เอเอฟพี - รัฐบาลแกมเบียประกาศถอนตัวออกจากการเป็นภาคีศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court - ICC) เมื่อวานนี้ (25 ต.ค.) โดยระบุว่าศาลสถิตยุติธรรมที่กรุงเฮกนั้นมุ่งเอาผิดและสร้างความอับอายให้แก่ประชากรผิวสี “โดยเฉพาะชาวแอฟริกัน”
คำประกาศจากรัฐบาลแกมเบียมีขึ้น หลังจากที่สาธารณรัฐแอฟริกาใต้และบุรุนดีได้ออกมาตัดสัมพันธ์กับศาลไอซีซีไปแล้วในเดือนนี้
เชอรีฟฟ์ โบจัง รัฐมนตรีกระทรวงสารสนเทศแกมเบีย แถลงผ่านสื่อโทรทัศน์ว่า ศาลไอซีซีถูกใช้เป็นเครื่องมือ “เอาผิดต่อชาวแอฟริกัน โดยเฉพาะผู้นำประเทศ” แต่กลับเพิกเฉยต่ออาชญากรรมที่เกิดขึ้นในโลกตะวันตก
โบจัง ได้อ้างถึงกรณีของอดีตนายกรัฐมนตรีโทนี แบลร์ แห่งอังกฤษ ซึ่งศาลไอซีซีมีคำพิพากษาไม่ฟ้องเรื่องที่เขาส่งทหารอังกฤษบุกอิรัก
“ตั้งแต่ศาลไอซีซีก่อตั้งขึ้นมา มีอย่างน้อย 30 ประเทศในโลกตะวันตกที่ได้ก่ออาชญากรรมสงครามต่อรัฐเอกราช และพลเมืองของรัฐเหล่านั้น ทว่าไม่เคยมีอาชญากรสงครามในโลกตะวันตกที่ถูกลงโทษ”
รัฐมนตรีผู้นี้เผยว่า การถอนตัวของแกมเบีย “มีเหตุผลอันชอบธรรม เพราะไอซีซีซึ่งถูกเรียกว่าศาลอาญาระหว่างประเทศ ที่แท้กลับเป็นแค่ศาลระหว่างประเทศของชาวคอเคเชียน (International Caucasian Court) ที่ใช้สำหรับเอาผิด และทำลายชื่อเสียงคนผิวสี โดยเฉพาะชาวอแอฟริกัน”
ไอซีซีซึ่งถูกจัดตั้งขึ้นเมื่อปี 2002 ตามธรรมนูญกรุงโรมว่าด้วยศาลอาญาระหว่างประเทศ มีรัฐภาคีรวมทั้งสิ้น 124 ชาติ และเป็นศาลสถิตยุติธรรมระหว่างประเทศแห่งแรกที่มีอำนาจตัดสินคดีฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ อาชญากรรมต่อมวลมนุษยชาติ และอาชญากรรมสงคราม
อย่างไรก็ตาม ศาลแห่งนี้กลับถูกครหาว่ามีความลำเอียงต่อชาติแอฟริกา และไม่ได้รับความร่วมมือเท่าที่ควรจากหลายประเทศ โดยเฉพาะสหรัฐฯ ซึ่งลงนามในสนธิสัญญาก่อตั้งไอซีซี แต่กลับไม่เคยให้สัตยาบัน
รัฐบาลแกมเบียเคยเรียกร้องให้ไอซีซีเอาผิดสหภาพยุโรป โทษฐานปล่อยให้ผู้อพยพชาวแอฟริกันหลายพันคนต้องจมน้ำตายกลางทะเล ทว่าก็ไร้ผล
เมื่อช่วงสุดสัปดาห์ ไอซีซีได้วิงวอนให้สาธารณรัฐแอฟริกาใต้และบุรุนดีทบทวนการตัดสินใจถอนตัว
“ผมขอให้รัฐบาลทั้งสองร่วมมือกับประเทศอื่นๆ เพื่อขจัดการปกป้องผู้กระทำความผิด (impunity) ซึ่งบ่อยครั้งก่อให้เกิดการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง” ซิดิกี กาบา ประธานสมัชชารัฐสมาชิกผู้ก่อตั้งไอซีซี ระบุในคำแถลง
ปีที่แล้ว สาธารณรัฐแอฟริกาใต้ปฏิเสธที่จะจับกุมประธานาธิบดีโอมาร์ อัล-บาชีร์ แห่งซูดาน ซึ่งเดินทางไปประชุมสุดยอดผู้นำสหภาพแอฟริกาที่นครโจฮันเนสเบิร์ก โดย บาชีร์ นั้นถูกไอซีซีออกหมายจับในข้อหาฆ่าล้างเผ่าพันธุ์และก่ออาชญากรรมสงคราม
จดหมายถอนตัวจากไอซีซีของกรุงพริทอเรียมีใจความสำคัญว่า “สาธารณรัฐแอฟริกาใต้พบว่า พันธกรณีของเราในส่วนที่เกี่ยวกับการแก้ไขข้อพิพาทโดยสันตินั้น บางครั้งก็ไม่สอดคล้องกับการตีความของศาลอาญาระหว่างประเทศ”
รัฐบาลบุรุนดีประกาศจะถอนตัวจากไอซีซีในเดือนนี้ ขณะที่นามิเบียและเคนยาก็เกริ่นว่าอาจจะดำเนินรอยตามเพื่อนบ้าน
