เอเอฟพี - วิดีโอคลิปที่ถูกนำออกเผยแพร่ทางอินเทอร์เน็ตวานนี้ (5 ก.ค.) เผยให้เห็น อบู บาการ์ อัล-บักดาดี หัวหน้ากลุ่มติดอาวุธมุสลิมสุหนี่ “รัฐอิสลามแห่งอิรักและเลแวนต์” (ISIL) ซึ่งบัดนี้เปลี่ยนชื่อเป็น “รัฐอิสลาม” (IS) และประกาศตนเป็น “คอลีฟะห์” (ผู้ปกครองชาวมุสลิมทั่วทุกหนแห่ง) ออกมาปรากฏตัวอย่างเป็นครั้งแรก ในเมืองโมซุลของอิรัก ที่กองกำลังติดอาวุธของเขาบุกยึดเมื่อเดือนที่แล้ว พร้อมกับสั่งให้ชาวมุสลิม “เชื่อฟัง” ผู้นำคนใหม่
การปรากฏตัวอย่างเป็นทางการครั้งนี้เป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญเหล่านักรบญิฮาดลึกลับกลุ่มนี้ ภายหลังที่กลุ่มรัฐอิสลาม (IS) ได้เปิดฉากโจมตีสายฟ้าแลบในหลายจังหวัดทางตอนเหนือ และตะวันตกของกรุงแบกแดด
การจู่โจมได้ส่งสัญญาณเตือนไปถึงเหล่าผู้นำโลก และผลักให้มีประชาชนหลายแสนคนต้องละทิ้งบ้านเกิดเมืองนอนเพื่อหนีเหตุรุนแรง ทั้งยังสร้างแรงกดดันให้แก่นายกรัฐมนตรี นูรี อัล-มาลิกิ แห่งอิรัก ในเวลาที่เขาเตรียมลงสมัครรับเลือกตั้งชิงเก้าอี้ผู้นำอิรักสมัย 3 ในดือนเมษายน ปี 2015
วิดีโอที่ถูกนำออกเผยแพร่วานนี้ (5) เผยให้เห็นชายรูปร่างท้วมไว้เครายาวคนหนึ่ง ซึ่งแต่งกายด้วยชุดยาวสีดำ และมีผ้าโพกศีรษะ กล่าวปราศรัยกับเหล่าผู้ศรัทธาที่มารวมตัวละหมาดใหญ่ ณ มัสยิดอัลนูร์ กลางเมืองโมซุล
ชายผู้ที่ถูกระบุว่า เป็นบักดาดี กล่าวว่า “เราคือวาลี (ผู้นำ) ที่ผู้ปกครองพวกคุณ แม้ว่าเราจะไม่ใช่คนที่ดีที่สุดในหมู่ของพวกคุณ ดังนั้น หากพวกคุณคิดว่าเราทำถูกต้อง ก็จงช่วยเรา”
“หากพวกคุณคิดว่าเราทำผิด โปรดแนะนำเรา และชี้นำเราไปในทางที่ถูก จากนั้นขอใหเชื่อฟังเราตราบนานเท่าที่เราเชื่อฟังพระเจ้า”
*** รัฐอิสลามสุหนี่ ที่ปกครองด้วยระบบ “คอลิฟะห์” ***
ข้อความที่แทรกในวิดีโอคลิประบุว่า ชายผู้นี้คือ “คอลีฟะห์ อิบรอฮิม” ซึ่งเป็นชื่อที่บักดาดีได้รับเมื่อกลุ่มหัวรุนแรงมุสลิมสุหนี่ประกาศตั้ง “รัฐอิสลามสุหนี่” ที่ปกครองด้วยระบบคอลีฟะห์บนดินแดนที่พวกตนยึดครองมาได้ซึ่งกินพื้นที่ครอบคลุมหลายเมือง ทั้งในอิรัก และซีเรียเมื่อวันที่ 29 มิถุนายนที่ผ่านมา ทั้งนี้ คอลีฟะห์ (กาหลิบ) คือ รัฐพันธมิตรระหว่างชาวมุสลิมทั้งหมด เกิดขึ้นครั้งล่าสุดในสมัยจักรวรรดิออตโตมัน ที่ผู้นำรัฐเป็นทั้งผู้นำทางการเมือง และผู้นำทางศาสนา
อัยเมนน์ อัล-ตามีมี ผู้เชี่ยวชาญด้านขบวนการอิสลามิสต์กล่าวว่า วิดีโอคลิปดังกล่าวถือเป็นการปรากฏตัวอย่างเป็นทางการครั้งแรกของบักดาดี แม้ว่าผู้นำกลุ่มนักรบญิฮาดผู้นี้อาจเคยปรากฏตัวทางวิดีโอคลิปมาแล้ว เมื่อปี 2008 โดยใช้ชื่อที่ต่างออกไป
ทั้งนี้ เชื่อกันว่า บักดาดี เกิดที่เมืองซามาร์รา ของอิรัก เมื่อปี 1971 และได้เข้าร่วมกับกลุ่มกบฏเพื่อต่อต้านกองทัพสหรัฐฯ หลังจากทหารอเมริกันบุกอิรักเพื่อโค่นล้มอำนาจนายกรัฐมนตรี ซัดดัม ฮุสเซน
ภายหลังถูกควบคุมตัวในเรือนจำของกองทัพสหรัฐฯ เขาก็ก้าวขึ้นเป็นผู้นำกลุ่มติดอาวุธกลุ่มหนึ่ง ก่อนจะร่วมมือกับกลุ่มก่อการร้ายอัลกออิดะห์ โดยใช้ชือกลุ่มว่า “รัฐอิสลามแห่งอิรัก” เมื่อปี 2010
