มะกันอลเวง “ชัตดาวน์” ข้ามสัปดาห์ วุฒิสภาเลื่อนโหวตร่างงบชั่วคราว

เอเจนซีส์ - ข้าราชการลูกจ้างรัฐบาลกลางสหรัฐฯ นับแสนคนยังคงไม่รู้อนาคตตัวเอง เนื่องจากอเมริกายังอยู่ในภาวะชัตดาวน์ในวันจันทร์ (22 ม.ค.) ขณะที่พรรครีพับลิกันดูมีความมั่นใจมากขึ้น ว่า จะสามารถผ่านร่างงบประมาณชั่วคราว และตกลงเรื่องนโยบายคนเข้าเมืองที่เป็นชนวนเหตุสำคัญของเรื่องนี้สำเร็จ โดยคาดว่าพรรคเดโมแครตคงไม่อยากถูกประณาม ว่า เป็นสาเหตุที่ทำให้หน่วยงานรัฐบาลต้องปิดทำการเช่นนี้

ข้าราชการและลูกจ้างรัฐบาลกลางสหรัฐฯ ดูเหมือนยังคงไปทำงานตามปกติไม่ได้ในเช้าวันจันทร์ (22) หลังจาก มิตช์ แมคคอนเนลล์ ส.ว. พรรครีพับลิกัน ซึ่งมีตำแหน่งเป็นผู้นำเสียงข้างมากในวุฒิสภาสหรัฐฯ ได้ประกาศเลื่อนกำหนดการลงมติร่างงบประมาณฉบับชั่วคราวในสภาสูง จากเดิมซึ่งกำหนดไว้ในตอนตีหนึ่ง วันจันทร์ ไปเป็นเวลา 12.00 น. วันเดียวกัน (ตรงกับเวลาเที่ยงคืนวันจันทร์ เวลาเมืองไทย) หลังจากรีพับลิกันและเดโมแครตเจรจาต่อรองกันตลอดวันอาทิตย์ (21) แต่ไม่สามารถหาข้อยุติเพื่อผ่านร่างฉบับนี้ ซึ่งจะทำให้หน่วยงานต่างๆ ของรัฐบาลกลางสามารถกลับไปปฏิบัติหน้าที่ตามปกติจนถึงต้นเดือนกุมภาพันธ์

การชัตดาวน์ครั้งนี้มีขึ้นพร้อมๆ กับที่ประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ เข้ารับตำแหน่งครบ 1 ปีในวันเสาร์ (20) ที่ผ่านมา

ถึงแม้การชัตดาวน์อย่างเป็นทางการ ถือว่าเริ่มต้นแล้วตั้งแต่เวลาเที่ยงคืนวันศุกร์ (19) แต่เนื่องจากเป็นช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์ ข้าราชการลูกจ้างรัฐบาลกลางสหรัฐฯส่วนใหญ่จึงยังไม่ได้รับผลกระทบโดยตรง จนกระทั่งถึงวันเริ่มต้นการทำงานสัปดาห์ใหม่ในวันจันทร์ (22)

เนื่องจากในการปิดทำการนี้ มีการยกเว้นสำหรับงานที่มีความจำเป็น ดังนั้น ข้าราชการลูกจ้างจำนวนมากจึงเฝ้ารอการแจ้งจากต้นสังกัดว่า ตนเป็นลูกจ้างที่ “จำเป็น” ซึ่งต้องไปปฏิบัติงานตามปกติหรือไม่เมื่อถึงวันจันทร์

ทว่า จนถึงคืนวันอาทิตย์ สำนักงานบริหารงานบุคคลของรัฐบาลกลางระบุบนเว็บไซต์เพียงว่า หน่วยงานรัฐบาลกลางแต่ละแห่งจะเป็นผู้ให้รายละเอียดเรื่องนี้เอง

ตัวอย่างเช่น กระทรวงกลาโหมเผยแพร่บันทึกบนเว็บไซต์ให้ข้อมูลว่า เจ้าหน้าที่กลุ่มใดที่จะไม่ได้รับค่าจ้างในระหว่างชัตดาวน์ และให้ลูกจ้างพลเรือนหยุดทำงานชั่วคราว ยกเว้นผู้ที่มีหน้าที่จำเป็นในการสนับสนุนกำลังพลที่เข้าประจำการ

ขณะที่เว็บไซต์กระทรวงการต่างประเทศระบุว่า บริการเกี่ยวกับหนังสือเดินทางและวีซ่าที่กำหนดเวลาไว้แล้วในสหรัฐฯ และนอกประเทศจะยังคงดำเนินการอยู่ตามความเหมาะสมและตามที่สถานการณ์เอื้ออำนวย

