อดีตผู้นำคิวบา “ฟิเดล คาสโตร” ยอมรับ “ไม่ไว้ใจสหรัฐฯ” แต่ไม่ขวางฟื้นสัมพันธ์

เอเอฟพี – รัฐบาลคิวบาเผยแพร่สารจากอดีตผู้นำนักปฏิวัติ ฟิเดล คาสโตร วัย 88 ปี ซึ่งระบุว่าตน “ไม่เชื่อใจสหรัฐฯ และไม่เคยพูดคุยกับพวกเขา” ผ่านทางสถานีโทรทัศน์แห่งชาติ เมื่อวานนี้(26) หลังจากที่ผู้แทนของสหรัฐฯ และคิวบาได้เปิดการเจรจาครั้งประวัติศาสตร์ที่กรุงฮาวานาเมื่อสัปดาห์ที่แล้วเพื่อฟื้นฟูความสัมพันธ์สู่ระดับปกติ

อย่างไรก็ดี เนื้อความในจดหมายของ คาสโตร ยังย้ำว่า เขา “ไม่ได้ปฏิเสธความพยายามยุติความขัดแย้งโดยสันติ... ไม่ใช่เช่นนั้นเลย”

ประธานาธิบดี บารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ และประธานาธิบดี รา อูล คาสโตร แห่งคิวบาได้มีถ้อยแถลงร่วมกันเมื่อวันที่ 17 ธันวาคมว่า สองชาติซึ่งเป็นอริกันมาตั้งแต่ยุคสงครามเย็นจะกลับมาเชื่อมความสัมพันธ์ที่ขาดสะบั้นไปในปี 1961

สมาชิกสภาคองเกรสเชื้อสายคิวบาหลายคนตำหนิการตัดสินใจของ โอบามา โดยชี้ว่าวอชิงตันยอมสูญเสียจุดยืนมากเกินไป ทั้งที่รัฐคอมมิวนิสต์คิวบายังไม่ได้ให้คำมั่นสัญญาว่าจะยกระดับสิทธิมนุษยชน

สิ่งที่ผู้สังเกตการณ์มองว่าน่าประหลาดใจยิ่งกว่าความเปลี่ยนแปลงใดๆ ที่เกิดขึ้นก็คือ คาสโตร ซึ่งเปลี่ยนคิวบาให้เป็นรัฐสังคมนิยมในปี 1959 และขึ้นชื่อว่าเป็นนักพูดฝีปากเอกที่สามารถปราศรัยต่อเนื่องนานหลายชั่วโมงด้วยวาจาที่หลักแหลมคมคาย กลับยังไม่ออกมาแสดงความคิดเห็นใดๆ เลยต่อนโยบายผ่อนคลายความตึงเครียดกับสหรัฐฯ ที่ ราอูล ผู้เป็นน้องกำลังดำเนินการอยู่

นักวิเคราะห์หลายคนเชื่อว่า ประธานาธิบดี ราอูล คาสโตร คงไม่กล้าทำเช่นนี้ หากปราศจากความเห็นชอบและการสนับสนุนจากพี่ชาย แต่หากเป็นเช่นนั้นจริงก็ยิ่งน่าแปลกที่ ฟิเดล คาสโตร ไม่เคยออกมาให้คำอธิบายเรื่องนี้ด้วยตนเอง

ปรากฎการณ์เช่นนี้ทำให้เกิดกระแสข่าวลือเมื่อต้นปีว่า คาสโตร อาจกำลังป่วยหนักหรือแม้กระทั่ง “เสียชีวิต” แล้ว แต่เมื่อ 2 สัปดาห์ก่อน ดิเอโก มาราโดนา อดีตนักเตะทีมชาติชาวอาร์เจนตินาซึ่งเป็นสหายเก่าของ คาสโตร ได้ออกมาให้ข่าวว่า ตนเพิ่งจะได้รับจดหมายจากอดีตผู้นำคิวบาหมาดๆ

จดหมายของ คาสโตร ซึ่งลงวันที่ 26 มกราคม ระบุว่า “สิ่งที่ประธานาธิบดีทำยังอยู่ในขอบข่ายอำนาจที่ได้รับจากสภาแห่งชาติ และพรรคคอมมิวนิสต์คิวบา” และ “เราจะธำรงรักษาความร่วมมือและมิตรภาพที่มีต่อประชาคมโลกทั้งมวล หรือแม้กระทั่งผู้ที่มีอุดมการณ์ทางการเมืองขัดแย้งกับเรา”

จดหมายฉบับนี้ไม่ได้พยายามโต้แย้งข่าวลือการตายของ คาสโตร ที่มักแพร่สะพัดอยู่บ่อยๆ นับตั้งแต่เขาล้มป่วยหนักในปี 2006

โอบามา เรียกร้องให้สภาคองเกรสยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจต่อกรุงฮาวานา และยังใช้อำนาจบริหารผ่อนคลายข้อจำกัดด้านการค้าและการเดินทาง นอกจากนี้ ยังสั่งให้กระทรวงการต่างประเทศใช้เวลา 6 เดือนพิจารณาว่าสมควรถอดคิวบาออกจากรายชื่อประเทศที่สนับสนุนก่อการร้ายหรือไม่