สื่อมะกันชี้ชาวนากลับบ้านคลายกดดัน “ปู” แค่เล็กน้อย ชี้หนทางหาเงิน-ขายข้าวยังตีบตัน

วอยซ์ออฟอเมริกา/ASTVผู้จัดการ - สื่อต่างประเทศรายงาน รัฐบาลไทยในวันศุกร์ (21) ผ่อนคลายแรงกดดันไปได้เล็กน้อย หลังชาวนาหลายพันคนที่เตรียมเข้ามาชุมนุมในกรุงเทพฯเรียกร้องค่าข้าว ยอมรับคำมั่นสัญญาจ่ายเงินในสัปดาห์ข้างหน้า แต่นักวิเคราะห์รัฐบาลไทยยังไม่หลุดพ้นปัญหา เพราะหากเทขายออกมา ตลาดข้าวโลกก็จะพังทลาย การกู้ยืมเงินก็ติดขัดกฎหมายเลือกตั้ง และในไม่ช้าเกษตรกรก็คงได้กลับสู่ท้องถนนอีก

วอยซ์ออฟอเมริกา รายงานว่า นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ที่เผชิญคำขู่ชุมนุมของชาวนานหลายพันคนที่เดินทางเข้ามาจ่อกรุงเทพฯ ประสบความสำเร็จในการเจรจาเกลี้ยกล่อมให้พวกเขากลับบ้าน ด้วยให้คำสัญญาว่าจะจ่ายเงินแก่เกษตรการเหล่านั้นในสัปดาห์หน้า

อย่างไรก็ตาม เป็นที่น่าสงสัยว่านายกรัฐมนตรีรายนี้จะทำตามที่รับปากไว้ได้หรือไม่ เนื่องจากหนทางในการหาเงินนั้นตีบลงทุกขณะ โดยวอยซ์ออฟอเมริกา อ้างความเห็นของนายเดวิด ดาวี นักเศรษฐาสตร์จากองค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ ระบุว่าเวลานี้ไทยกำลังเผชิญความท้าทายใหญ่หลวงในความพยายามเทขายข้าวแก่ต่างชาติเพื่อระดมทุนมาจ่ายแก่ชาวนา ซึ่งในขณะเดียวกันมันก็เสี่ยงจุดชนวนพังทลายในตลาดข้าวโลก

“หากว่าไทยเก็บสต๊อกไว้นานเกินไปข้าวก็ยิ่งเสื่อมคุณภาพ แต่หากพวกเขาลงมือกำจัดมันทั้งหมดในตอนนี้ แน่นอนว่ามันจะทำให้ตลาดโลกพังทลาย และเมื่อเป็นดังนั้นพวกเขาก็อาจถูกเล่นงานทางกฎหมาย” ดาวีกล่าว

ในฐานะรักษาการ รัฐบาลของนางสาวยิ่งลักษณ์ต้องแสวงหาทางเลือกอื่นๆ ในการหาทุนมาจ่ายแก่ชาวนา ในนั้นรวมถึงกู้ยืมเงินจากธนาคารรัฐวิสาหกิจ แต่ก็เจอพนักงานและผู้ฝากเงินต่อต้าน ในนั้นได้แก่ปรากฏการณ์แห่ถอนเงิน จนธนาคารดังกล่าวต้องระงับการปล่อยกู้ในที่สุด

สื่อแห่งรัฐอเมริการายงานต่อว่า ครั้งหนึ่ง ไทย เคยเป็นผู้ส่งออกหมายเลข 1 ของโลก แต่ต้องร่วงมารั้งอันดับ 3 ตามหลังอินเดีย และเวียดนาม และเวลานี้พวกเขาไม่มีทางขายข้าวสู่ตลาดโลกได้เลย หากไม่ยอมขาดทุนอย่างมโหฬาร เนื่องจากตอนนี้มีข้าวอยู่ในโกดังอยู่ถึงราวๆ 20 ล้านตัน และบางส่วนก็เริ่มเสื่อมคุณภาพแล้ว ในเรื่องนี้นายดาวี มองว่า ไทยจะกลับคืนสู่บัลลังก์เบอร์ 1 ได้อีกครั้ง ก็ต่อเมื่อก้าวผ่านปัญหานี้ไปได้แล้วเท่านั้น

ในรายงานของวอยซ์ออฟอเมริกา บอกต่อว่าโครงการรับซื้อข้าวเหนือกว่าราคาตลาด 50 เปอร์เซ็นต์ ช่วยเรียกคะแนนนิยมจากผู้มีสิทธิออกเสียงในชนบทแถบภาคเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือ จนพรรคเพื่อไทยชนะเลือกตั้งอย่างถล่มทลายในปี 2011 อย่างไรก็ตาม พวกนักวิเคราะห์และนักสังเกตกาณ์ด้านอุตสาหกรรมข้าว บอกว่านโยบายดังกล่าวห้อมล้อมไปด้วยข้อกล่าวหาคอร์รัปชันและข้อบ่งชี้ที่ว่าการทำสัญญาแบบจีทูจีนั้นไม่มีจริง ขณะเดียวกัน รัฐบาลก็ใช้เงินในโครงการนี้ไปแล้วกว่า 6.5 แสนล้านบาทในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา

นายวิชัย ศรีประเสริฐ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย ให้สัมภาษณ์กับวอยซ์ออฟอเมริกา ว่าโครงการนี้ทำให้รัฐบาลไทยขาดทุนอย่างมโหฬาร “ตอนนี้เราอยู่ในภาวะยุ่งเหยิง เพราะมีการตั้งราคาผิดเพี้ยน ผลลัพธ์คือเราไม่สามารถขายข้าวได้ ข้าวก็ล้นสต๊อกและเงินก็กำลังหมด” เขาอธิบาย “รัฐบาลขาดทุนไปแล้วราว 2 ใน 3 ของการลงทุน ผ่านมา 2 ปี พวกเขาได้คืนแค่ 18 บาทจาก 100 บาท ที่ลงทุนไปในโครงการรับจำนำนี้”

วอยซ์ออฟอเมริกา ระบุปิดท้ายว่าปัญหาจ่ายเงินล่าช้า ก่อความขุ่นเคืองให้ชาวนาในชนบทหนักหน่วงขึ้นเรื่อยๆ ขณะเดียวกัน ก็พบเหตุการฆ่าตัวตายของเกษตรกรที่เกี่ยวข้องกับการถูกติดค้างหนี้โดยรัฐบาลแล้ว 11 ราย ทั้งนี้ แม้ว่าขบวนของชาวนาจะยอมเดินทางกลับ แต่พวกเขาก็ขีดเส้นตายให้รัฐบาลทำตามข้อเรียกร้องภายใน 1 สัปดาห์ ไม่อย่างนั้นก็จะกลับมาและคราวนี้จะยึดกรุง