กบฏยูเครนหยุดยิง-เจรจารัฐบาล “โอบามา” จี้ “ปูติน” ยุติส่งอาวุธข้ามแดน

เอเจนซีส์ - กลุ่มกบฏโปรรัสเซียตกลงหยุดยิงชั่วคราว และเปิดเจรจากับประธานาธิบดีใหม่ยูเครนที่ได้รับการสนับสนุนจากตะวันตก ขณะเดียวกัน “โอบามา” โทรศัพท์เตือน “ปูติน” เจอมาตรการแซงก์ชันเพิ่มแน่ ถ้าไม่ยุติการสนับสนุนขบวนการแบ่งแยกดินแดนทางตะวันออกของยูเครน

กองกำลังความมั่นคงของยูเครนยืนยันเมื่อคืนวันจันทร์ (23 มิ.ย.) ว่า กลุ่มกบฏในโดเนตสก์ และ ลูกันสก์ 2 จังหวัดทางภาคตะวันออก ซึ่งเป็นเขตอุตสาหกรรมสำคัญและคนส่วนใหญ่พูดภาษารัสเซีย ได้เริ่มการหยุดยิงแล้ว

ก่อนหน้านี้ โอเลคซานเดอร์ โบโรได ผู้ประกาศตัวเป็นนายกรัฐมนตรีโดเนตสก์ ระบุว่า ข้อตกลงหยุดยิงนี้จะมีผลถึงเช้าวันศุกร์ (27) ตามที่ประธานาธิบดีเปโตร โปโรเชนโก ของยูเครน ประกาศเมื่อปลายสัปดาห์ที่แล้ว พร้อมแสดงความหวังว่า ในระหว่างนี้ทั้งสองฝ่ายจะเริ่มหารือเกี่ยวกับการจัดการเจรจาข้อตกลงสันติภาพ

การประกาศหยุดยิงจากกลุ่มกบฏนี้ถือเป็นแรงส่งสำคัญที่โปโรเชนโกกำลังต้องการอย่างมาก หลังจากที่เขาเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดียูเครนได้เพียง 2 สัปดาห์และมีภารกิจหนักหนาสาหัสทั้งในการจัดการการลุกฮือต่อต้านรัฐบาล และการหาทางกอบกู้เศรษฐกิจที่ย่ำแย่จากความไม่สงบอันยืดเยื้อ แล้วยังถูกซ้ำเติมจากการที่รัสเซียประกาศระงับการส่งก๊าซให้ตั้งแต่สัปดาห์ที่แล้ว

ทั้งนี้นอกจากผลักดันข้อตกลงสันติภาพกับกลุ่มกบฏแล้ว โปโรเชนโกยังพยายามกดดันให้ผู้นำโลกใช้มาตรการลงโทษทางเศรษฐกิจมาข่มขู่ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูตินของรัสเซีย ให้ยุติการช่วยเหลือทางการทหารและการทูตต่อกลุ่มกบฏในยูเครนทันที

ในวันจันทร์ (23) เช่นเดียวกัน จอช เออร์เนสต์ โฆษกทำเนียบขาวแถลงว่า ประธานาธิบดีบารัค โอบามา บอกกับประมุขของรัสเซีย ในการหารือกันทางโทรศัพท์ว่า เครมลินจะเผชิญมาตรการลงโทษรอบใหม่ หากไม่ยุติการส่งอาวุธให้แก่กลุ่มแบ่งแยกดินแดนในยูเครน

ทางด้านเครมลินซึ่งปฏิเสธข้อกล่าวหาดังกล่าวมาตลอด ได้แถลงเพียงว่า ปูตินย้ำกับโอบามาว่า ข้อตกลงหยุดยิงที่แท้จริงและการเริ่มการเจรจาโดยตรงระหว่างฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ถือเป็นภารกิจสำคัญอันดับต้นๆ ในการคลี่คลายสถานการณ์ในยูเครนให้กลับสู่สภาพปกติ

อย่างไรก็ดี แม้ปูตินประกาศสนับสนุนแผนการหยุดยิงของโปโรเชนโก ซึ่งฝ่ายตะวันตกมองว่าเพื่อหลีกเลี่ยงการถูกแซงก์ชันที่จะส่งผลลบต่อเศรษฐกิจหมีบาวที่ซวนเซอยู่แล้ว แต่ขณะเดียวกันก็ได้สั่งการให้กองทหารรัสเซียตั้งแต่ภูมิภาคโวลกาถึงไซบีเรียตะวันตกทำการซ้อมรบ โดยดูจะมุ่งทำให้รัฐบาลเคียฟปั่นป่วนและคงอิทธิพลของรัสเซียในดินแดนด้านตะวันออกของยูเครน

ในขณะที่โอบามาคุยกับปูติน ทางด้านรองประธานาธิบดีโจ ไบเดนของสหรัฐฯ ก็ได้โทรศัพท์หารือกับโปโรเชนโกเป็นครั้งที่สองในรอบไม่กี่วันนี้ เพื่อย้ำว่า วอชิงตันยังคงสนับสนุนแผนสันติภาพของเคียฟ

และแม้มอสโกยืนกรานว่า ไม่ได้จัดหาอาวุธให้กลุ่มกบฏในยูเครน ทว่า มารี ฮาร์ฟ โฆษกกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ แถลงเมื่อวันจันทร์ว่า วอชิงตันมีข้อมูลใหม่บ่งชี้ว่า รัสเซียกำลังจัดเตรียมรถถังในสถานที่แห่งหนึ่งแถวภาคตะวันตกเฉียงใต้ของแดนหมีขาวเพื่อส่งเข้าสู่ยูเครน

ย้อนกลับไปเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว อเมริกาได้กล่าวหาว่า รถถังและยานยนต์หุ้มเกราะจำนวนหนึ่งของรัสเซียได้ถูกส่งข้ามพรมแดนเข้าสู่ภาคตะวันออกของยูเครนแล้ว

ทางด้านกรุงบรัสเซลส์ ภายหลังการประชุมของบรรดารัฐมนตรีต่างประเทศสหภาพยุโรป (อียู) เมื่อวันจันทร์ (23) ก็ได้ออกคำแถลงกดดันว่า ต้องการเห็นปูตินลงมือตัดความช่วยเหลือกลุ่มแบ่งแยกดินแดนในยูเครน “ภายในไม่กี่วันนี้”

นอกจากนั้น ในวันศุกร์นี้ (27) อียูยังมีกำหนดลงนามข้อตกลงความร่วมมือทางด้านการค้าและการเมืองฉบับสำคัญกับผู้นำยูเครน ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ชี้ชัดว่า โปโรเชนโกจะผลักดันนโยบายมุ่งสู่ตะวันตกที่รัสเซียคัดค้านหัวชนฝา ทั้งนี้ข้อตกลงฉบับนี้ คือฉบับที่อดีตประธานาธิบดีวิกตอร์ ยานูโควิช เปลี่ยนใจไม่ลงนามอย่างกะทันหันเมื่อต้นปีที่ผ่านมา และเป็นประเด็นสำคัญประการหนึ่งที่นักการมืองและกลุ่มประชาชนโปรตะวันตกของยูเครน นำมาเคลื่อนไหวจัดการประท้วงยืดเยื้อ จนมีการโค่นล้มยานูโควิชในเวลาต่อมา