สหรัฐฯผ่อนปรนมาตรการคว่ำบาตรคิวบาตามข้อตกลงฟื้นสัมพันธ์

รอยเตอร์ - สหรัฐฯเปิดตัวมาตรการต่างๆ ในวันพฤหัสบดี (15 ม.ค.) ที่จะผ่อนปรนมาตรการคว่ำบาตรทางการค้าต่อคิวบา ซึ่งมีมานานครึ่งศตวรรษและมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันศุกร์นี้ (16 ม.ค.) เป็นต้นไป เปิดทางให้ประเทศแห่งนี้สามารถขยายขอบเขตกิจกรรมด้านการเดินทาง การค้า และทางการเงิน ตามหลังข้อตกลงประวัติศาสตร์คืนสัมพันธ์อันดีระหว่างอเมริกาและคิวบาเมื่อเดือนที่แล้ว

ประธานาธิบดี บารัค โอบามา เมินเฉยต่อเสียงวิพากษ์วิจารณ์ของพวกหัวแข็งในสภาคองเกรส ดำเนินการตามสำคัญญาที่เคยให้ไว้เมื่อเดือนก่อน ว่า จะผ่อนปรนมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจบางอย่างของสหรัฐฯต่อเกาะแห่งนี้ ส่วนหนึ่งในความพยายามยุติความเป็นปกปักษ์ที่มีนานกว่า 5 ทศวรรษ

กระทรวงการคลังและกระทรวงพาณิชย์ของสหรัฐฯแถลงกฎข้อบังคับใหม่ๆที่จะเปิดทางให้สหรัฐฯส่งออกด้านโทรคมนาคม เกษตรกรรมและอุปกรณ์ก่อสร้างไปยังคิวบา รวมถึงอนูญาตให้เดินทางไปยังคิวบามากขึ้นและอนุมัติให้มีความสัมพันธ์ด้านการธนาคารบางอย่าง

ความเคลื่อนไหวดังกล่าวถือเป็นย่างก้าวที่ชัดเจนก้าวแรกของสหรัฐฯ ในการดำเนินการตามคำสัญญาของโอบามาที่เคยให้ไว้เมื่อวันที่ 17 ธันวาคม ครั้งที่เขาและ นายราอูล คาสโตร ประธานาธิบดีคิวบา แถลงถึงแผนคืนสัมพันธ์ทางการทูตระหว่าง 2 ชาติคู่อริสมัยสงครามเย็น

“คำแถลงวันนี้ พาเราขยับใกล้การทดแทนนโยบายต่างๆ ที่เก่าเก็บล้าสมัยเข้าไปอีกก้าว นโยบายล้าสมัยเหล่านั้นไม่ได้ผลและจะถูกแทนที่ด้วยนโยบายที่สนับสนุนเสรีภาพทางการเมืองและเศรษฐกิจเพื่อประชาชนชาวคิวบา” เจค็อบ หลิว รัฐมนตรีคลังสหรัฐฯ กล่าว

กฎข้อบังคับใหม่นี้จะมีผลบังคังใช้ในวันศุกร์ (16 ม.ค.) โดยมันจะอนุญาตให้อเมริกันชนเดินทางไปยังคิวบาด้วยเหตุผลต่างๆหลายสิบเหตุผล ไม่ว่าจะเป็นเยี่ยมครอบครัว ด้านการศึกษาและศาสนา โดยไม่จะเป็นต้องมีใบอนุญาตพิเศษจากรัฐบาลสหรัฐฯเหมือนก่อนหน้านี้

ทั้งนี้ แม้การท่องเที่ยวโดยทั่วไปยังคงถูกห้าม แต่เหล่านักเดินทางชาวสหรัฐฯที่ไปเยือนคิวบาจะได้รับอนุญาตหิ้วซิการ์ที่ขึ้นชื่อของคิวบากลับประเทศได้ในจำนวนเล็กน้อย นอกจากนี้แล้วในกฎระเบียบใหม่ยังเปิดทางให้เหล่าบริษัทสหรัฐฯส่งออกอุปกรณ์โทรศัพท์มือถือและซอฟต์แวร์ เช่นเดียวกับให้บริการด้านอินเทอร์เน็ตในคิวบาได้ง่ายกว่าเดิม ส่วนสายการบินต่างๆ ของสหรัฐฯก็จะได้รับอนุญาตให้เพิ่มเที่ยวบินไปยังเกาะแถบแคริบเบียนแห่งนี้ด้วย

นอกจากนี้ ชาวอเมริกันจะได้รับอนุญาตให้ส่งเงินไปยังคิวบาสูงสุด 8,000 ดอลลาร์ต่อปี จากเดิมแค่ 2,000 ดอลลาร์ต่อปี และสามารถถือเงินเข้าคิวบาได้เพิ่มเป็น 10,000 ดอลลาร์ ขณะเดียวกันก็จะได้รับอนญาตให้ใช้บัตรเครดิตหรือเดบิตการ์ดในคิวบาด้วย

ยิ่งไปกว่านั้นจะมีการแก้ไขคำนิยามของคำว่า “cash in advance (ชำระล่วงหน้า)” ให้มีความชัดเจนยิ่งขึ้นตามคำขอของผู้ซื้อคิวบา ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการทำธุรกิจต่างๆ นานา โดยเฉพาะภาคการเกษตร ที่จะได้รับประโยชน์ใหญ่หลวงในการเข้าถึงตลาดคิวบา

ถ้อยแถลงครั้งนี้มีขึ้นหลังจากเมื่อวันจันทร์ (12 ม.ค.) รัฐบาลของโอบามา เผยว่ารัฐบาลคิวบาได้ดำเนินการอย่างลุล่วงตามคำสัญญาปล่อยตัวนักโทษการเมือง 53 คน ตามที่ตกลงไว้กับสหรัฐฯ นอกจากนี้ มันยังเกิดขึ้นก่อนหน้าการเปิดหารือระดับสูงระหว่างสหรัฐฯและคิวบาราว 1 สัปดาห์ ซึ่งมีเป้าหมายเริ่มต้นคืนสู่ความสัมพันธ์อันดี

อย่างไรก็ตาม มาร์โก รูบิโอ ส.ว. รีพับลิกัน เชื้อสายคิวบา ตำหนิการเปลี่ยนแปลงทางนโยบายครั้งนี้อย่างดุเดือด โดยบอกว่ามันรังแต่จะทำร้ายประชาชนชาวคิวบา “นี่คือ สิ่งดีๆ ที่คาดไม่ถึงสำหรับระบอบปกครองคาสโตร ที่จะใช้มันหาเงินเพื่อกดขี่ชาวคิวบาต่อไป เช่นเดียวกับใช้ในการเคลื่อนไหวต่อต้านผลประโยชน์ของสหรัฐในละตินอเมริกาและที่อื่นๆ”

ขณะที่ โอบามา ใช้อำนาจพิเศษข้ามผ่านขวากหนามทางการค้ากับคิวบา ทว่ามีเพียงสภาคองเกรสเท่านั้นที่มีอำนาจยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรทางการค้ากับคิวบาที่บังคับใช้มาช้านาน และด้วยที่ตอนนี้รีพับลิกันกุมเสียงข้างมากทั้งสภาบนและสภาล่าง จึงแทบไม่มีโอกาสเห็นความเคลื่อนไหวดังกล่าวในอนาคตอันใกล้นี้