รอยเตอร์ - ประธานาธิบดีบารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ เดินทางถึงกรุงฮาวานาของคิวบาเมื่อวันอาทิตย์ (20 มี.ค.) ซึ่งถือเป็นการสร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ให้กับความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างอเมริกากับรัฐคอมมิวนิสต์แห่งแคริบเบียน ซึ่งเคยเป็นไม้เบื่อไม้เมากันมานานหลายสิบปี
กำหนดการเยือนคิวบา 3 วันของโอบามา ถือเป็นครั้งแรกสำหรับประธานาธิบดีสหรัฐฯ ในรอบ 88 ปี และเป็นผลมาจากข้อตกลงฟื้นฟูความสัมพันธ์ระหว่าง โอบามา กับประธานาธิบดีราอูล คาสโตร ที่ประกาศออกมาเมื่อเดือน ธ.ค. ปี 2014 ซึ่งถือได้ว่าเป็นการสิ้นสุดความหมางเมินระหว่างทั้งสองชาติที่มีมานับตั้งแต่รัฐบาลของ ฟุลเคนเซียว บาติสตา ที่สหรัฐฯ หนุนหลังถูก ฟิเดล คาสโตร โค่นลงในปี 1959
“นี่คือโอกาสครั้งประวัติศาสตร์ที่เราจะได้ติดต่อสัมพันธ์โดยตรงกับชาวคิวบา” โอบามากล่าวกับเจ้าหน้าที่สถานทูตอเมริกันประจำกรุงฮาวานา ซึ่งเดินทางมาต้อนรับที่โรงแรมแห่งหนึ่ง
ชาวคิวบาจำนวนมากต่างชะเง้อมองจากระเบียงและสวนหลังบ้านของพวกเขา ขณะที่ขบวนรถยนต์ของผู้นำสหรัฐฯ แล่นผ่านใจกลางเมืองหลวง แต่มีคนเพียงกลุ่มเล็กๆ เท่านั้นที่กล้าฝ่าสายฝนและมาตรการคุ้มกันอย่างเข้มงวดออกมายืนต้อนรับ โอบามา พร้อมกับตะโกนว่า “โอบามา จงเจริญ! ฟิเดล จงเจริญ!” (Viva Obama, Viva Fidel)
โอบามาตัดสินใจยกเลิกนโยบายโดดเดี่ยวคิวบาที่สหรัฐฯ ใช้มานานกว่า 50 ปี และกำลังพยายามทุกวิถีทางที่จะปกป้องนโยบายนี้ไม่ให้ถูกล้ม หากรีพับลิกันเป็นฝ่ายชนะเลือกตั้งประธานาธิบดีในวันที่ 8 พ.ย.นี้
อย่างไรก็ดี ยังมีอุปสรรคหลายอย่างที่ทำให้การรื้อฟื้นความสัมพันธ์กับคิวบาไม่ราบรื่น ขณะที่นักวิจารณ์บางคนมองว่า โอบามา ตัดสินใจไปเยือนคิวบา “เร็วเกินไป”
เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ยอมรับว่า การเยือนของโอบามา ครั้งนี้คงยังไม่อาจโน้มน้าวให้รัฐบาลคิวบายอมผ่อนปรนเรื่องสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพทางเศรษฐกิจได้ในทันที
เมื่อวานนี้ (20) ชาวคิวบาคนหนึ่งที่ยืนรอต้อนรับ โอบามา ได้ตะโกนขึ้นมาว่า “Down with the blockade” ซึ่งหมายถึงการเรียกร้องให้สหรัฐฯ ยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรที่บังคับใช้กับคิวบามานานถึง 54 ปี
โอบามา ซึ่งตอบรับเสียงตะโกนด้วยการชูมือขวา เคยเสนอให้สภาคองเกรสผ่อนคลายมาตรการคว่ำบาตรต่อฮาวานาแล้ว แต่ก็ถูกสกัดจากบรรดาแกนนำพรรครีพับลิกันซึ่งครองเสียงข้างมากอยู่ทั้ง 2 สภา
โอบามา เดินทางถึงสนามบินนานาชาติ โฮเซ มาร์ตี ด้วยเครื่องบิน “แอร์ฟอร์ซวัน” ซึ่งเป็นเครื่องบินประจำตำแหน่งของประธานาธิบดีแห่งอเมริกา ซึ่งก่อนหน้านี้ไม่เคยมีใครคาดคิดมาก่อนว่า ตัวอักษร "United States of America” ที่โดดเด่นอยู่กลางลำตัวเครื่องบินลำนี้ จะมาปรากฏอยู่บนเกาะคิวบาได้
บรูโน โรดริเกวซ รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศคิวบา ได้เดินทางไปรอต้อนรับผู้นำสหรัฐฯ ที่สนามบิน ส่วนพิธีต้อนรับอย่างเป็นทางการจะจัดขึ้นในวันนี้ (21) หลังจากที่ โอบามา เดินทางเข้าพบ คาสโตร ที่ทำเนียบประธานาธิบดี
เจ้าหน้าที่อเมริกันดูเหมือนจะไม่อนาทรร้อนใจที่ คาสโตร ไม่มารอต้อนรับ โอบามา ที่สนามบิน เหมือนอย่างที่เคยรับ “โป๊ปฟรานซิส” เมื่อเดือน ก.ย. ปีที่แล้ว ซึ่งปรากฏการณ์นี้ก็ทำให้มหาเศรษฐีปากเปราะ โดนัลด์ ทรัมป์ ผู้สมัครประธานาธิบดีเต็งหนึ่งของพรรครีพับลิกัน หยิบไปเยาะเย้ยว่า การไปคิวบาของ โอบามา เป็น “เรื่องใหญ่” แต่กลับ “ไม่ได้รับเกียรติ” เท่าที่ควร
โอบามา พร้อมด้วยภริยา มิเชล และบุตรสาวทั้งสองคือ ซาชา และมาเลีย ได้เดินทางไปเยี่ยมชมสถาปัตยกรรมยุคอาณานิคมในย่านเมืองเก่า และได้เข้าชมโบสถ์เก่าแก่ที่สร้างขึ้นในศตวรรษที่ 18 โดยมีวิทยากร คือ พระคาร์ดินัล ไฮเม ออร์เตกา ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการช่วยเจรจาอย่างลับๆ จนนำมาสู่ข้อตกลงฟื้นฟูความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯ กับคิวบาเมื่อ 15 เดือนก่อน
โอบามา มีกำหนดหารือร่วมกับประธานาธิบดีราอูล คาสโตร แต่จะไม่เข้าพบอดีตผู้นำปฏิวัติคิวบา ฟิเดล คาสโตร ซึ่งเป็นพี่ชายของเขา
ในวันนี้ (21) ผู้นำสหรัฐฯ ยังจะได้พบปะพูดคุยกับบรรดานักธุรกิจ แกนนำฝ่ายต่อต้านรัฐบาลคิวบา รวมถึงกล่าวสุนทรพจน์ต่อชาวคิวบาผ่านสถานีโทรทัศน์แห่งชาติ และจะไปชมการแข่งขันเบสบอลนัดกระชับมิตรในวันอังคาร (22)
