“โอบามา” ย้ำข้อตกลงนิวเคลียร์อิหร่าน ช่วยหลีกเลี่ยงสงครามตะวันออกกลาง

รอยเตอร์ - ประธานาธิบดีบารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ แสวงหาหนทางสยบความเคลือบแคลงของเหล่าสมาชิกสภาคองเกรสต่อข้อตกลงนิวเคลียร์อิหร่าน ยืนกรานในวันพุธ (15 ก.ค.) ว่าข้อตกลงประวัติศาสตร์นี้เป็นแนวทางที่ดีที่สุดเพื่อหลีกเลี่ยงการแข่งขันทางอาวุธนิวเคลียร์และเพิ่มสงครามในตะวันออกกลาง

โอบามาแถลงผ่านสถานีโทรทัศน์แห่งรัฐ หนึ่งวันหลังจากอิหร่านและ 6 ชาติมหาอำนาจของโลก บรรลุข้อตกลงฉบับสมบูรณ์ในกรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย เพื่อจำกัดโครงการนิวเคลียร์ของเตหะรานแลกกับการปลดเปลื้องมาตรการคว่ำบาตร

ผู้นำสหรัฐฯ บอกว่า “หากไม่มีข้อตกลงก็จะไม่มีการจำกัดโครงการนิวเคลียร์อิหร่าน และอิหร่านอาจขยับเข้าใกล้การมีระเบิดนิวเคลียร์ หากปราศจากข้อตกลง เราเสี่ยงต้องเผชิญสงครามเพิ่มอีกในตะวันออกกลาง” โอบามากล่าวต่อว่า “หากสหรัฐฯ ไม่คว้าโอกาสสำหรับข้อตกลงนี้ อนุชนรุ่นหลังจะพิพากษาเราอย่างเกรี้ยวกราด”

ข้อตกลงดังกล่าวถือเป็นชัยชนะทางการเมืองของโอบามา ซึ่งการเอื้อมมือไปยังเหล่าศัตรูของอเมริกาคือเครื่องหมายการค้าของผู้นำรายนี้ อย่างไรก็ตาม อีกด้านหนึ่งมันก็ถูกมองในฐานะการเสี่ยงเดิมพันด้านนโยบายต่างประเทศครั้งใหญ่หลวงที่สุดนับตั้งแต่ที่เขาเข้ารับตำแหน่งในปี 2009

ตอนนี้ โอบามากำลังเป็นหัวหอกของทำเนียบขาวในการออกมาตอบโต้เสียงวิพากษ์วิจารณ์ของรีพับลิกันในคองเกรส และสร้างความอุ่นใจแก่เหล่าพันธมิตรของสหรัฐฯ อย่างเช่นอิสราเอล และซาอุดีอาระเบีย “หากไม่มีข้อตกลง กฎเกณฑ์คว่ำบาตรนานาชาติจะถูกปลดเปลื้องออก โดยมีความสามารถในการกำหนดใหม่เพียงเล็กน้อย” เขากล่าว “แต่เมื่อมีข้อตกลงนี้ เรามีความเป็นไปได้ที่จะคลี่คลายภัยคุกคามใหญ่หลวงต่อความมั่นคงของนานาชาติและภูมิภาคด้วยสันติวิธี”

โอบามาบอกว่ามีความเสี่ยงที่จะเกิดการสู้รบเพิ่มเติมในตะวันออกกลางหากไม่มีข้อตกลงนี้ และประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคจะรู้สึกเหมือนถูกบีบให้แสวงหาโครงการนิวเคลียร์ของตนเอง พร้อมคาดหวังว่าจะมีการถกเถียงข้อตกลงดังกล่าวอย่างตรงไปตรงมาในสภาคองเกรส

ภายใต้ข้อตกลงดังกล่าวที่โอบามาบอกว่าจะเป็นการตัดเส้นทางโครงการอาวุธนิวเคลียร์ของอิหร่าน มาตรการคว่ำบาตรต่างๆ ที่กำหนดโดยสหรัฐฯ สหภาพยุโรปและสหประชาชาติ จะถูกยกเลิกแลกกับที่เตหะรานจะระงับโครงการนิวเคลียร์ระยะยาว โปรแกรมที่ตะวันตกสงสัยว่ามีเป้าหมายสร้างระเบิดนิวเคลียร์ แต่อิหร่านยืนยันว่ามีวัตถุประสงค์เพื่อสันติ

ประธานาธิบดีอเมริการายนี้ตกอยู่ท่ามกลางพายุแห่งคำครหาจาก ส.ส.รีพับลิกัน และอิสราเอล พันธมิตรของสหรัฐฯ ว่ายอมอ่อนให้อิหร่านมากเกินไป ส่วนนักวิจารณ์ก็บอกว่าข้อตกลงดังกล่าวมีช่องโหว่ โดยเฉพาะกระบวนการการตรวจสอบและจะเปิดทางให้เตหะราน ได้เงินหลายพันหลายหมื่นล้านดอลลาร์จากการยกเลิกมาตรการลงโทษ ทำให้สามารถสานต่อความก้าวร้าวรุกรานและการก่อการร้ายในตะวันออกกลางและทั่วโลก รวมถึงสนับสนุนตัวแทนของพวกเขาในความขัดแย้งระหว่างนิกายในดินแดนต่างๆ ไล่ตั้งแต่ ซีเรีย อิรัก ไปจนถึงเยเมน

ภายใต้กฎหมายที่ผ่านความเห็นชอบจากสภาคองเกรสอย่างท่วมท้นและลงนามเป็นกฎหมายโดยโอบามา เมื่อเดือนพฤษภาคม สภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภามีเวลา 60 วัน สำหรับโหวตเห็นชอบหรือปฏิเสธข้อตกลงดังกล่าว แต่หากล่วงเลยกรอบเวลาดังกล่าว ก็เท่ากับว่าข้อตกลงนี้จะมีผลบังคับใช้ทันที ทั้งนี้คาดหมายว่ากรอบเวลา 60 วันจะเริ่มขึ้นในสัปดาห์นี้ หลังคองเกรสได้รับข้อตกลงและเอกสารสนับสนุนอื่นๆ