นิวซีแลนด์เตรียมทำประชามติเปลี่ยนธงชาติ หวังสลัดภาพลักษณ์อาณานิคมอังกฤษ

เอเอฟพี - นิวซีแลนด์เตรียมจัดทำประชามติในปี 2016 เรื่องการเปลี่ยนธงประจำชาติ โดยทางนายกรัฐมนตรี จอห์น คีย์ หวังว่าจะสามารถเปลี่ยนรูปแบบธงที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน ซึ่งมีสัญลักษณ์ยูเนียนแจ็คของอังกฤษไปเป็นใบเฟิร์นสีเงิน

คีย์ ประกาศในวันพุธ (29 ต.ค.) ว่านิวซีแลนด์กำลังจะจัดทำประชามติเรื่องดังกล่าว โดยระบุว่า ถึงเวลาที่ประเทศอดีตอาณานิคมของอังกฤษแห่งนี้ จะต้องปรับปรุงธงประจำชาติให้มีความเป็นแดนกีวีมากยิ่งขึ้น หลังจากที่ใช้ธงแบบปัจจุบันมานานกว่าศตวรรษ

"ธงของเราคือสัญลักษณ์สำคัญที่จะแสดงถึงตัวตนของเรา และผมเชื่อว่านี่เป็นเวลาที่เหมาะสมสำหรับชาวนิวซีแลนด์ ที่จะะพิจารณาเปลี่ยนรูปแบบของธงให้สะท้อนถึงสถานภาพใหม่ของเราให้มากยิ่งขึ้น ในฐานะประเทศเอกราช" คีย์ ระบุในคำแถลง

ก่อนหน้านี้ คีย์ เคยบอกเอาไว้ว่า เขาอยากจะเห็นธงชาติลายใหม่ที่มีใบเฟิร์นสีเงินอยู่บนพื้นหลังสีดำ แบบเดียวกับที่ใช้อยู่ในหลายทีมกีฬาของนิวซีแลนด์ อาทิ ทีมรักบี้ออลแบล็ค

ผู้นำที่มีอุดมการณ์ทางการเมืองแบบกลาง-ขวารายนี้ ได้เคยลั่นวาจาเอาไว้ว่า จะพยายามผลักดันแผนการเปลี่ยนธงประจำชาติ หลังจากที่ชนะการเลือกตั้งเมื่อเดือนที่แล้ว แม้ว่าจะมีเสียงคัดค้านจากหลายฝ่าย

คีย์ ประเมินว่าโอกาสที่จะเกิดการเปลี่ยนแปลงธงชาตินั้นอยู่ที่ 50-50 แต่จากการสำรวจความเห็นพบว่าชาวนิวซีแลนด์ส่วนใหญ่ยังอยากใช้ธงชาติแบบที่เป็นอยู่

จากการสำรวจของสถานีโทรทัศน์ TVNZ เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ของปีนี้ พบว่า 72 เปอร์เซ็นต์ไม่เห็นด้วยกับการเปลี่ยนธงชาติ ขณะที่อีก 28 เปอร์เซ็นต์เห็นด้วย นอกจากนี้ในเดือนมีนาคมยังมีอีกหนึ่งโพลของหนังสือพิมพ์นิวซีแลนด์เฮรัลด์ ที่มีผู้ไม่อยากเปลี่ยนธง 52.6 เปอร์เซ็นต์ และสนับสนุน 40.6 เปอร์เซ็นต์ ส่วนที่เหลือยังไม่ตัดสินใจ

ธงประชาติของนิวซีแลนด์ที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน มีดาวสี่ดวงสื่อถึงกลุ่มดาวกางเขนใต้ บนพื้นหลังสีน้ำเงินเข้ม พร้อมด้วยสัญลักษณ์ยูเนียนแจ็คอยู่ที่มุมซ้ายบน เริ่มใช้ครั้งแรกในปี 1869 หลังจากนั้นก็มีการดัดแปลงในปี 1902 ซึ่งกลุ่มผู้ที่สนับสนุนให้ใช้ธงแบบนี้ต่อไประบุว่า ชาวนิวซีแลนด์หลายรุ่น ได้ต่อสู้และตายภายใต้ธงนี้ การเปลี่ยนแปลงธงจึงเป็นการไม่ให้เกียรติต่อคนเหล่านั้น

