เอเจนซีส์ - กลุ่มตอลิบานประกาศแต่งตั้ง ไฮบาตุลเลาะห์ อัคฮุนซาดา นักการศาสนาโลว์โปรไฟล์ เป็นผู้นำใหม่ พร้อมยืนยันอย่างเป็นทางการครั้งแรกว่า มุลลาห์ มานซูร์ หัวหน้าใหญ่คนก่อน เสียชีวิตจากโดรนสังหารของอเมริกา ทางด้านผู้เชี่ยวชาญชี้ ถึงแม้อัคฮุนซาดาดูฝักใฝ่ศาสนาและการเจรจาสันติภาพมากกว่าการเป็นผู้บัญชาการทหาร แต่ไม่มีแนวโน้มว่าผู้นำใหม่ของตอลิบานจะยอมงัดข้อกับสภาสูงสุดเพื่อฟื้นการเจรจากับรัฐบาลอัฟกานิสถาน
การประกาศที่น่าประหลาดใจจากกลุ่มตอลิบานเมื่อวันพุธ (25 พ.ค.) คราวนี้มีขึ้นไล่เลี่ยกับเหตุโจมตีรถขนส่งพนักงานศาลอุทธรณ์ในเขตปักห์มาน ใกล้กรุงคาบูลของอัฟกานิสถาน ที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 10 ราย ซึ่งตอลิบานประกาศว่าเป็นการล้างแค้น และสะท้อนว่าการก่อความรุนแรงของตอลิบานไม่เบาบางลงแม้เปลี่ยนตัวผู้นำก็ตาม
ทั้งนี้ อัคฮุนซาดา นักการศาสนาซึ่งเป็นที่เคารพนับถืออยู่มาก และรายงานของสหประชาชาติเมื่อปีที่ผ่านมาระบุว่า เป็นอดีตผู้พิพากษาสูงสุดของตอลิบานนั้น ได้รับการจับตามองว่าเป็นผู้ที่สามารถสร้างความปรองดองในขบวนการก่อความไม่สงบของอัฟกานิสถานซึ่งกำลังทำท่าแตกแยกเป็นกลุ่มเล็กกลุ่มน้อยมากขึ้น แม้ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่าเขาจะสานต่อการต่อต้านการเจรจาสันติภาพกับรัฐบาลอัฟกานิสถานตามรอยมานซูร์หรือไม่ก็ตาม
แถลงการณ์ของตอลิบานประกาศว่า อัคฮุนซาดาได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้นำใหม่ภายหลังการตกลงเป็นเอกฉันท์ของ ชูเราะห์ (สภาผู้อาวุโส) สูงสุดของตอลิบาน และสมาชิกตอลิบานทุกคนจะจงรักภักดีต่อผู้นำใหม่
ตอลิบานยังแถลงว่า ซิราจุดดิน ฮักกฮนี ศัตรูร้ายของกองทหารอเมริกัน และมุลลาห์ ยาคูบ ลูกชายของมุลลาห์ โอมาร์ ผู้ก่อตั้งกลุ่มตอลิบานที่เสียชีวิตไปแล้ว ได้รับแต่งตั้งจากชูเราะห์สูงสุดให้เป็นรองหัวหน้าใหญ่ในคราวเดียวกันนี้
แถลงการณ์ของตอลิบานเพิ่มเติมว่า มานซูร์พลีชีพในเหตุการณ์โจมตีด้วยอากาศยานไร้นักบิน (โดรน) ของสหรัฐฯ ในแคว้นบาโลจิสถานของปากีสถาน ซึ่งถือเป็นการยืนยันการเสียชีวิตของอดีตผู้นำอย่างเป็นทางการครั้งแรก
ก่อนหน้านี้ ประธานาธิบดี บารัค โอบามาของสหรัฐฯ ซึ่งเป็นผู้อนุมัติการโจมตีดังกล่าว ได้แถลงยืนยันการเสียชีวิตของมานซูร์ตั้งแต่วันจันทร์ (23) โดยระบุว่า มานซูร์ยังคงคัดค้านความพยายามในการเจรจาสันติภาพ ทั้งที่เป็นวิธีเดียวในการยุติความขัดแย้งในอัฟกานิสถาน
