เอเอฟพี - นายกรัฐมนตรี ชินโซ อาเบะ ของญี่ปุ่นบอกกับรองประธานาธิบดี โจ ไบเดน แห่งสหรัฐฯ ว่า เขาจะเป็น “กังวลอย่างมาก” หากคำอ้างของวิกิลีกส์ที่ว่าวอชิงตันสอดแนมนักการเมืองญี่ปุ่นเป็นความจริง พร้อมเรียกร้องให้มีการสืบสวนเรื่องนี้ เจ้าหน้าที่ระดับสูงรายหนึ่งเผยในวันนี้ (5 ส.ค.)
โยชิฮิดเดะ สุกะ เลขาธิการคณะรัฐมนตรีของโตเกียวกล่าวว่า ไบเดน ได้ขออภัยนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นในการในการสนทนาทางโทรศัพท์สำหรับที่ “ทำให้เกิดปัญหา” โดยไม่ได้ยืนยันว่าคำอ้างเรื่องการสอดแนมดังกล่าวว่าจริงหรือไม่
เมื่อวันศุกร์ (31) กลุ่มจอมแฉนี้ระบุว่า พวกเขามีรายงานการดักฟังที่เปิดโปงการสอดแนมเจ้าหน้าที่และบริษัทใหญ่ๆ ของญี่ปุ่นนานหลายปีโดยฝีมือสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติของสหรัฐฯ (เอ็นเอสเอ)
“ท่านนายกรัฐมนตรีอาเบะบอกกับ (ไบเดน) ว่า หากบุคคลสำคัญในญี่ปุ่นตกเป้าหมายของกิจกรรมดังกล่าวจริง มันจะเสี่ยงที่จะบั่นทอนความสัมพันธ์ที่ไว้ใจกันระหว่างพันธมิตร และเขาจะต้องแสดงความกังวลอย่างจริงจัง” สุกะบอกในการบรรยายสรุปต่อสื่อตามระเบียบการ
อาเบะ “ยังเรียกร้องให้กรณีนี้ได้รับการสืบสวนและต้องการคำอธิบาย (จากทางวอชิงตัน) ด้วย”
เมื่อวันจันทร์ (3) สุกะเรียกข้อกล่าวหาดังกล่าวว่าเป็นสิ่งที่ “น่าเสียใจอย่างสุดซึ้ง” แต่การตอบสนองของโตเกียวถูกมองอย่างกว้างขวางว่าเป็นการปิดปากเงียบ เมื่อเทียบกับความโกรธเกรี้ยวที่ฝรั่งเศสและเยอรมนีแสดงออกมาภายหลังข้อกล่าวหาเรื่องการสอดแนมของเอ็นเอสเอทำนองเดียวกันนี้
ญี่ปุ่นเป็นหนึ่งในพันธมิตรหลักของวอชิงตันในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกและทั้งสองประเทศมักปรึกษาหารือกันในประเด็นการป้องการประเทศ , เศรษฐกิจ และการค้า
ภายหลังการพูดคุยทางโทรศัพท์ระหว่างอาเบะและไบเดน ทำเนียบขาวได้ออกถ้อยแถลงเน้นย้ำความสัมพันธ์อันแนบแน่นของสองประเทศ
“ในการสนทนาดังกล่าว ท่านรองประธานาธิบดีได้เน้นย้ำถึงความรับผิดชอบของเราต่อความเป็นพันธมิตรระหว่างสหรัฐฯและญี่ปุ่น และได้แสดงความขอบคุณนายกรัฐมนตรี อาเบะ สำหรับความเป็นหุ้นส่วนอย่างมั่นคงของเขา” ถ้อยแถลงระบุ
“ท่านรองประธานาธิบดีได้ยืนยันถึงเจตนารมณ์ของสหรัฐฯ ด้วยคำสั่งของประธานาธิบดี โอบามา ในปี 2014 ที่จะให้ความสำคัญกับการรวบรวมข่าวกรองเกี่ยวกับผลประโยชน์ด้านความมั่นคงของชาติ”
วิกิลีกส์ได้เผยแพร่ 35 รายชื่อเป้าหมายลับของการสอดแนมโดยเอ็นเอสเอในญี่ปุ่น ในนี้รวมถึงเจ้าหน้าที่กระทรวงในรัฐบาลของอาเบะ ตลอดจนภาคธุรกิจก๊าซธรรมชาติของบริษัทมิตซูบิชิ และภาคธุรกิจปิโตรเลียมของบริษัท มิตซุยแอนด์โค
ต่างกับนายกรัฐมนตรีอังเกลา แมร์เคิล ของเยอรมนีและประธานาธิบดี ฟรองซัวส์ โอลลองด์ แห่งฝรั่งเศส อาเบะ ดูเหมือนจะไม่ได้ตกเป็นเป้าหมายโดยตรงของการดักฟัง แต่เป็นพวกนักการเมืองอาวุโสคนอื่นๆ รวมถึง โยอิชิ มิยาซาวา รัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ และ ฮารุฮิโกะ คุโรดะ ผู้ว่าการธนาคารญี่ปุ่น ทั้งนี้อ้างจากวิกิลีกส์
วิกิลีกส์ระบุว่า รายงานการดักฟังดังกล่าวของสหรัฐฯ เผยให้เห็นถึง “การรับรู้เรื่องการปรึกษาภายในของญี่ปุ่นอย่างละเอียด” เกี่ยวกับประเด็นทางการค้า, นโยบายด้านนิวเคลียร์ และความสัมพันธ์ทางการทูตของโตเกียวกับวอชิงตัน
“รายงานชิ้นนี้แสดงให้เห็นความลึกในการสอดแนมรัฐบาลญี่ปุ่นของสหรัฐฯ และบ่งชี้ว่าข้อมูลข่าวกรองถูกรวบรวมและจัดการจากกระทรวงและสำนักงานต่างๆ ของรัฐบาลญี่ปุ่น” วิกิลีกส์ระบุ