ปานามาประกาศตัดสัมพันธ์ “ไต้หวัน” หันซบ “จีน”

รอยเตอร์ - รัฐบาลปานามาตัดสินใจยุติความสัมพันธ์ทางการทูตที่มีมานานกับไต้หวัน และเลือกที่จะคบค้ากับจีนแผ่นดินใหญ่แทน ซึ่งถือเป็นชัยชนะครั้งใหญ่สำหรับปักกิ่งที่สามารถกวาดต้อนพันธมิตรของไทเปเข้าสู่วงล้อมของตนได้มากขึ้นเรื่อยๆ

ประธานาธิบดี ฮวน การ์โลส วาเรลา แห่งปานามา ได้แถลงยืนยันผ่านสื่อโทรทัศน์เมื่อวานนี้ (12 มิ.ย.) ว่า ปานามาตัดสินใจยกระดับความร่วมมือทางการค้าและสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตอย่างเต็มรูปแบบกับจีน ซึ่งเป็นลูกค้ารายใหญ่อันดับ 2 ที่ใช้บริการขนส่งสินค้าผ่านคลองปานามา

“ผมมั่นใจว่านี่คือเส้นทางที่ถูกต้องสำหรับประเทศของเรา” วาเรลา กล่าว

ล่าสุด รัฐบาลไต้หวันออกมาระบุว่าเสียใจและโกรธแค้นที่ผู้นำปานามาทำกันเช่นนี้ พร้อมยืนยันว่า ไทเปไม่คิดที่จะแข่งกับจีนในเรื่องการใช้เงินซื้อพันธมิตร (diplomatic money game)

“เราขอคัดค้านและประณามอย่างรุนแรงที่จีนใช้วิธีโน้มน้าวให้ปานามาตัดสัมพันธ์ทางการทูตกับเรา เพื่อบีบให้เรามีที่ยืนในเวทีโลกน้อยลงไปอีก และเป็นการมุ่งร้ายต่อประชาชนชาวไต้หวัน” เดวิด ลี รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศไต้หวัน แถลงต่อสื่อมวลชนที่กรุงไทเป

ลี ประกาศว่า ไต้หวันจะระงับความร่วมมือและหยุดให้ความช่วยเหลือแก่ปานามา และจะเร่งอพยพเจ้าหน้าที่สถานทูตและบุคลากรด้านเทคนิคกลับประเทศโดยเร็วที่สุด “เพื่อปกป้องอธิปไตยและเกียรติภูมิของชาติ”

รัฐบาลจีนมีความหวาดระแวงประธานาธิบดี ไช่ อิงเหวิน แห่งไต้หวันมาโดยตลอด เพราะเป็นที่ทราบกันดีว่าพรรคประชาธิปไตยก้าวหน้าของเธอมีนโยบายเรียกร้องเอกราช แม้ ไช่ จะยืนยันว่าต้องการอยู่ร่วมกับจีนอย่างสันติก็ตาม

หลายปีมานี้ ทั้งจีนและไต้หวันต่างใช้กลยุทธ์มอบเงินช่วยเหลือแก่ต่างชาติเพื่อสร้างเครือข่ายพันธมิตรของตนเอง ทว่าไทเปก็ไม่มีกำลังพอที่จะสู้กับมหาอำนาจอย่างปักกิ่งได้

ปานามาถือเป็นประเทศที่สองที่ตัดสินใจย้ายข้างไปซบอกจีน หลังจาก ไช่ เข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีไต้หวันเมื่อปีที่แล้ว โดยก่อนหน้านี้ สาธารณรัฐประชาธิปไตยเซาตูเมและปรินซิปีก็ประกาศตีจากไทเปในเดือน ธ.ค. ทำให้พันธมิตรทางการทูตของไต้หวันที่เคยมีมากถึง 30 ประเทศในช่วงกลางทศวรรษ 1990 ลดลงมาเหลือเพียงเพียง 20 ประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่ก็เป็นแค่รัฐเล็กๆ ที่ยากจนแถบละตินอเมริกาและแปซิฟิก

หวัง อี้ รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศจีน ได้ร่วมหารือกับ อิซาเบล เด เซนต์ มาโล รัฐมนตรีต่างประเทศปานามาที่กรุงปักกิ่งในวันนี้ (13) โดยทั้ง 2 ฝ่ายได้ลงนามในแถลงการณ์ร่วมสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตอย่างเป็นทางการ

“นี่เป็นช่วงเวลาสำคัญ และถือเป็นประวัติศาสตร์หน้าใหม่ในด้านความสัมพันธ์ระหว่างจีนและปานามา” หวัง กล่าว พร้อมทั้งชื่นชมรัฐบาลปานามาว่าตัดสินใจในสิ่งที่ “เข้ากับยุคสมัย” และเป็นประโยชน์ต่อประชาชนอย่างแท้จริง

รัฐบาลปานามาได้ประกาศยอมรับในหลัก “จีนเดียว” (One China) โดยถือว่าไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของแดนมังกร และปานามาก็ขอตัดขาดความสัมพันธ์ทางการทูตที่เคยมีมากับไต้หวันด้วย

ปานามาถือเป็นหนึ่งในพันธมิตรที่เก่าแก่ที่สุดของไต้หวัน แต่นักการทูตบางคนในกรุงปักกิ่งคาดการณ์เอาไว้แล้วว่า รัฐในอเมริกากลางแห่งนี้จะเป็นประเทศถัดไปที่ทอดทิ้งไทเป และหันมาคบกับจีนแทน

เป็นที่น่าสังเกตว่า การเดินสายเยือนพันธมิตรในอเมริกากลางของผู้นำไต้หวันเมื่อต้นปีนี้ก็ไม่มีปานามาเป็นหนึ่งในจุดหมายปลายทาง

เด เซนต์ มาโล รัฐมนตรีต่างประเทศปานามา ระบุว่า ประธานาธิบดี วาเรลา เคยพูดไว้ตั้งแต่ 10 ปีที่แล้วว่าอยากจะสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับจีน และเธอหวังว่าความร่วมมือในวันนี้จะนำไปสู่โอกาสในด้านการค้า การลงทุน และการท่องเที่ยว “โดยเฉพาะการส่งออกสินค้าปานามาเข้าไปขายในตลาดจีน”