เอเอฟพี - วานนี้ (15 ธ.ค.) วัตถุศักดิ์สิทธิ์ราว 250 ชิ้นของชาวอินเดียนแดง และเอสกิโม รวมทั้งของโบราณในยุคก่อนโคลัมบัส ยังคงถูกนำออกประมูลขายที่ฝรั่งเศส แม้ว่าจะได้รับเสียงคัดค้านจากชาวอินเดียนแดงเผ่านาวาโฮ และโฮปี ซึ่งดั้นด้นเดินทางไปถึงกรุงปารีสเพื่อระงับยับยั้งการซื้อขายครั้งนี้
วานนี้ (15) นับเป็นครั้งที่ 4 ในรอบ 2 ปีที่หน้ากากศักดิ์สิทธิ์ของชนเผ่าโฮปี ถูกนำออกประมูลขายที่สถาบันในแดนน้ำหอม
ชนเผ่า “โฮปี” ในมลรัฐแอริโซนา ที่มีสมาชิกราว 18,000 คนมักใช้หน้ากากเหล่านี้ในการเต้นรำในพิธีการทางศาสนา ซึ่งตามปกติแล้วจะไม่เปิดให้คนนอกเข้าร่วม
ถึงแม้ชนเผ่าโฮปี และองค์การให้ความช่วยเหลือ “เซอร์ไวเวิลอินเตอร์เนชันแนล” ไม่ได้ออกมาคัดค้านการจำหน่ายในวาระโอกาสนี้ แต่ใช้วิธีการดำเนินการตามกฎหมายด้วยการสืบหาตัวผู้ซื้อและผู้ขายแทน ปีแยร์ เซอร์ฟัน-ชไรเบอร์ ทนายความระบุ
สำหรับตัวแทนจากอีกชนเผ่าหนึ่งคือ “นาวาโฮ” อาศัยวิธีการควักเงินซื้อหน้ากาก ซึ่งเป็นสมบัติของตัวเองกลับมาในราคา 1,500 ยูโร (ราว 61,500 บาท)
เร็กซ์ ลี เจมี รองประธานาธิบดีชาตินาวาโฮ ซึ่งมีประชากรราว 200,000 คนกระจายอยู่ทั่วมลรัฐแอริโซนา นิวเม็กซิโก ยูทาห์ แลโคโลราโดระบุว่า “เรามีความสุขที่ได้หน้ากากศักดิ์สิทธิ์เหล่านี้กลับคืนมาอยู่กับเรา และหมอผีจะนำหน้ากากไปชำระให้บริสุทธิ์ ก่อนที่จะกำหนดว่า จะสามารถนำหน้ากากเหล่านี้ไปใช้ในพิธีการฤดูหนาวเมื่อใด”
การประมูลขายโดยสถาบันอีฟ ณ โรงแรมดรูโอต์ ใจกลางกรุงปารีส ดำเนินไปอย่างราบรื่น แต่มีผู้ถูกปฏิเสธไม่ให้เข้าร่วมงาน 2 คน ด้วยเกรงว่าทั้งคู่จะเข้าไปก่อกวนการประมูล
*** หยุดทำลายล้างวัฒนธรรม ***
หน้ากากเผ่าโฮปีถูกประมูลขายออกไปทั้งหมดราว 20 อัน โดยที่ไม่สามารถระบุได้ว่าผู้ซื้อเป็นใคร
หน้ากากหายาก และมีลักษณะคล้ายหัวนกซ้อนกันสองชั้น ซึ่งเคยตกเป็นของผู้ก่อตั้งพิพิธภัณฑ์ศิลปะสมัยใหม่ในเมืองดัลลัส นั้นถูกเคาะประมูลไปในราคา 87,500 ยูโร (ราว 3.58 ล้านบาท)
อาแลง เลอรอย ผู้ประมูลของสถาบันอีฟเน้นย้ำว่า “เราไม่มีเจตนาจะแพร่งพรายชื่อผู้ซื้อหรือผู้ขายหน้ากากเหล่านี้ให้เป็นที่รับรู้ เพราะถือเป็นเรื่องภายใน”
เขากล่าวว่า การครอบครอง เก็บรักษา และขายหน้ากาก ตลอดจนรูปปั้นเล็กๆ สีสันสวยงามเหล่านี้กระทำไปโดยถูกกฎหมาย โดยสำทับว่า “การประมูลขายครั้งนี้ไม่มีอะไรต้องอับอาย เพราะไม่ใช่สิ่งต้องห้าม”
นักเคลื่อนไหว 3 คนยืนคัดค้านหน้างานประมูล พร้อมชูป้ายที่มีข้อความว่า “เราไม่ได้มีไว้ขาย” และ “หยุดการทำลายล้างวัฒนธรรม”
ก่อนหน้านี้ สถานเอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำกรุงปารีสก็สนับสนุนการเคลื่อนไหวของชนเผ่าโฮปี โดยการเรียกร้องให้ระงับการประมูลไปก่อน
สำหรับการประมูล 4 ครั้งก่อนหน้านี้ ที่จัดขึ้นตั้งแต่ปี 2013 คณะกรรมการการซื้อขายด้วยความสมัครใจ ซึ่งเป็นผู้ควบคุมดูแลการประมูลเหล่านี้ได้ปฏิเสธที่จะล้มเลิกการประมูลตามคำเรียกร้องของชนเผ่าโฮปี
ทนายความของโฮปีชี้ว่า หน้ากากบางส่วนอาจถูก “ส่งออกเพื่อนำไปประมูลขายในฝรั่งเศสโดยทุจริต”
ขณะที่การขายโบราณวัตถุศักดิ์สิทธิ์ของชาวอินเดียนแดง ถือเป็นการฝ่าฝืนกฎหมายสหรัฐฯ นับตั้งแต่ปี 1990 ในส่วนของบทบัญญัติที่อนุญาตให้ชนเผ่านี้สามารถเรียกคืน สิ่งของที่พิพิธภัณฑ์อเมริกันนำไปจัดแสดงในอดีต กระนั้นกฎหมายฉบับนี้ก็ไม่มีผลบังคับใช้ในต่างแดน
เมื่อเดือนเมษายน การประมูลขายหน้ากากโฮปีราว 70 อันสามารถกวาดรายได้ไปราว 930,000 ยูโร (ราว 38 ล้านบาท) แม้ว่านานาชาติจะร่วมกันวิงวอนให้ระงับการประมูล โดยนักเคลื่อนไหว รวมทั้ง โรเบิร์ต เรดฟอร์ด นักแสดงและผู้กำกับระดับตำนานของฮอลลีวูด ได้วิพากษ์วิจารณ์ว่า เป็นการล่วงเกินสิ่งศักดิ์สิทธิ์
รูปปั้น “แคชินา” และหน้ากาก หรือเครื่องประดับศีรษะสีอ่อน ซึ่งทำขึ้นอย่างประณีต นั้นถูกประเมินค่าไว้มหาศาลหลายพันยูโร
