เอเอฟพี - รัฐบาลจีนยืนยันวันนี้ (18 พ.ย.) ว่าเรือบรรทุกเครื่องบินลำแรกที่จีนสร้างขึ้นเองภายในประเทศได้ล่องผ่านช่องแคบไต้หวัน โดยเป็นส่วนหนึ่งของภารกิจฝึกซ้อมตามวงรอบปกติ หลังจากที่ไทเปออกมาวิจารณ์ว่าปักกิ่งจงใจ ‘ข่มขู่’ ในช่วงโค้งสุดท้ายก่อนศึกเลือกตั้งผู้นำไต้หวันในเดือน ม.ค.
เรือรบขนาด 70,000 ตันซึ่งยังไม่มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการลำนี้ถือเป็นเรือบรรทุกเครื่องบินลำที่ 2 ของจีน และเมื่อถูกส่งเข้าประจำการก็จะช่วยเสริมเขี้ยวเล็บให้แก่กองทัพเรือแดนมังกร ท่ามกลางความตึงเครียดกับไต้หวันและเพื่อนบ้านในทะเลจีนใต้
เจิ้ง เต๋อเว่ย (Cheng Dewei) โฆษกกองทัพเรือจีน แถลงผ่านสื่อโซเชียลมีเดียว่า เรือบรรทุกเครื่องบินลำนี้ล่องผ่านช่องแคบไต้หวันเมื่อวันอาทิตย์ (17) ก่อนจะออกสู่ทะเลจีนใต้ “เพื่อทำการวิจัยด้านวิทยาศาสตร์ และปฏิบัติภารกิจฝึกซ้อมตามวงรอบปกติ”
เจิ้ง ย้ำว่า “เป็นแนวปฏิบัติตามปกติ” ที่เรือบรรทุกเครื่องบินใหม่จะต้องผ่านการทดสอบเดินทางข้ามภูมิภาค
“เราไม่ได้มีเจตนาพุ่งเป้าไปยังชาติใดชาติหนึ่ง และไม่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน” เจิ้ง กล่าวโดยไม่ให้รายละเอียดเพิ่มเติม
โจเซฟ อู๋ รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศไต้หวัน ทวีตข้อความวานนี้ (17) ว่าจีน “มีเจตนาแทรกแซงการเลือกตั้งในไต้หวัน” และ “ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งจะไม่เกรงกลัว!”
กระทรวงกลาโหมไต้หวันยืนยันว่าได้ส่งทั้งเรือและเครื่องบินออกติดตามและเฝ้าจับตาความเคลื่อนไหวของเรือบรรทุกเครื่องบินจีนอย่างใกล้ชิด ขณะที่สหรัฐฯ และญี่ปุ่นก็ได้ส่งเรือออกติดตามสังเกตการณ์เช่นกัน
จีนถือว่าไต้หวันยังเป็นเพียง ‘มณฑล’ หนึ่งของตน และเริ่มใช้มาตรการกดดันทางเศรษฐกิจและการทูตมากขึ้นตั้งแต่ประธานาธิบดี ไช่ อิงเหวิน เข้ารับตำแหน่งในปี 2016 เนื่องจากพรรคของ ไช่ แสดงจุดยืนไม่ยอมรับว่าไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของ ‘จีนเดียว’
ไช่ เคยประกาศสนับสนุนการเคลื่อนไหวของกลุ่มผู้ประท้วงต่อต้านจีนในฮ่องกง และยังชี้ว่าศึกเลือกตั้งที่จะมีขึ้นในเดือน ม.ค. จะเป็นการต่อสู้เพื่อเสรีภาพและระบอบประชาธิปไตยของชาวไต้หวัน
ไช่ ยังเลือกอดีตนายกรัฐมนตรี วิลเลียม ไหล ผู้ซึ่งประกาศตัวเป็น “คนทำงานเพื่อเอกราชไต้หวัน” ให้ลงสมัครรับเลือกตั้งในฐานะรองประธานาธิบดีของเธอ ซึ่งน่าจะทำให้ปักกิ่งไม่พอใจอย่างยิ่ง
ทางฝ่าย ‘พรรคก๊กมินตั๋ง’ ซึ่งเป็นฝ่ายค้านในไต้หวันมีนโยบายที่ค่อนข้างเป็นมิตรกับจีนมากกว่า
สำหรับเรือบรรทุกเครื่องบิน Type 001A นั้นถูกปล่อยลงน้ำที่อู่ต่อเรือต้าเหลียน (Dalian Shipyard) เมื่อเดือน เม.ย. 2017 และเริ่มออกทดสอบในทะเลในปีถัดมา ทว่ายังไม่ถูกส่งเข้าประจำการในกองทัพเรืออย่างเป็นทางการ
จีนยังมีเรือบรรทุกเครื่องบินอยู่อีกลำคือ “เหลียวหนิง” ซึ่งถูกปรับปรุงมาจากเรือบรรทุกเครื่องบินชั้น แอดมิรัล คุซเนตซอฟ (Admiral Kuznetsov-class) ของสหภาพโซเวียต และถูกนำเข้าประจำการในปี 2012
เมื่อเดือน พ.ค. นักวิจัยในสหรัฐฯ อ้างภาพถ่ายดาวเทียมที่แสดงให้เห็นว่า จีนกำลังซุ่มต่อเรือบรรทุกเครื่องบินลำที่ 3 ภายในอู่ต่อเรือเจียงหนานที่ชานนครเซี่ยงไฮ้ ซึ่งคาดว่าจะเป็นลำใหญ่ที่สุดเท่าที่จีนเคยมีมา