จี 20 ดัน ศก.โลก-หนุนเฟดขึ้นดอกเบี้ย พูดอ้อมๆ เรื่องจีนลดค่าเงินหยวน

เอเจนซีส์ – รัฐมนตรีคลังและผู้ว่าการธนาคารกลางของกลุ่ม 20 ประเทศเศรษฐกิจขนาดใหญ่ของโลก (จี 20) เห็นพ้องกันที่จะต้องเพิ่มความพยายามในการปฏิรูป เพื่อกระตุ้นการเติบโตที่กำลังอยู่ในอาการเชื่องช้าอย่างน่าผิดหวัง ขณะที่กล่าวเตือนอ้อมๆ ต่ออียูและญี่ปุ่นว่า ลำพังมาตรการดอกเบี้ยต่ำสุดขีดยังไม่เพียงพอที่จะเร่งรัดให้เศรษฐกิจขยายตัว แต่ยอมรับว่าเศรษฐกิจก้าวหน้าบางประเทศ ซึ่งเห็นชัดว่าหมายถึงสหรัฐฯ สามารถที่จะขยับขึ้นดอกเบี้ยได้ นอกจากนั้นยังพาดพิงถึงการลดค่าเงินหยวนของจีนอย่างอ้อมๆ โดยประกาศไม่ใช้กลไกอัตราแลกเปลี่ยนเพื่อทำให้ภาคส่งออกของประเทศตนได้เปรียบอย่างไม่เป็นธรรม

แถลงการณ์ของผู้นำทางการเงินกลุ่มจี 20 ซึ่งออกมาเมื่อวันเสาร์ (5 ก.ย.) ภายหลังการประชุมเป็นเวลา 2 วันที่กรุงอังการา เมืองหลวงของตุรกี ระบุว่า ลำพังนโยบายการเงินไม่สามารถหนุนนำการเติบโตอย่างสมดุล นอกจากนี้ เมื่อพิจารณาจากทิศทางแนวโน้มทางเศรษฐกิจที่ดีขึ้น ระบบเศรษฐกิจก้าวหน้าบางประเทศจึงน่าที่จะปรับไปใช้นโยบายคุมเข้มทางการเงินให้มากขึ้น

ข้อความเช่นนี้เป็นการบรรเทาแรงกดดันจากพวกชาติเศรษฐกิจตลาดเกิดใหม่ ซึ่งเรียกร้องให้ตราหน้าแนวโน้มการขยับขึ้นดอกเบี้ยของอเมริกา ว่าจะทำให้เกิดความเสี่ยงซึ่งจะบ่อนทำลายการเติบโต

อย่างไรก็ดี เกี่ยวกับความวิตกของพวกชาติเศรษฐกิจตลาดเกิดใหม่ที่ว่า การปรับขึ้นดอกเบี้ยของสหรัฐฯจะทำให้มีเงินทุนไหลทะลักออกจากประเทศของพวกตน หันไปถือสินทรัพย์สกุลดอลลาร์ แถลงการณ์ของจี 20 ก็พยายามผ่อนคลายความกังวลนี้ ด้วยการสำทับว่า ผู้นำการเงินของจี 20 ทั้งหลายควรต้องหลีกเลี่ยงไม่ดำเนินการเคลื่อนไหวใดๆ ที่เกินคาดหมายหรือรุนแรงเกินไป

ทั้งนี้ ความวิตกเกี่ยวกับความปั่นป่วนผันผวนซึ่งอาจเกิดขึ้นจากการขึ้นดอกเบี้ยของธนาคารกลางสหรัฐฯ (เฟด) นี้ ได้รับการโหมกระพือเพิ่มขึ้น สืบเนื่องจากพวกนักลงทุนต่างรู้สึกกังวลมากอยู่แล้วเกี่ยวกับภาวะชะลอตัวของเศรษฐกิจจีน ประเทศเจ้าของระบบเศรษฐกิจอันดับ 2 ของโลก

โจว เสี่ยวฉวน ผู้ว่าการธนาคารกลางจีนยอมรับว่า ความปั่นป่วนในตลาดหุ้นจีนส่งผลกระทบต่อตลาดทั่วโลก แต่สำทับว่า ปักกิ่งพยายามแก้ปัญหา อาทิ ด้วยการอัดฉีดสภาพคล่องเข้าสู่ตลาด และดำเนินมาตรการป้องกันราคาหุ้นตกอย่างรุนแรงและความเสี่ยงเชิงระบบ

เขาเสริมว่า อัตราแลกเปลี่ยนหยวน-ดอลลาร์ขณะนี้มีเสถียรภาพดี ขณะที่ตลาดหุ้นอยู่ในจุดที่ควรจะเป็น และตลาดการเงินคาดว่าจะมีเสถียรภาพในเร็วๆ นี้

นอกจากนั้น โหลว จี้เว่ย รัฐมนตรีคลังจีน ได้ออกคำแถลงผ่านเว็บไซต์ธนาคารกลางเมื่อเย็นวันเสาร์ว่า รัฐบาลจะเพิ่มมาตรการใช้จ่าย 10% ในปีนี้ พร้อมยืนยันว่า อัตราการเติบโตในปีนี้จะยังคงอยู่ที่ราว 7% ตามที่คาดไว้

