มะกันนับถอยหลังก่อนปิดหน่วยงานรัฐ หากสภาไม่ผ่านงบชั่วคราวก่อนสิ้น ก.ย.นี้

เอเจนซีส์ - คณะรัฐบาลประธานาธิบดีบารัค โอบามา ของสหรัฐฯ เตือนบรรดาหน่วยงานรัฐบาลกลางเตรียมพร้อมรับมือกับการต้องหยุดทำงานเพราะหมดงบประมาณรายจ่ายตั้งแต่วันอังคารหน้า (1 ต.ค.) ขณะที่รัฐสภายังคงตกลงกันไม่ได้ทั้งที่ใกล้เส้นตายเข้ามาทุกขณะ โดยวุฒิสมาชิกรุ่นใหม่ในกลุ่ม “ที ปาร์ตี้” ของพรรครีพับลิกัน ประกาศขัดขวางการออกกฎหมายงบประมาณใช้จ่ายฉุกเฉิน เว้นแต่ทำเนียบขาวยอมให้ตัดรายจ่ายด้าน “โอบามาแคร์” ภายหลังจากสภาผู้แทนราษฎรซึ่งรีพับลิกันควบคุมอยู่ ได้ผ่านร่างกฎหมายลักษณะเช่นนี้ออกมาตั้งแต่สัปดาห์ที่แล้ว

แม้ปีงบประมาณปัจจุบันกำลังจะสิ้นสุดลงในวันที่ 30 ก.ย.นี้ แต่รัฐสภาสหรัฐฯ ยังคงวิวาทะกันดุเดือดเรื่องงบประมาณรายจ่าย โดยเฉพาะรายการรายจ่ายเพื่อสนับสนุนกฎหมายปฏิรูประบบสาธารณสุข ที่ประธานาธิบดีโอบามา ผลักดันสุดแรง กระทั่งมีคนเรียกขานกฎหมายฉบับนี้ว่า “โอบามาแคร์”

สัปดาห์ที่แล้ว สภาผู้แทนราษฎรที่พรรครีพับลิกันครองเสียงข้างมาก ลงคะแนน 230 ต่อ 189 ผ่านร่างกฎหมายงบประมาณชั่วคราว ซึ่งจะป้องกันไม่ให้หน่วยงานของรัฐบาลกลางต้องหยุดทำการ ที่อาจเกิดขึ้นตั้งแต่วันที่ 1 เดือนหน้า แต่ต้องแลกเปลี่ยนกับการตัดลดงบสนับสนุนโอบามาแคร์ ซึ่งมีจุดมุ่งหมายสำคัญในการให้การคุ้มครองด้านสุขภาพแก่ชาวอเมริกันหลายล้านคนที่ยังไม่มีประกันสุขภาพ

ทว่า โอบามาเตือนว่านี่ไม่ใช่การเริ่มต้นมุ่งแก้ไขปัญหาที่ดีแต่อย่างใด และเวลานี้สภาล่างและสภาสูงเหลือเวลาอีกเพียงสัปดาห์เดียวในการหาทางประนีประนอมกัน

หากพวกเขายังคงประสบความล้มเหลว หน่วยงานรัฐบาลกลางของสหรัฐฯ อาจต้องปิดทำการตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม และให้ลูกจ้างพนักงานซึ่งไม่มีหน้าที่จำเป็นต้องหยุดงานไปก่อนโดยไม่ได้รับเงินเดือน รวมเป็นจำนวนหลายแสนคน

หน่วยงานทั้งหลายก็กำลังปรับปรุงทบทวนแผนฉุกเฉินรับมือในขั้นสุดท้าย

ตัวอย่างเช่น กระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ (เพนตากอน) เผยว่า อาจสั่งให้เจ้าหน้าที่พลเรือนบางส่วนอยู่กับบ้าน ส่วนเจ้าหน้าที่ซึ่งยังจำเป็นต้องทำหน้าที่ตามปกติ รัฐสภาก็จะต้องรับรองว่าจะจ่ายเงินเดือนย้อนหลังให้ ขณะที่เจ้าหน้าที่ฝ่ายทหารคงจะไม่ได้รับเงินเดือนตรงเวลา

กระทรวงการต่างประเทศก็ส่งอีเมลเตือนลูกจ้างพนักงานว่า เจ้าหน้าที่บางส่วนอาจต้องพักงานชั่วคราว

ทั้งนี้ เมื่อเปรียบเทียบกับสถานการณ์แบบเดียวกันซึ่งเคยเกิดขึ้นในปี 2011 คณะรัฐบาลโอบามาเตือนว่า พนักงานรัฐ 800,000 คนจากราว 2.1 ล้านคนอาจได้รับผลกระทบ

แดน ไฟเฟอร์ ที่ปรึกษาอาวุโสของทำเนียบขาว ออกมากล่าวหาสมาชิกรีพับลิกันบางคนว่า สนใจทำคะแนนทางการเมืองจากการโจมตีโอบามาแคร์ มากกว่าเรื่องการทำให้รัฐบาลสามารถปฏิบัติภารกิจตามปกติและทำให้เศรษฐกิจขับเคลื่อนไปข้างหน้า

