ยูเครนวิกฤตหนักอาจถึงคราล่มสลาย นักเคลื่อนไหวโดเนตส์ประกาศเอกราช-ทำประชามติซุกปีกรัสเซีย

เอเอฟพี - ยูเครนต้องเผชิญวิกฤตแบ่งแยกดินแดนรอบใหม่ในวันจันทร์ (7 เม.ย.) หลังฝ่ายฝักใฝ่รัสเซียซึ่งบุกยึดที่ทำการรัฐบาลในเมืองโดเนตส์ค ประกาศแยกตัวเป็นเอกราชจากเคียฟและลั่นจะเดินหน้าจัดทำประชามติเข้าซุกปีกเครมลินตามอย่างไครเมีย

คำประกาศเอกราชและต่อมายังได้ร้องขอความช่วยเหลือจากกองทัพรัสเซีย เพื่อแสดงออกถึงการต่อต้านเหล่าผู้นำใหม่ฝ่ายฝักใฝ่ตะวันตกของเคียฟ กำลังผลักชาติซึ่งมีประชากร 46 ล้านคนแห่งนี้อยู่บนขอบเหวแห่งความล่มสลาย และยังเพิ่มแรงกดดันแก่เหล่าชาติมหาอำนาจตะวันตกที่ถึงคราวต้องดำเนินการอะไรบางอย่างแล้ว

ตามแนวชายแดนของยูเครน ยังคงคลาคล่ำไปด้วยทหารรัสเซียหลายหมื่นนายที่ก่อนหน้านี้ได้ดำเนินการผนวกแหลมไครเมียเข้าเป็นส่วนหนึ่งของดินแดน ตอบโต้กรณีที่รัฐบาลซึ่งฝักใฝ่มอสโกถูกโค่นอำนาจเมื่อเดือนก่อน และตอนนี้ก็มีอีกหลายเมืองทางภาคตะวันออกของยูเครน ที่ประสงค์จัดประชามติเข้าซุกปีกรัสเซีย เนื่องจากดูเหมือนว่าศึกเลือกตั้งประธานาธิบดียูเครนในวันที่ 25 พฤษภาคม จะเป็นการชิงชัยกันของตัวเต็ง 2 คน ซึ่งล้วนแต่มีความต้องการกระชับความสัมพันธ์กับยุโรปและเลิกพึ่งพาชาติเพื่อนบ้านทางตะวันออก

ความกดดันทางการเมืองต่อเหล่าผู้นำของยูเครนพุ่งสู่จุดเดือดเมื่อวันอาทิตย์(6) หลังนักเคลื่อนไหวหลายพันคนที่ต่างตะโกนว่า "รัสเซีย" บุกยึดที่ทำการรัฐบาลในเมืองคาร์คิฟและโดเนตส์ค เช่นเดียวกับกองบัญชาการด้านความมั่นคงในเมืองลูฮานสค์ ทางภาคตะวันออก

ต่อมาในวันจันทร์ (7) นักเคลื่อนไหวในโดเนตส์ค ก็เดินหน้าอีกก้าวด้วยการประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐประชาชนในเมืองที่มีประชากรราว 5 ล้านคน โดยภาพที่โพสต์ลงบนยูทิวบ์พบเห็นชายไว้หนวดเครารายหนึ่งปราศรัยกับผู้ชุมนุมจากโพเดียมเป็นภาษารัสเซีย ว่า “ด้วยความประสงค์จัดตั้งรัฐเอกราชที่ชอบธรรม ผมขอประกาศตั้งรัฐเอกราชแห่งสาธารณประชาชนโดเนตส์ค”

ขณะเดียวกัน เว็บไซต์ข่าวออสตรอฟนิวส์ของดินแดนอุตสาหกรรรมทางภาคตะวันออก รายงานว่าต่อมาเหล่านักเคลื่อนไหวก็มีมติเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งของสหพันธรัฐรัสเซีย ความเคลื่อนไหวแบบเดียวกับที่แหลมไครเมียดำเนินการเมื่อเดือนที่แล้ว พร้อมกันนั้นสื่อมวลชนแห่งนี้ยังบอกด้วยว่ามติดังกล่าวได้รับการสนับสนุนอย่างล้นหลาม

สำนักข่าวอินเตอร์แฟ็กซ์รายว่า เหล่าผู้อ้างตัวว่าเป็นแกนนำยังได้ประกาศจัดทำประชามติอำนาจอธิปไตยอย่างช้าสุดไม่เกินวันที่ 11 พฤษภาคม ยิ่งกว่านั้นทางสถานีโทรทัศน์ชาแนล 5 ของยูเครน ยังได้ออกอากาศภาพข่าวแกนนำอีกคนเรียกร้อง ปูติน ส่งกองทหารรักษาสันติภาพเข้ามายังโดเนตส์ค เพื่อยืดหยันต่อสู้กับระบอบการปกครองของเคียฟ

ความยุ่งเหยิงทางการเมืองระลอกล่าสุดของยูเครน กระตุ้นให้นายกรัฐมนตรีอาร์เซนี ยัตเซนยุค ส่งรองนากรัฐมนตรีวิตาลีย์ ยาเรมา ลงพื้นที่เพื่อควบคุมสถานการณ์ หลังจากก่อนหน้านี้นายกรัฐมนตรีวัย 39 ปีกล่าวหามอสโก ให้การช่วยเหลือพวกที่บุกยึดอาคารราชการสำหรับเป็นแก้อ้างในการรุกรานโดยสมบูรณ์ เพื่อลงโทษกรณีที่ยูเครน ตัดสินใจหันไปแสวงหาความร่วมมือทางการเมืองและเศรษฐกิจกับตะวันตก

“นี่คือแผนทำลายเสถียรภาพ แผนที่จะเปิดทางให้กองกำลังต่างชาติข้ามพรมแดนและยึดดินแดนของประเทศ ซึ่งแน่นอนว่าเราจะไม่ยอมเด็ดขาด” นายยัตเซนยุคกล่าว “ละครฉากนี้เขียนโดยสหพันธรัฐรัสเซียและจุดประสงค์เดียวของมันคือทำลายยูเครน”

เวลานี้มอสโกกำลังล็อบบี้ให้ยูเครนเปลี่ยนสู่การปกครองแบบสหพันธรัฐ ซึ่งจะเปิดทางให้เหล่าดินแดนทางภาคตะวันออกสามารถรับภาษารัสเซียเป็นภาษาราชการที่ 2 รวมถึงปฏิเสธการตัดสินใจบางอย่างที่มาจากทางเคียฟได้

เคลมรินโต้แย้งว่าการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวมีความจำเป็น ก็เพื่อช่วยเหลือชาวรัสเซียที่ถูกกองกำลังชาตินิยมหัวรุนแรงโจมตีหนักหน่วงขึ้นเรื่อยๆ อย่างไรก็ตาม สหรัฐฯ และพันธมิตรอียูเกรงว่ารัสเซียจะใช้แนวคิดสหพันธรัฐนี้เป็นข้ออ้างในการปั่นป่วนให้มีการแยกตัวออกจากยูเครนเพิ่มเติม