เอเอฟพี – ผู้พิพากษาชาวอาร์เจนตินาได้ออกหมายจับ และขอให้สเปนส่งผู้ร้ายข้ามแดน เพื่อนำตัวอดีตรัฐมนตรี 2 คน ในระบอบปกครองผู้นำเผด็จการ ฟรันซิสโก ฟรังโก และเจ้าหน้าที่อีก 18 คนที่ต้องสงสัยว่าละเมิดสิทธิ์ขั้นร้ายแรง โดยอ้างหลักเขตอำนาจสากล (Universal jurisdiction)
มาเรีย เซร์บินี เด กูเบรีย ผู้พิพากษาศาลกรุงบัวโนสไอเรส อาร์เจนตินา ได้ออกหมายจับพลเมืองชาวสเปนราว 20 คน
ในบรรดาชาวสเปนกลุ่มนี้รวมถึง โรโดลโฟ มาร์ติน วียา อดีตรัฐมนตรีมหาดไทยวัย 79 ปี และโฆเซ อูเตรรา โมลินา อดีตรัฐมนตรีการเคหะวัย 86 ปีในระบอบ นายพล ฟรังโก ผู้นำเผด็จการแดนกระทิงดุนับตั้งแต่ปี 1939 ถึง 1975
แม็กซิโม กัสเต็กซ์ ทนายความของผู้ตกเป็นเหยื่อการก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติกล่าวว่า “เรื่องนี้เป็นข่าวใหญ่โตของเหยื่อ”
เมื่อวันศุกร์ (31 ต.ค.) ผู้พิพากษา เซร์บินี ได้ขอให้ตำรวจสากลออกหมายจับผู้ต้องสงสัยกลุ่มนี้ เพื่อให้สเปนส่งตัวพวกเขากลับไปให้ทางการอาร์เจนตินาสอบสวน
มาเรีย อาร์เซเนกุย ซีเมนส์ โฆษกสมาคมเพื่อการรื้อฟื้นความทรงจำในประวัติศาสตร์ ซึ่งให้ความช่วยเหลือผู้ตกเป็นเหยื่อสงครามกลางเมืองในปี 1936 ถึง 1939 และมีหน้าที่ติดตามผลกระทบจากการปกครองระบอบเผด็จการนาน 36 ปีชี้ว่า ความเคลื่อนไหวนี้มีความสำคัญ “ระดับประวัติศาสตร์”
เธอกล่าวที่กรุงมาดริดว่า “เป็นวันที่ยิ่งใหญ่มากสำหรับเรา”
คำตัดสินของเซร์บีนี ระบุว่า วียา ถูกกล่าวหาว่า สั่งการให้ตำรวจปราบปรามคนงานที่ชุมนุมประท้วงในโบสถ์ จนส่งผลให้มีผู้เสียชีวิต 5 ราย เมื่อปี 1976
อัยการกล่าวว่า อูเตรรา คือหนึ่งในเจ้าหน้าที่ที่เซ็นอนุมัติคำสั่งประหารชีวิต ซัลบาดอร์ ปวิก อันติช ชาวคาตาโลเนียผู้นิยมลัทธิอนาธิปไตย ซึ่งถูกกล่าวหาว่า สังหารเจ้าหน้าที่ตำรวจนายหนึ่ง
ทั้งนี้ อูเตรตา เป็นพ่อตาของ อัลเบร์โต รุยซ์ กายาร์ดอน อดีตรัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรมสเปน ซึ่งลาออกจากตำแหน่งเมื่อเดือนกันยายน จากการที่ร่างกฎหมายต่อต้านการทำแท้งของเขาถูกคัดค้านอย่างกว้างขวาง
การ์โลส สเลปอย หนึ่งในทนายความฝ่ายโจทก์กล่าวว่า เป็นครั้งแรกที่มีความพยายามนำตัว อดีตรัฐมนตรีของระบอบปกครอง ฟรังโก เข้าสู่กระบวนการยุติธรรม ด้วยการอ้างเขตอำนาจสากล ซึ่งเป็นวิธีปฏิบัติทางกฎหมายที่มอบอำนาจให้ผู้พิพากษาดำเนินคดีผู้ละเมิดสิทธิ์ขั้นร้ายแรงในประเทศอื่นได้
ภายหลังการเสียชีวิตของฟรังโกในปี 1975 บรรดาผู้นำสเปนได้ร่วมกันลงนามในข้อตกลงนิรโทษกรรม ซึ่งมีหลักใหญ่ใจความเพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้มีการชำระสะสางคดีความมากมายจนบานปลาย ขณะที่พวกเขากำลังพยายามรวมประเทศให้เป็นปึกแผ่น และผลักดันสเปนสู่ระบอบประชาธิปไตย
เหล่าเจ้าหน้าที่ผู้มีอำนาจสเปนยังคงอ้างถึงกฎหมายนิรโทษกรรม เพื่อเลี่ยงไม่ให้มีการสืบสวนการกระทำชั่วร้ายในยุคฟรังโกตามที่มีข้อกล่าวหา แม้ว่าองค์การสหประชาชาติจะเรียกร้องให้ฉีกกฎหมายฉบับดังกล่าวทิ้งก็ตาม
เมื่อปีที่แล้ว เซร์บีนี ได้ออกหมายจับอดีตตำรวจสเปนสองนาย ที่ถูกกล่าวหาว่าทรมานผู้ต้องสงสัย แต่ศาลแดนกระทิงดุปฏิเสธที่จะส่งตัวพวกเขาให้อาร์เจนตินา
