคับใช้ก่อนหน้านี้
ในงานแถลงข่าวที่ทำเนียบขาวเมื่อวันพุธ (15 ม.ค.) ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ยกย่องว่า ข้อตกลงนี้เป็นชัยชนะของเศรษฐกิจอเมริกาและนโยบายการค้าของคณะบริหารของตน รวมทั้งยังเป็นการแก้ไขข้อผิดพลาดในอดีต และเริ่มต้นอนาคตทางเศรษฐกิจที่เป็นธรรมและมั่นคงสำหรับแรงงาน เกษตรกร และครอบครัวอเมริกัน ทรัมป์ยังขอบคุณประธานาธิบดีสี จิ้นผิง และเสริมว่า จะเดินทางเยือนปักกิ่งในอนาคต
ด้านรองนายกรัฐมนตรีหลิว เหอ อ่านจดหมายจากสีที่ยกย่องข้อตกลงนี้เช่นเดียวกันว่า เป็นผลดีต่อทั้งจีน อเมริกา และโลก อีกทั้งยังเป็นสัญญาณว่า จีนและอเมริกาสามารถแก้ไขความคิดเห็นที่แตกต่างด้วยการเจรจา ประมุขแดนมังกรสำทับว่า จะคงการติดต่อเป็นการส่วนตัวกับทรัมป์
ภายหลังการแถลงข่าว หลิวยังให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนจีนว่า ข้อตกลงการค้าขั้นต้นช่วยสะสางข้อกังวลของทั้งสองฝ่าย และมีความสำคัญทั้งด้านเศรษฐกิจและการเมือง
หนังสือพิมพ์ของทางการจีนหลายฉบับยกย่องการลงนามในข้อตกลงที่เกิดขึ้นภายหลังการเจรจาอย่างยากลำบาก แต่เตือนว่าข้อตกลงนี้มีโอกาสล่มได้ไม่ยากและทำให้สถานการณ์กลับมาตึงเครียดอีกครั้ง
ขณะที่สมาคมหอการค้าอเมริกันในจีนแสดงความเห็นว่า ข้อตกลงขั้นต้นเป็นจุดเริ่มต้นของบทใหม่ แต่เตือนว่า ยังมีงานสำคัญในการจัดการปัญหาเชิงโครงสร้างในความสัมพันธ์ทางการค้าและเศรษฐกิจของสองชาติ โดยภารกิจที่ยากลำบากที่สุดคือ การเจรจา “เฟส 2” ที่ครอบคลุมประเด็นการอุดหนุนอุตสาหกรรมในประเทศของจีน
ประเด็นสำคัญของข้อตกลงเฟส 1 คือ คำมั่นจากจีนในการสั่งซื้อสินค้าและบริการจากสหรัฐฯ เพิ่มขึ้นอย่างน้อย 2,000 ล้านดอลลาร์ เพิ่มเติมจากมูลค่าฐาน 186,000 ล้านดอลลาร์ในปี 2017 ภายในระยะเวลา 2 ปี ตลอดจนให้การปกป้องเทคโนโลยีของอเมริกา และกลไกการบังคับใช้ใหม่ที่เปิดโอกาสให้วอชิงตันออกมาตรการลงโทษอย่างรวดเร็ว หากปักกิ่งละเมิดข้อตกลง
ทำเนียบขาวแจงว่า จีนตกลงสั่งซื้อพลังงานเพิ่ม 54,000 ล้านดอลลาร์, สินค้าอุตสาหกรรม 78,000 ล้านดอลลาร์, สินค้าเกษตร 32,000 ล้านดอลลาร์ และบริการ 38,000 ล้านดอลลาร์
ข้อตกลงขั้นต้นยังระบุว่า อเมริกาจะยกเลิกมาตรการภาษีศุลกากรที่เตรียมเรียกเก็บจากโทรศัพท์มือถือ ของเล่น และแล็ปท็อบของจีน รวมทั้งลดอัตราภาษีศุลกากร 7.5% ที่เรียกเก็บจากสินค้าจีนอื่นๆ อาทิ ทีวีจอแบน หูฟังบลูทูธ และรองเท้าลงกึ่งหนึ่ง แต่จะยังคงอัตราภาษีศุลกากร 25% สำหรับสินค้าอุตสาหกรรมและส่วนประกอบของจีนรวมมูลค่า 250,000 ล้านดอลลาร์ เช่นเดียวกับจีนที่ยังคงมาตรการภาษีตอบโต้สินค้าอเมริกันมูลค่ากว่า 100,000 ล้านดอลลาร์
ก่อนหน้านี้ ทรัมป์ที่ประกาศว่า ข้อตกลงการค้าเฟส 1 เป็นประเด็นหลักในการหาเสียงเลือกตั้งที่จะมีขึ้นปลายปีนี้นั้น ยืนกรานว่า จะยังไม่ยกเลิกมาตรการภาษีศุลกากรต่อสินค้าจีนจนกว่าจะบรรลุข้อตกลงเฟส 2 แล้วเท่านั้น
มิเชล อิริกสัน-โจนส์ เกษตรกรและโฆษกกลุ่มฟาร์มเมอร์ส ฟอร์ ฟรี เทรดในอเมริกา แถลงว่า ข้อตกลงล่าสุดไม่ครอบคลุมการยกเลิกมาตรการภาษีศุลกากรที่จีนเรียกเก็บจากสินค้าเกษตรอเมริกัน ทำให้เกษตรกรอเมริกันต้องพึ่งพิงการจัดซื้อที่ควบคุมโดยรัฐบาลจีนมากขึ้น รวมทั้งไม่ได้แก้ปัญหาเชิงโครงสร้างแต่อย่างใด
กระนั้น ความตึงเครียดทางการค้าที่ผ่อนคลายลงอย่างชัดเจนส่งผลให้ตลาดหุ้นทั่วโลก โดยเฉพาะวอลล์สตรีททะยานทำสถิติสูงสุดใหม่เมื่อวันพุธ และตลาดหุ้นส่วนใหญ่ในเอเชียดีดขึ้นคึกคักในวันพฤหัสบดี (16 ม.ค.)