พวกเจ้าหน้าที่ของจี 20 เปิดเผยว่า ระหว่างการประชุมพวกเขาได้ถกเถียงกันเกี่ยวกับการลดค่าเงินหยวนของจีนเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา โดยที่มีบางคนมองความเคลื่อนไหวนี้ไปในทางบวก นั่นคือเป็นการที่จีนนำอัตราแลกเปลี่ยนสกุลเงินตราของตน มาผูกกับสภาพความเป็นจริงของตลาดมากยิ่งขึ้น ไม่ใช่เพื่อจุดประสงค์ที่จะช่วยเหลือการส่งออกของตน

ผู้เข้าร่วมประชุมหลายรายบอกว่า การลดค่าเงินของจีน ตลอดจนการดำดิ่งของตลาดหลักทรัพย์สืบเนื่องจากความไม่มั่นใจเกี่ยวกับภาวะการเติบโตของเศรษฐกิจแดนมังกรนั้น ต่างก็เป็นส่วนหนึ่งของเส้นทางอันยากลำบากไปสู่การทำให้เศรษฐกิจแดนมังกรมีความเป็นเสรีมากยิ่งขึ้น

คริสติน ลาการ์ด กรรมการผู้จัดการกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ) เป็นผู้หนึ่งที่มีทัศนะเช่นนี้ โดยเธอกล่าวภายหลังเสร็จสิ้นการประชุมของ จี 20 ว่า “มันเป็นการเปลี่ยนผ่านที่ต้องประสบกับความยากลำบากอย่างไม่น่าเชื่อ และมันไม่ใช่เรื่องน่าประหลาดใจอะไรเลยที่จะเกิดการกระแทกกระเทือนขึ้นมา มันไม่ใช่เป็นกระบวนการที่ราบรื่นอย่างสมบูรณ์แบบเลย และดิฉันคิดว่าเรา (ที่ประชุมจี 20 คราวนี้) ได้มีการอธิบายกันอย่างมากมาย มีโอกาสอย่างมากมายที่จะตั้งคำถาม และมันมีการสนทนากัน โดยเป็นการสนทนาที่เปิดกว้างมากด้วย”

อย่างไรก็ตาม ญี่ปุ่นกับสหรัฐฯ ดูจะไม่ได้ประทับใจอะไรถึงขนาดนี้

ทาโร อาโสะ รัฐมนตรีคลังญี่ปุ่น วิจารณ์ว่าคำอธิบายของจีนยังไม่ชัดเจนพอ ขณะที่ แจ็ก ลูว์ รัฐมนตรีคลังสหรัฐฯ ก็พูดประสานเป็นปี่เป็นขลุ่ยงาว่า โลกยังจะเฝ้ามองให้จีนมุ่งไปในทิศทางใช้อัตราแลกเปลี่ยนซึ่งสะท้อนถึงปัจจัยพื้นฐานของตลาด โดยที่ควรกระทำการดังกล่าวด้วยวิธีการที่เป็นระเบียบเรียบร้อย มีนโยบายที่ผ่านการขบคิดคำนวณมาอย่างชัดเจน อีกทั้งเป็นนโยบายซึ่งสามารถเข้าใจได้

ในส่วนแถลงการณ์ของจี 20 ได้พูดถึงเรื่องอัตราแลกเปลี่ยนว่า จี 20 จะต้องไม่ใช้วิธีการกีดกันการค้าทุกรูปแบบ รวมทั้งวิธีการลดค่าเงินเพื่อทำให้ภาคส่งออกภายในประเทศได้เปรียบการแข่งขันโดยไม่เป็นธรรม

นอกจากนั้น แถลงการณ์จี 20 ยังแสดงความยินดีที่กิจกรรมเศรษฐกิจในบางประเทศเข้มแข็งขึ้น แต่โดยรวมยังถือว่า ต่ำกว่าความคาดหวัง เนื่องจากความล่าช้าในการผลักดันมาตรการปฏิรูป

ลาการ์ดวิจารณ์ประเด็นนี้ชัดเจนว่า บางประเทศโดยเฉพาะยุโรปและญี่ปุ่น พึ่งพิงอัตราดอกเบี้ยต่ำสุดขีดนานเกินไป

โจ โอลิเวอร์ รัฐมนตรีคลังแคนาดา แสดงทัศนะว่า การเติบโตชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกเป็นวงจรอุบาทว์ที่ทำให้มาตรการปฏิรูปยากลำบากยิ่งขึ้น

อย่างไรก็ตาม ผู้นำทางการเงินจี 20 เห็นพ้องว่า การลงทุนเป็นกุญแจสำคัญ โดยรัฐบาลของประเทศต่างๆ จะเสนอยุทธศาสตร์การลงทุนขั้นสุดท้ายในการประชุมสุดยอดเดือนพฤศจิกายน