ในเวลานั้น เชื่อกันว่า กลุ่มติดอาวุธกลุ่มนี้กำลังตกอยู่ในสภาวะอับจนหนทาง แต่บักดาดี ก็สามารถกอบกู้บทบาทของกลุ่มกลับมาอีกครั้งหนึ่ง
เมื่อปีที่แล้ว องค์กรนักรบญิฮาดกลุ่มนี้ได้แผ่อิทธิพลเข้าไปในซีเรีย จนกลายเป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการทำสงครามโค่นล้มอำนาจประธานาธิบดี บาชาร์ อัล-อัสซาด แห่งซีเรีย
ในเวลลาต่อมา บักดาดี ได้ตัดสัมพันธ์กับกลุ่มอัลกออิดะห์ และในเวลานี้เขามีอิทธิพลเทียบเท่า อัยมาน อัล-ซอวาฮีรี ผู้นำกลุ่มหัวรุนแรงที่แผ่ขยายอิทธิพลไปทั่วโลกอย่างอัลกออิดะห์
ในเวลาเดียวกัน ยูเซฟ อัล-กอราดอวี นักวิชาการมุสลิมสุหนี่ผู้มีอิทธิพล ได้ออกโรงเตือนว่า การสถาปนารัฐอิสลามที่ปกครองด้วยระบบคอลิฟะห์ โดย “กลุ่มที่ขึ้นชื่อเรื่องการก่อเหตุชั่วร้าย และมีแนวคิดหัวรุนแรงไม่ใช่เป้าหมายของศาสนาอิสลาม”
นักวิชาการผู้นี้ระบุเพิ่มเติมด้วยว่า คอลีฟะห์ นั้นเป็นตำแหน่งที่ประชาชนทั่วประเทศเป็นผู้แต่งตั้งให้แก่ผู้ที่เหมาะสม มิใช่ตำแหน่งที่กำหนดโดยกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง
กลุ่ม IS นั้นเป็นที่โจษจันในเรื่องความโหดเหี้ยมอำมหิต และการจับศัตรูตรึงกางเขน นอกจากนี้ภาพถ่ายวานนี้ (5) ยังเผยให้เห็นว่า กลุ่มติดอาวุธได้ทำลายมัสยิดมุสลิมสุหนี่ และชีอะห์ ในโมซุล ตลอดจนจังหวัดนิเนเวห์ที่อยู่ใกล้กัน
แม้ว่าตอนถูกกลุ่มกลุ่มติดอาวุธภายใต้การนำของ IS โจมตีเป็นหนแรก กองกำลังความมั่นคงอิรักได้บาดเจ็บล้มตายไปเป็นจำนวนมาก แต่พวกเขาก็แสดงศักยภาพออกมามากขึ้น ขณะพยายามดิ้นรนยึดคืนพื้นที่จากกลุ่มกบฏ
การก่อเหตุโจมตีเมืองติกริต อันเป็นบ้านเกิดของซัดดัม ได้ยืดเยื้อมานานกว่า 1 สัปดาห์แล้ว แต่เจ้าหน้าที่ความมั่นคงก็ยังไม่สามารถยึดคืนพื้นที่ได้ ขณะที่เมื่อวันศุกร์ (4) ได้เกิดเหตุระเบิดรถยนต์ที่คร่าชีวิตประชาชนไปถึง 15 คน ในบริเวณใกล้เมืองซามาร์รา
เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว กลุ่มหัวรุนแรงซึ่งก่อนหน้านี้เรียกตนเองว่า “รัฐอิสลามแห่งอิรักและเลแวนต์” ได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็นกลุ่ม “รัฐอิสลาม”
อิรักได้ขอความช่วยเหลือจากนานาชาติ และวอชิงตันได้ส่งที่ปรึกษาทางการทหารมาหลายร้อยนาย แต่ปฏิเสธที่จะดำเนินปฏิบัติการโจมตีกลุ่มติดอาวุธทางอากาศ ตามที่กรุงแบกแดดร้องขอ
ทางด้าน เตหะราน ก็ให้คำมั่นว่าจะช่วยเหลืออิรักเช่นกัน และวานนี้ (5) สื่อของทางการอิหร่านรายงานว่า มีนักบินชาวอิหร่านถูกสังหารในอิรักหนึ่งราย โดยไม่ได้ให้รายละเอียดว่าเขาเสียชีวิตปฏิบัตภารกิจทางอากาศ หรือถูกโจมตีบนพื้นราบ
ในเวลาเดียวกัน โฆษกด้านความมั่นคงของนายกรัฐมนตรี มาลิกิ บอกเอเอฟพีเมื่อวันเสาร์ (4) ว่า อาลี ไกดาน ผู้บัญชาการกองทัพบก และโมห์เซน อัล-กาบี ผู้บัญชาการตำรวจ ได้ถูกปลดออกจากตำแหน่ง ซึ่งนับเป็นเจ้าหน้าที่ระดับอาวุโสที่สุดที่ถูกสั่งปลด นับตั้งแต่กกลุ่มหัวรุนแรงเปิดฉากโจมตี
