เอเอฟพี - เหล่าวิศวกรนิวเคลียร์ในญี่ปุ่น กำลังเตรียมการสำหรับเคลื่อนย้ายแท่งเชื้อเพลิงยูเรเนียมและพลูโตเนียมของโรงไฟฟ้าฟูกูชิมะ ภารกิจเสี่ยงมากที่สุดนับตั้งแต่สามารถควบคุมเตาปฏิกรณ์ของโรงไฟฟ้าแห่งนี้ที่ได้รับความเสียหายจากแผ่นดินไหวและสึนามิครั้งเลวร้ายได้สำเร็จเมื่อปี 2 ปีก่อน ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญชี้จะพลาดไม่ได้แม้แต่เล็กน้อย
โตเกียว อิเล็กทริก เพาเวอร์ (เท็ปโก) คาดหมายว่าในช่วงเดือนนี้จะสามารถเริ่มต้นเคลื่อนย้ายแท่งเชื้อเพลิงนิวเคลียร์ออกจากบ่อภายในอาคารเตาปฏิกรณ์แห่งหนึ่งในโรงไฟฟ้าที่ได้รับความเสียหายจากสึนามิ หลังติดขัดและเจอปัญหาตลอดช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา
ผู้เชี่ยวชาญบอกว่า ปฏิบัติการนี้คืองานที่ยากลำบากแต่ก็เป็นก้าวย่างที่สำคัญของแผนรื้อถอนโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ฟูกูชิมะยาวนานหลายทศวรรษ แต่พวกเขาระบุว่ายังมีขั้นตอนที่ยั่งยากซับซ้อนมากกว่านี้ก็คือ การรอให้เหล่าวิศวกรถอดแกนปฏิกรณ์นิวเคลียร์ของเตาหมายเลข 3 ที่หลอมละลายจนผิดรูป ซึ่งบางทีอาจต้องพึ่งพาเทคโนโลยีที่ตอนนี้ไม่มีอยู่และยังไม่ได้ประดิษฐ์ขึ้นมา
แท่งเชื้อเพลิงนิวเคลียร์กว่า 1,500 แท่ง จำเป็นต้องมีการเคลื่อนย้ายออกจากบ่อจัดเก็บ หลังถูกเก็บไว้ในบ่อแห่งนี้นับตั้งแต่คลื่นสึนามิถาโถมเข้าถล่มโรงไฟฟ้าฟูกูชิมะในเดือนมีนาคม 2011
สำหรับเตาปฏิกรณ์หมายเลข 4 ซึ่งเป็นเตาที่จะเคลื่อนย้านแท่งเชื้อเพลิงออกจากบ่อ ไม่ได้เปิดปฏิบัติการตอนที่เกิดภัยพิบัติ แต่มีไฮโดรเจนจากเตาปฏิกรณ์หมายเลข 3 รั่วเข้ามาในอาคารและเกิดระเบิด จนหลังคาฉีกขาด กระนั้นทาง เท็ปโก บอกว่าไม่พบความเสียหายอื่นๆ แต่ก็จะตรวจตราหาความผิดปกติต่างๆ อาทิ สนิม ต่อไป
“แม้การเคลื่อนย้ายแท่งเชื้อเพลิงที่โรงไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์เป็นงานที่ต้องปฏิบัติอยู่เป็นประจำ แต่จากภัยพิบัติทำให้คราวนี้เงื่อนไขต่างๆ แตกต่างออกไปจากปกติ” มายูมิ โยชิดะ โฆษกบริษัทบอก “มันสำคัญอย่างยิ่ง มันเป็นก้าวย่างครั้งใหญ่ของการรื้อถอนโรงไฟฟ้า มันเป็นปฏิบัติการที่เท็ปโกไม่สามารถผิดพลาดได้”
วิศวกรญี่ปุ่นกำลังจะเริ่มภารกิจที่จำเป็นอย่างยิ่งในการรักษาความปลอดภัยที่โรงไฟฟ้าแห่งนี้ หลังจากแท่งเชื้อเพลิงนิวเคลียร์นับพันแท่งอยู่ในสภาพที่อันตรายมากและต้องเคลื่อนย้ายออกมาโดยด่วนแต่จำเป็นต้องมีการวางแผนการทำงานอย่างรอบคอบที่สุด
ทั้งนี้ แท่งเชื้อเพลิงนิวเคลียร์เหล่านี้ยาวประมาณ 4 เมตร ประกอบด้วยเชื้อเพลิงยูเรเนียมซึ่งตามปกติจะต้องนำแท่งเชื้อเพลิงนิวเคลียร์เหล่านี้แช่ไว้ในน้ำตลอดเวลา โดยหากนำมันขึ้นมาสัมผัสอากาศมันจะเกิดปฏิกิริยาร้อนจัดและปล่อยสารกัมมันตรังสีที่เป็นอันตรายปริมาณมากออกมา
เจ้าหน้าที่จะใช้เครนขนาดใหญ่ในการเคลื่อนย้ายแท่งเชื้อเพลิงนิวเคลียร์เหล่านี้โดยการเคลื่อนย้ายแต่ละแท่งต้องใช้เวลาราว 7-10 วัน ซึ่งทุกอย่างจะต้องไม่พลาดไม่อย่างนั้นอาจเกิดหายนะภัยครั้งใหญ่ขึ้นมาอีก
อากิระ โอโน ผู้บริหารโรงไฟฟ้าบอกกับผู้สื่อข่าวว่างานเตรียมความพร้อมเสร็จสิ้นไปหลายอย่างแล้ว อาทิเก็บกู้เศษซากต่างๆ ขึ้นจากบ่อ ในนั้นรวมถึงใช้เครื่องดูดฝุ่นใต้น้ำ “แต่ยังมีความเป็นไปได้ที่อาจมีเศษเล็กมากๆ หลงเหลืออยู่” เขากล่าว พร้อมบอกว่านี่อาจทำให้การเคลื่อนย้ายแท่งเชื้อเพลิงไม่เป็นไปอย่างราบรื่น
ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า หากเกิดความผิดพลาดอาจจุดชนวนหายนะอย่างรวดเร็ว หรือแม้แต่ข้อบกพร่องเล็กๆ น้อยๆ อาจส่งผลให้แผนรื้อถอนโรงไฟฟ้านิวเคลียร์แห่งนี้ที่ยุ่งยากและยาวนานต้องล่าช้าออกไปอีก