กระนั้น ราฮิมุลลาห์ ยูซาฟไซ ผู้เชี่ยวชาญด้านตอลิบาน เชื่อว่าผู้นำใหม่ของตอลิบานจะสานต่อนโยบายของมานซูร์และไม่ยอมเจรจากับรัฐบาลอัฟกานิสถานเช่นเดิม
ขณะที่ผู้สังเกตการณ์คนอื่นๆ ชี้ว่า อัคฮุนซาดา ซึ่งเป็นรองหัวหน้า 1 ใน 2 คนของมานซูร์ เป็นคนฝักใฝ่ด้านศาสนามากกว่าการเป็นผู้บัญชาการทหาร
อย่างไรก็ตาม อามีร์ รานา นักวิเคราะห์ที่เชี่ยวชาญด้านตอลิบาน เห็นด้วยกับยูซาฟไซว่า แม้โน้มเอียงด้านการเจรจาสันติภาพมากกว่า แต่ไม่มีแนวโน้มว่าอัคฮุนซาดาจะดำเนินการใดๆ โดยไม่ได้รับฉันทามติจากสภาผู้อาวุโสสูงสุด ซึ่งสมาชิกจำนวนมากคัดค้านการเจรจา
ขณะเดียวกัน การสังหารมานซูร์หลังขึ้นสู่ตำแหน่งผู้นำตอลิบานได้เพียง 9 เดือน แสดงให้เห็นว่า อย่างน้อยในขณะนี้วอชิงตันได้ละทิ้งความหวังในการฟื้นการเจรจาสันติภาพโดยตรงระหว่างคาบูลกับตอลิบาน หลังจากล่มลงไปตั้งแต่ฤดูร้อนที่แล้ว นอกจากนั้นยังถือเป็นการเปลี่ยนแปลงสำคัญของอเมริกาที่พร้อมเล็งเป้าเล่นงานผู้นำตอลิบานซึ่งหลบพักพิงอยู่ในปากีสถาน ถึงแม้การกระทำเช่นนี้อาจเสี่ยงที่จะถูกกลุ่มผู้ก่อความไม่สงบนี้ตอบโต้ ด้วยการยกระดับโจมตีกองกำลังรักษาความมั่นคงในอัฟกานิสถาน
การโจมตีสังหารมานซูร์ด้วยโดรนเมื่อวันเสาร์ (21) ซึ่งเป็นครั้งแรกที่อเมริกายอมรับว่า เล่นงานผู้นำระดับสูงของตอลิบานในดินแดนปากีสถานนั้น ได้สร้างแรงกระเพื่อมหวาดหวั่นไปทั่วกลุ่มตอลิบานที่เพิ่งฟื้นตัวขึ้นมาอาละวาดหนักข้อในระยะหลังๆ มานี้
แหล่งข่าวเผยว่า พวกสมาชิกชูเราะห์สูงสุดที่จัดประชุมฉุกเฉินเพื่อสรรหาผู้นำใหม่เมื่อวันอาทิตย์ (22) ทางตะวันตกเฉียงใต้ของปากีสถานนั้นต้องพยายามหลบซ่อน รวมทั้งเปลี่ยนที่ประชุมตลอดเวลาเพื่อไม่ให้ตกเป็นเป้าหมายการโจมตีทางอากาศ
อย่างไรก็ดี ในวันพุธ (25) ตอลิบานประกาศว่ากลุ่มของตนคือผู้ก่อโจมตีด้วยระเบิดฆ่าตัวตายในเขตปักห์มานใกล้คาบูล เพื่อเป็นการล้างแค้นให้นักโทษที่มีความเชื่อมโยงกับตอลิบาน 6 คนที่ถูกประหารชีวิตเมื่อต้นเดือน
การประหารดังกล่าวดำเนินไปภายใต้นโยบายใหม่ของประธานาธิบดี อัชรัฟ กอนีของอัฟกานิสถาน ในการใช้มาตรการแข็งกร้าวกับตอลิบาน หลังจากกลุ่มผู้ก่อความไม่สงบนี้ก่อเหตุโจมตีหลายครั้งทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 64 รายในเดือนเมษายน