รัฐบาลสหรัฐฯไม่ได้ประสบสภาพชัตดาวน์อีกเลยตั้งแต่เมื่อปี 2013 ครั้งที่ข้าราชการลูกจ้างจำนวน 800,000 คนต้องพักงาน สำหรับคราวนี้ประเด็นที่เป็นปัญหาคือการที่เดโมแครตต้องการพ่วงนโยบายคนเข้าเมือง โดยเฉพาะนโยบายของอดีตประธานาธิบดี บารัค โอบามา ซึ่งผ่อนผันอนุญาตให้ผู้เข้าเมืองผิดกฎหมายที่อยู่ในสหรัฐฯตั้งแต่เป็นเด็ก สามารถอยู่ต่อไปได้เป็นการชั่วคราว (Deferred Action for Childhood Arrivals หรือ DACA) ทั้งนี้ ทรัมป์สั่งยกเลิกการผ่อนผันนี้ไปเมื่อปีที่แล้ว และเดโมแครตเรียกร้องให้นำกลับเข้าไว้ในร่างงบประมาณปัจจุบันด้วย

DACA มุ่งปกป้องผู้เข้าเมืองที่เรียกว่า “ดรีมเมอร์” ประมาณ 700,000 คน พวกเขาเหล่านี้ปัจจุบันอยู่ในวัยหนุ่มสาวแล้ว แต่เป็นผู้ซึ่งพ่อแม่พาลักลอบเข้าอเมริกาตั้งแต่ยังเล็ก ส่วนใหญ่มาจากเม็กซิโกและอเมริกากลาง

แมคคอนเนลล์พยายามต่อรอง ด้วยการเสนอจะเปิดอภิปรายร่างกฎหมายคนเข้าเมืองกัน หลังจากวันที่ 8 เดือนหน้า แลกกับการที่เดโมแครตยอมผ่านร่างงบประมาณชั่วคราว เพื่อให้หน่วยงานรัฐบาลกลางกลับปฏิบัติหน้าที่ได้ตามปกติ

ทว่า ส.ว. ชัค ชูเมอร์ ผู้นำเดโมแครตในวุฒิสภายังคงคัดค้าน และยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่าคำมั่นของแมคคอนเนลเพียงพอหรือยังที่จะโน้มน้าวให้ ส.ว. เดโมแครต อย่างน้อยสัก 5 - 6 เสียงยินยอมยกมือสนับสนุนร่างงบประมาณชั่วคราว

ตั้งแต่ปีที่แล้ว รัฐสภาสหรัฐฯไม่สามารถผ่านร่างงบประมาณได้ทันวันที่ 1 ตุลาคม ซึ่งเป็นวันเริ่มต้นปีงบประมาณ และนับจากนั้นรัฐบาลต้องผ่านร่างกฎหมายงบประมาณชั่วคราวถึง 3 ฉบับเพื่อให้หน่วยงานต่างๆ ยังคงปฏิบัติหน้าที่ได้ จวบจนถึงเมื่อวันศุกร์ที่แล้ว

ถึงแม้รีพับลิกันครองเสียงข้างมากในทั้งสองสภา แต่ในสภาสูงนั้นพรรครีพับลิกันของทรัมป์มีเก้าอี้เพียง 51 ที่นั่งจากจำนวนทั้งสิ้น 100 ที่นั่ง ขณะที่ตามข้อบังคับการประชุมวุฒิสภา ร่างกฎหมายส่วนใหญ่ต้องการเสียงสนับสนุน 60 เสียง ด้วยเหตุนี้จึงทำให้เดโมแครตมีอำนาจต่อรองอย่างมาก

เมื่อต้นเดือน ทรัมป์บอกกับคณะทำงานจากทั้งสองพรรคของสภาสูง ว่า จะลงนามร่างกฎหมาย DACA โดยไม่เกี่ยงงอนใดๆ แต่พอเอาเข้าจริง เขากลับปฏิเสธและการเจรจาก็ล่มนับจากบัดนั้น

ก่อนหน้านี้ แมคคอนเนลล์ ยืนกรานว่า วุฒิสภาจะไม่เคลื่อนไหวใดๆ เกี่ยวกับร่างกฎหมายนี้ จนกว่าจะรู้ชัดว่า จะได้รับการสนับสนุนจากประธานาธิบดี

อย่างไรก็ตาม เจฟฟ์ เฟล็ค วุฒิสมาชิกจากรีพับลิกันที่เกี่ยวข้องกับการเจรจาดังกล่าว เผยว่า คำแถลงของแมคคอนเนลล์เมื่อวันอาทิตย์ บ่งชี้ว่า มีความคืบหน้าในการเจรจา และเรียกร้องให้เดโมแครตอนุมัติร่างกฎหมายงบประมาณชั่วคราว

ข่าวระบุว่ามาถึงเวลานี้รีพับลิกันเชื่อมั่นมากขึ้น ว่า เดโมแครตจะยอมอ่อนข้อ เนื่องจากกลัวว่า จะถูกสาธารณชนกล่าวหาว่า เป็นสาเหตุของการชัตดาวน์ ซึ่งจะส่งผลต่อการเลือกตั้งกลางเทอมในเดือนพฤศจิกายนนี้