เอเอฟพี - สหรัฐฯในวันพฤหัสบดี (15 ธ.ค.) ระงับแพกเกจช่วยเหลือทางการเงินก้อนใหญ่แก่ฟิลิปปินส์ สืบเนื่องจากความกังวลใหญ่หลวงเกี่ยวกับหลักนิติธรรมภายใต้ประธานาธิบดี โรดริโก ดูเตอร์เต ไม่กี่วันหลังจากเขาคุยโวว่า เคยลงมือฆ่าอาชญากรด้วยตนเอง
ถ้อยแถลงดังกล่าว คือ หนึ่งในมาตรการตอบโต้หนักหน่วงที่สุดของสหรัฐฯต่อสงครามยาเสพติดของดูเตอร์เต ซึ่งคร่าชีวิตผู้คนแล้วมากกว่า 5,000 ราย ในช่วงเวลาเพียงแค่ 6 เดือนเศษ
สถานทูตสหรัฐฯเผยว่า ฟิลิปปินส์พลาดเงินช่วยเหลือก้อนที่ 2 ภายใต้ความร่วมมือแห่งความท้าทายแห่งสหัสวรรษ หลังจากแพกเกจเบื้องต้นมูลค่ามากกว่า 430 ล้านดอลลาร์จะหมดอายุลงในเดือนพฤษภาคม
“การตัดสินใจนี้สะท้อนถึงความกังวลใหญ่หลวงของคณะกรรมการเกี่ยวกับหลักนิติธรรมและเสรีภาพพลเมืองในฟิลิปปินส์” โฆษกสถานทูตสหรัฐฯประจำมะนิลา ระบุในถ้อยแถลงที่ส่งถึงเอเอฟพี
รัฐบาลสหรัฐฯจัดตั้งความร่วมมือแห่งความท้าทายแห่งสหัสวรรษ( Millennium Challenge Corporation) เพื่อสนับสนุนการเติบโตทางเศรษฐกิจและลดความยากจนทั่วโลก
อย่างไรก็ตาม ประเทศต่างๆ จะเข้าคุณสมบัติก็ต่อเมื่อพวกเขาแสดงให้เห็นถึงพันธสัญญา มีธรรมาภิบาลแบบประชาธิปไตย มีการลงทุนในภาคประชาชนและมีเสรีภาพทางเศรษฐกิจ
อเมริกา วิพากษ์วิจารณ์สงความยาเสพติดของประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ โดยในเดือนกันยายน ประธานาธิบดี บารัค โอบามา เรียกร้องให้ ดูเตอร์เต ดำเนินการในทิศทางที่ถูกต้อง
เสียงวิจารณ์ดังกล่าวกัดเซาะให้ความสัมพันธ์ระหว่าง 2 ชาติพันธมิตรยาวนาน และผูกมัดกันด้วยข้อตกลงกลาโหมร่วมฉบับหนึ่ง ตกอยู่ท่ามกลางความตึงเครียด ขณะที่ดูเตอร์เต ตอบโต้เสียงโวยวายของโอบามา ด้วยการด่าทอประธานาธิบดีสหรัฐฯ ว่า เป็น “ลูกโสเภณี” และบอกให้เขาไปลงนรก นอกจากนี้ ยังหันไปกระชับสัมพันธ์ใกล้ชิดกับจีนและรัสเซีย 2 ชาติคู่อริของอเมริกา
โฆษกสถานทูตสหรัฐฯ บอกว่า คณะกรรมการความร่วมมือฯตัดสินใจระงับการโหวตเลือกฟิลิปปินส์อยู่ในข่ายความช่วยเหลือใหม่หรือไม่ สืบเนื่องจากความกังวลด้านสิทธิมนุษยชน แม้ว่าพวกเขาอาจจะยังอยู่ภายใต้การพิจารณาในอนาคต
อย่างไรก็ตาม ดูเตอร์เต เคยบอกว่า เขากำลังมองไปข้างหน้าในการพัฒนาความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ ภายใต้การนำของว่าที่ประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ โดยผู้นำฟิลิปปินส์ อ้างว่า หลังพูดคุยทางโทรศัพท์กับทรัมป์ในช่วงต้นเดือนธันวาคม เขาได้รับคำชมเกี่ยวกับสงครามต่อต้านยาเสพติดจากทรัมป์
ข้อมูลอย่างเป็นทางการ พบว่า ตำรวจฟิลิปปินส์สังหารผู้ต้องสงสัยในปฏิบัติการต่อต้านยาเสพติดไปแล้ว 2,086 ศพ นับตั้งแต่ดูเตอร์เตเข้ารับตำแหน่งในวันที่ 30 มิถุนายน และอีกมากกว่า 3,000 ศพ ที่ถูกฆ่าภายใต้กรณีแวดล้อมที่ไม่สามารถอธิบายได้
ดูเตอร์เต ยืนกรานว่า ตำรวจลงมือสังหารเพียงเพื่อป้องกันตนเอง และเหยื่ออื่นๆ ถูกปลิดชีพโดยแก๊งคายาเสพติดด้วยกัน อย่างไรก็ตาม เขาบอกด้วยว่าจะไม่ยอมให้ตำรวจเข้าคุก หากพวกเขาถูกพบว่ามีความผิดฐานฆาตกรรมในการดำเนินคดีเกี่ยวกับสงครามยาเสพติดของเขา
เมื่อต้นสัปดาห์ ดูเตอร์เต ออกมาคุยโวว่า เขาเคยลงมือสังหารผู้ต้องสงสัยอาชญากรหลายคนระหว่างที่เขาดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีเมืองดาเวา เพื่อเป็นตัวอย่างกับตำรวจ
ก่อนหน้านี้ ในเดือนกันยายน ดูเตอร์เต ยังเคยโยงตนเองกับ อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ผู้นำนาซี และบอกว่า มีความสุขที่ได้เข่นฆ่าพวกติดยา 3 ล้านคน ทั้งนี้ หลังถูกประณามจากกลุ่มชาวยิว ดูเตอร์เต ออกมาขอโทษที่อ้างถึงฮิตเลอร์ แต่เน้นย้ำว่าเขาต้องการฆ่าพวกติดยาหลายล้านคน