เอเอฟพี - โรดริโก ดูเตอร์เต ประธานาธิบดีคนใหม่ของฟิลิปปินส์ระบุในวันพฤหัสบดี(30มิ.ย.) ว่าจะไม่เยาะเย้ยหรือโอ้อวดหากศาลอนุญาโตตุลาการมีคำพิพากษาที่เอื้อประโยชน์แก่พวกเขา ในคดีที่ยื่นคัดค้านทางกฎหมายที่อ่อนไหวอย่างยิ่งต่อปักกิ่ง เกี่ยวกับประเด็นพิพาทในทะเลจีนใต้ ความเห็นที่ปฏิเสธเสียงยั่วยุจากบางประเทศซึ่งต้องการให้ออกถ้อยแถลงที่แข็งกร้าวใส่ปักกิ่ง
อย่างไรก็ตามยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่านายดูเตอร์เต มีเจตนาส่งสารเกี่ยวกับแนวทางการทูตที่ละมุนละม่อมของเขาหรือไม่ ขณะที่ความเห็นของเขาครั้งนี้เกิดขึ้นระหว่างการประชุมคณะรัฐมนตรีนัดแรกซึ่งมีการออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์แห่งชาติ ก่อนการถ่ายทอดสดนั้นจะถูกตัดอย่างฉับพลันระหว่างการหารือในประเด็นดังกล่าว
หลังจากพูดคุยกันในประเด็นโลกร้อน ความงุ่มง่ามของระบบราชการ และความแออัดของสนามบิน ที่ประชุมได้เปลี่ยนไปหารือกันเกี่ยวกับคำพิพากษาที่กำลังจะเกิดขึ้นของศาลอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศที่ได้รับการสนับสนุนจากยูเอ็น ในคดีที่รัฐบาลชุดก่อนของฟิลิปปินส์ยื่นฟ้องปักกิ่งเกี่ยวกับแย่งกันอ้างกรรมสิทธิ์ในทะเลจีนใต้
ในความเห็นที่น่าจะสร้างความพึงพอใจแก่ปักกิ่ง นายดูเตอร์เต ออกคำสั่งห้ามเยาะเย้ยหรือคุยโว หากคำพิพากษาออกมาเอื้อประโยชน์แก่ฟิลิปปินส์
จากนั้น เปอร์เซคโต ยาเซย์ รัฐมนตรีต่างประเทศเผยว่ามีรัฐบาลต่างชาติหลายประเทศยุให้ฟิลิปปินส์ออกถ้อยแถลงที่แข็งกร้าวกว่าเดิม "ผมไม่ชอบแนวคิดนี้ และบอกกับพวกเขาอย่างตรงไปตรงมา" ทั้งนี้นายยาเซย์ ไม่ได้เอ่ยชื่อว่ารัฐบาลชาติไหนที่เร่งเร้าให้ออกถ้อยแถลงแข็งกร้าว แต่ระบุว่าประเทศเหล่านั้นเป็นผู้ที่มีความกังวลเกี่ยวกับเสรีภาพแห่งการเดินเรือ"
ทั้งนี้สหรัฐฯเป็นหนึ่งในหลายประเทศที่ส่งเสียงดังที่สุดเรียกร้องจีนรับประกันเสรีภาพแห่งการเดินเรือในทะเลจีนใต้
ต่อมา ยาเซย์ ก็เริ่มสนทนาเกี่ยวกับแนวทางที่ฟิลิปปินส์จะดำเนินการหากว่าจีนเป็นฝ่าย "ทิ่มแทงพวกเขาและทดสอบพวกเขา" ทว่าทันใดนั้นภาพได้หยุดลงกะทันหันและการออกกาศก็ถูกตัดในทันที
การประชุมคณะรัฐมนตรีเกิดขึ้นไม่กี่ชั่วโมงหลังจากนายดูเตอร์เต สาบานตนเข้านั่งเก้าอี้ประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ โดยมีวาระดำรงตำแหน่ง 6 ปี
เขาเข้ามารับตำแหน่งต่อจากนายเบนิโญ อากีโน ซึ่งวางข้อพิพาทอันยาวนานระหว่างฟิลิปปินส์กับจีนเป็นวาระนโยบายต่างประเทศลำดับต้นๆของเขา โดยเปรียบเทียบอย่างเปิดเผยระหว่างความพยายามขยายอาณาเขตทางทะเลของจีนกับการที่พวกนาซีเยอรมนีบุกยึดพื้นที่บางส่วนของยุโรป
นายอากีโน ยังได้ยื่นดำเนินการทางกฎหมายต่อศาลอนุญาโตตุลาการในเมืองเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ โต้แย้งว่าคำกล่าวอ้างเหนือพื้นที่ทะเลจีนใต้เกือบทั้งหมดของปักกิ่ง ละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ ขณะที่ศาลอนุญาโตตุลาการมีกำหนดแถลงคำพิพากษาในวันที่ 12 กรกฎาคมนี้
จีนซึ่งขยายขอบคำกล่าวอ้างกรรมสิทธิ์มาใกล้ชายฝั่งของฟิลิปปินส์ เช่นเดียวกับประเทศอื่นๆในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ไม่พอใจยุทธวิธีของนายอากีโน และประกาศไม่สนใจคำพิพากษาของศาลอนุญาโตตุลาการและย้ำว่าหวังมีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นกับฟิลิปปินส์ภายใต้การนำของนายดูเตอร์เต