รอยเตอร์ - คุณยายจากเกาะเลสบอสของกรีซและชาวประมงคนหนึ่งยอมรับรู้สึกประหลาดใจที่ถูกเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ สำหรับความดีที่ให้ความช่วยเหลือผู้ลี้ภัยกำลังจมน้ำ ระบุตนเองไม่ใช่ “วีรสตรี” และให้ข้อคิดว่าการยื่นมือเข้าช่วยเหลือผู้ตกทุกข์ได้ยากเป็นเรื่องปกติที่พึงกระทำ
“ฉันทำอะไรน่ะเหรอ ฉันไม่ได้ทำอะไรเลย” เอมิเลีย กัมวิซี คุณยายวัย 85 ปีจากเกาะเลสบอสของกรีซ บอกเมื่อได้ยินข่าวว่าตนเองถูกเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ
ชื่อเสียงของกัมวิซีเป็นที่โด่งดัง หลังจากปรากฏภาพถ่ายของเธอกับเพื่อนอีก 2 คนวัย 89 และ 85 ปี กำลังให้นมทารกชาวซีเรียรายหนึ่งเมื่อฤดูใบไม้ร่วงปีที่แล้ว หลังช่วยเหลือเหล่าผู้ลี้ภัยจากเรืออันง่อนแง่นซึ่งเดินทางมาจากตุรกี
4 เดือนต่อมา เธอเป็น 1 ใน 3 คนที่ถูกเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ ในฐานะเป็นตัวแทนเชิงสัญลักษณ์ “พฤติกรรมและทัศนคติ” ของชาวกรีซ องค์กรต่างๆ และเหล่าอาสาสมัครต่อวิกฤตผู้ลี้ภัย
ส่วนนายสตาติส วาเลียมอส ชาวประมงที่ช่วยเหลือผู้ลี้ภัยที่กำลังจมน้ำหลายสิบคน และซูซาน ซาแรนดอน ดาราชาวอเมริกัน ซึ่งสละช่วงคริสต์มาสช่วยเหลือผู้อพยพในกรีซ ก็ถูกทางเหล่านักวิชาการกรีกและคณะกรรมการโอลิมปิกเฮลเลนิกเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลโนเบลสันติภาพด้วยเช่นกัน
ผู้คนหลายพันคนจากทั่วโลก ในนั้นรวมถึงบรรดา ส.ส.จะได้สิทธิ์เสนอชื่อผู้เหมาะสมเข้าชิงรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพในแต่ละปี ทว่าต้องไม่เกินวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ก่อนจะมีการประกาศรางวัลในเดือนตุลาคม และผู้ชนะเลิศจะได้รับเงินรางวัล 1.2 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
สถาบันโนเบลแห่งนอร์เวย์ไม่เผยแพร่รายชื่อผู้ถูกเสนอชื่อ แต่คณะผู้สังเกตการณ์โนเบลระบุว่า นายเอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน อดีตพนักงานสัญญาจ้างของหน่วยข่าวกรองสหรัฐฯ และเหล่าผู้เจรจาสันติภาพในโคลอมเบียอยู่ในรายชื่อผู้ถูกเสนอชิงรางวัลด้วย
เมื่อปีที่แล้วกรีซเป็นประตูทางเข้าหลักสู่ยุโรปของผู้หลบหนีภัยสงครามและความขัดสนมากกว่า 1 ล้านคนจากประเทศต่างๆ อย่างซีเรีย อิรัก และอัฟกานิสถาน
กัมวิซี ซึ่งตัวเธอเองก็เป็นลูกสาวของผู้อพยพ เผยว่า สถานการณ์บนเกาะเลสบอสทำให้เธอย้อนนึกถึงช่วงชีวิตที่อยู่ภายใต้การรุกรานของนาซี “เราเห็นคนร้องไห้บนเรือ ผู้คนต้องหลบหนีออกจากบ้าน ผู้คนต้องนอนบนท้องถนน” เธอบอกกับรอยเตอร์
กรีซที่เผชิญกับภาวะเศรษฐกิจถดถอยต้องประสบปัญหาในการรับมือกับผู้ลี้ภัย แต่ชาวบ้านและอาสาสมัครอย่าง กัมวิซี และนายสตราติส วาเลียมอส ชาวประมงวัย 40 ปี ช่วยกันเติมเต็มช่องว่างนั้น
“ผู้คนบอกว่าเราคือวีรบุรุษและวีรสตรี แต่นี่ไม่ใช่วีรกรรม มันเป็นสิ่งปกติที่พึงกระทำ” วาเลียมอสกล่าว “ตอนคุณกำลังหาปลา มีเรือกำลังจมอยู่ใกล้ๆ และพวกเขาตะโกนร้องขอความช่วยเหลือ คุณจะแสร้งทำเป็นไม่ได้ยินได้หรือ” เขากล่าว