คาดหมายกันว่า วุฒิสภาที่พรรคเดโมแครตมีเสียงเกินกึ่งหนึ่งเล็กน้อย จะแก้ไขร่างกฎหมายงบประมาณชั่วคราวฉบับของสภาล่าง ด้วยการตัดส่วนการยกเลิกการสนับสนุนเงินแก่โอบามาแคร์ออก เพื่อให้รัฐบาลยังคงมีงบประมาณใช้จ่ายในระดับเดียวกับปัจจุบัน ไปจนกระทั่งถึงวันที่ 15 ธันวาคม

แฮร์รี รีด ผู้นำเสียงข้างมากของเดโมแครตในสภาสูงเผยว่า จะจัดให้มีการโหวตทดสอบในวันพุธ (25) และยืนยันว่า จะไม่ยอมให้สมาชิกรีพับลิกันที่ “บ้าคลั่ง” จับรัฐบาลเป็นตัวประกันเพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งที่ต้องการ

พวกวุฒิสมาชิกรีพับลิกันกลุ่มที่สนับสนุนโดยพวกอนุรักษนิยมขวาจัด “ที ปาร์ตี้” นำโดย ส.ว.เท็ด ครูซ ออกมาประกาศว่าจะเดินเกมขัดขวาง รีด ทว่า วันจันทร์ที่ผ่านมา มิตช์ แมคคอนเนลล์ ผู้นำเสียงข้างน้อยของรีพับลิกันในวุฒิสภา รวมทั้งจอห์น คอร์นิน ผู้นำอันดับ 2 ออกคำแถลงจะไม่สนับสนุนแนวทางของครูซ บ่งชี้ว่า เกิดความแตกแยกในรีพับลิกัน กล่าวคือผู้นำบางส่วนกลัวว่า พรรคจะถูกโทษว่าเป็นสาเหตุให้หน่วยงานรัฐต้องหยุดการให้บริการ ขณะที่สมาชิกอื่นๆ โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ซึ่งเป็นพวกที ปาร์ตี้ ดึงดันให้คว่ำโอบามาแคร์

ทั้งนี้ หากร่างกฎหมายของรีดผ่านสภาล่าง ซึ่งแนวโน้มอยู่มากว่าน่าจะเป็นเช่นนั้น วุฒิสภาก็จะส่งร่างกฎหมายฉบับนี้กลับไปให้สภาผู้แทนราษฎร โหวตยอมรับใหม่ โดยคาดว่าน่าจะเป็นในวันอาทิตย์ (29 ก.ย.) ทำให้สภาล่างมีเวลาไม่ถึง 24 ชั่วโมงในการอภิปรายและลงมติ

อย่างไรก็ตาม กระทั่งว่ารัฐสภาสามารถประนีประนอมกันผ่านงบประมาณชั่วคราวก่อนเส้นตาย ไม่ต้องให้เจ้าหน้าที่ภาครัฐหยุดงานตั้งแต่ 1 ตุลาคม ในอีกไม่กี่วันถัดไป รัฐบาลกับรัฐสภา เดโมแครตกับรีพับลิกัน ก็ยังมีหวังจะต้องเผชิญหน้ากันอีก โดยคราวนี้เป็นเรื่องที่ภาระหนี้สินจะครบเต็มเพดานการกู้ยืมของประเทศ ดังนั้นจึงต้องขอให้รัฐสภาอนุมัติการขยายเพดาน

เรื่องนี้ พวกสมาชิกรีพับลิกันในสภาล่าง ก็วางแผนกันที่จะนำเอาประเด็นนี้ แลกเปลี่ยนกับการที่โอบามาและเดโมแครตต้องยอมชะลอการใช้กฎหมายปฏิรูประบบสาธารณสุขไป 1 ปี

ไฟเฟอร์ตั้งความหวังว่า พวกสมาชิกรีพับลิกันที่มีเหตุมีผล จะช่วยป้องกันไม่ให้รัฐบาลต้องหยุดดำเนินงาน หรือที่ร้ายกว่านั้นคือ อเมริกาผิดนัดชำระหนี้ เพราะรัฐสภาไม่อนุมัติการขยายเพดานการก่อหนี้

โอบามาและเดโมแครตนั้น มีหมัดเด็ดขาดกว่าอยู่ตรงที่ว่า หากให้เลือกระหว่างการให้หน่วยงานปิดทำการเพราะไม่มีงบประมาณ กับการให้เงินสนับสนุนโอบามาแคร์ซึ่งยังมีชาวอเมริกันจำนวนไม่น้อยคัดค้านแล้ว ปรากฏว่า ผลสำรวจจากซีเอ็นบีซีระบุชัดเจนว่า ชาวอเมริกัน 59% คัดค้านการให้หน่วยงานรัฐปิดทำการ แม้จะเป็นการแลกเปลี่ยนกับการบีบรัฐบาลเลิกโอบามาแคร์ก็ตามที ขณะที่มีเพียง 19% สนับสนุนให้ปิดทำการหน่วยงานรัฐบาล หากสามารถทำให้มีการยุติการจัดสรรงบประมาณแก่โอบามาแคร์ได้