อย่างไรก็ตาม คีย์ไม่เห็นด้วยกับข้ออ้างเหล่านั้น โดยชี้ว่าสิ่งที่จารึกไว้บนหลุมศพของเหล่าผู้เสียชีวิตจากสงครามนั้นเป็นรูปของใบเฟิร์น ซึ่งเป็นสัญลักษณ์สำคัญของชาวนิวซีแลนด์ เช่นเดียวกับที่ใบเมเปิ้ลเป็นตัวแทนของชาวแคนาดา

ด้านผู้เชี่ยวชาญเรื่องธงชาวออสเตรเลีย "ทอม เบอร์ตัน" ได้แสดงความเห็นเกี่ยวกับธงดำที่มีใบเฟิร์นสีเงินแบบที่คีย์อยากได้นั้น อาจทำให้ผู้คนเกิดการเข้าใจผิดว่าเป็นธงของกลุ่มรัฐอิสลาม (ไอเอส)

"ธงดำไม่ใช่สิ่งที่จะยอมรับกันได้แล้วในตอนนี้" เขาบอกกับ แฟร์แฟ็คนิวซีแลนด์ สื่อใหญ่แดนกีวี เมื่อช่วงต้นเดือนที่ผ่านมา

มีการถกเถียงกันเรื่องธงนิวซีแลนด์ที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน ว่าทำให้สับสนได้ง่าย เพราะคล้ายกับธงของชาติอดีตอาณานิมคมอังกฤษรายอื่นๆ อย่างเช่น ธงของออสเตรเลีย ที่ต่างกันเพียงแค่จำนวนของดาวบนธงเท่านั้น (ออสเตรเลียมีดาว 5 ดวง)

ขณะที่ออสเตรเลียเองก็เคยเจอกับการเรียกร้องให้เปลี่ยนธงชาติเช่นกัน ช่วงก่อนการแข่งขันกีฬาโอลิมปิคปี 2000 แต่ประเด็นนี้ไม่ได้ไปไกลถึงขนาดจะต้องโหวตเสียงกัน

การถกเถียงเรื่องธงของออสเตรเลียนั้นมีส่วนเชื่อมโยงกับแนวคิดที่ว่าประเทศนี้ควรจะเปลี่ยนไปปกครองแบบสาธารณรัฐหรือไม่ แต่ไอเดียนี้ก็ตกไปจากการทำประชามติในปี 1999

อย่างไรก็ตาม คีย์สามารถแยกสองประเด็นนี้ออกจากกันได้ในนิวซีแลนด์ โดยระบุว่าเขายังคงภักดีต่อสถาบันกษัตริย์ และยังต้องการให้ราชินีเอลิซาเบ็ธที่ 2 เป็นประมุขของประเทศต่อไป แม้ว่าเขาจะต้องการสัญลักษณ์ประจำชาติแบบใหม่ก็ตาม

เขาบอกด้วยว่า รองนายกรัฐมนตรี "บิล อิงลิช" จะเปิดประชุมร่วมของคณะกรรมการจากทุกพรรคการเมือง เพื่อช่วยกันคัดเลือกลวดลายที่น่าจะเหมาะสมสำหรับธงใหม่

รัฐบาลจะจัดให้มีการทำประชามติในปี 2015 เพื่อให้สาธารณชนได้เลือกตัวอย่างลวดลายแบบใหม่ที่คัดมาโดยคณะกรรมการ จากนั้นจะมีการทำประชามติรอบสองในปี 2016 เพื่อให้ชาวนิวซีแลนด์ได้เลือกว่าจะเอาธงใหม่หรือธงเก่า

"ผลที่ได้จากกระบวนการนี้ เป็นไปได้ว่าอาจลงเอยด้วยการคงไว้ซึ่งธงแบบที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน การพิจารณาตัวเลือกต่างๆ จะทำอย่างละเอียดรอบคอบ ด้วยความเคารพและไม่มีการทึกทักเอาเองว่าจะต้องเกิดการเปลี่ยนธง" คีย์ กล่าว