รัสเซียขู่ติดอาวุธอิหร่านเพิ่มหากมะกันโจมตีซีเรีย สองฝ่ายนัดถกแผนอัสซาดส่งมอบอาวุธเคมี

เอเจนซี/เอเอฟพี - ส.ส.อาวุโสและพันธมิตรของประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน บ่งชี้เมื่อวันพุธ(11) ว่ารัสเซียอาจเพิ่มขอบเขตขายอาวุธแก่อิหร่านหรือไม่ก็ทบทวนความร่วมมือเกี่ยวกับอัฟกานิสถาน หากว่าสหรัฐฯดำเนินการโจมตีซีเรีย ความเคลื่อนไหวที่มีขึ้นพร้อมกับๆที่มีข่าวว่ามอสโกได้ส่งมอบแผนกำหนดให้ดามัสกัสปล่อยมือจากคลังอาวุธเคมีให้ไปอยู่ในความดูแลของนานาชาติ เพื่อให้วอชิงตันนำไปพิจารณาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ก่อนหน้าที่ทั้งสองฝ่ายมีคิวหารือกันอย่างเป็นทางการในช่วงปลายสัปดาห์

รัสเซีย คือพันธมิตรที่ยาวนานของอิหร่านและเป็นผู้สนับสนุนหลักของรัฐบาลซีเรีย รวมทั้งยังเป็นปรปักษ์สำคัญของสหรัฐฯในยุทธศาสตร์ตะวันออกกลาง ทั้งนี้มอสโก คือผู้สร้างสถานีพลังงานนิวเคลียร์แห่งแรกของอิหร่านและจัดหายุทโธปกรณ์ด้านป้องกันภัยทางอากาศแก่เตหะรานด้วย

ขณะที่ความเห็นของนายอเล็กซี ปุชคอฟ ประธานคณะกรรมาธิการกิจการต่างประเทศสภาผู้แทนราษฎร ดูเหมือนจะเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามกดดันให้วอชิงตัน อดกลั้นต่อการโจมตีซีเรีย แก้เผ็ดกรณีที่ใช้อาวุธเคมีเข่นฆ่าพลเรือนไปหลายร้อยศพในดามัสกัส ทั้งนี้คำพูดของนายบุชคอฟ สะท้อนจุดยืนของนายปูติน ที่ระบุว่าความคิดริเริ่มของรัสเซียต่อการเสนอให้ซีเรียส่งมอบอาวุธเคมีทั้งหมดจะประสบความสำเร็จก็ต่อเมื่อสหรัฐฯและชาติพันธมิตรปฏิเสธการใช้กำลังเท่านั้น

เมื่อถูกถามถึงกรอบความเป็นไปได้ในการตอบโต้หากซีเรียถูกถล่ม นายปุชคอฟ บอกกับสภาผู้แทนราษฏรว่า "มันอาจรวมไปถึงการขยายส่งมอบอาวุธป้องกันตนเองแก่อิหร่าน และพิจารณาถึงความเป็นไปได้ที่จะทบทวนความร่วมมือกับสหรัฐฯเกี่ยวกับอัฟกานิสถาน" ทั้งนี้นายปุชคอฟ ไม่ได้ให้รายละเอียเพิ่มเติม แต่คาดหมายว่าทางสภาจะผ่านมติสนับสนุนจุดยืนของปูติน ในการต่อต้านการใช้กำลังทหารโจมตีซีเรีย ในช่วงค่ำวันพุธ(11)

หนังสือพิมพ์ธุรกิจ Kommersant ระบุว่านายปูตินและประธานาธิบดีฮัสซาน รูฮานี ของอิหร่าน อาจเห็นพ้องในข้อตกลงสนับสนุนขีปนาวุธต่อต้านอากาศยาน Antey-2500 แก่เตหะราน เมื่อทั้งสองมีกำหนดนัดหารือกันนอกรอบประชุมซัมมิทระดับภูมิภาคในคีร์กีซสถานวันศุกร์นี้(6) อย่างไรก็ตามทางสำนักข่าวอินเตอร์แฟ็กซ์อ้างแหล่งข่าววงในของกองทัพปฏิเสธถึงความเป็นไปได้ของข้อตกลงดังกล่าว

แม้ว่ารัสเซียเคยยกเลิกสัญญาส่งมอบระบบป้องกันภัยทางอากาศ S-300 แก่อิหร่านในปี 2010 หลังถูกกดดันจากชาติตะวันตก อันเป็นผลให้ต่อมาเตหะรานได้ยื่นฟ้องอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศในเจนีวา เรียกเงินชดเชยจากรัสเซีย 4,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ แต่ทั้งสองประเทศก็ยังคงเป็นพันธมิตรอย่างเหนียวแน่น

ซีเรียตอบรับข้อเสนอของรัสเซียที่ขอให้ส่งมอบคลังอาวุธเคมีแก่นานาชาติ แต่ประธานาธิบดีบารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯเตือนเร็วเกินไปที่จะพูดได้ว่าความคิดริเริ่มนี้จะประสบความสำเร็จ โดยเขาบอกว่ายังสั่งให้กองทัพอยู่ในขั้นเตรียมพร้อมสำหรับโจมตีหากว่าวิธีทางการทูตล้มเหลว ในเรื่องนี้ ปุชคอฟ ตอบโต้ว่า ปูติน ไม่ใช่ผู้วางนโยบายและ "เป็นฝ่ายกระหายสงครามของสหรัฐฯเองที่จะพยายามเหนี่ยวรั้งแผนของรัสเซียและมันก็ได้เริ่มขึ้นแล้ว" พร้อมกันนั้นเขาเตือนว่า "การโจมตีต่อซีเรียอาจเป็นสาเหตุของสงครามระดับภูมิภาค"

วอชิงตันและชาติพันธมิตรกล่าวหากองกำลังของประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด แห่งซีเรีย ใช้อาวุธเคมีเข่นฆ่าประชาชนของตนเองเมื่อวันที่ 21 สิงหาคม พร้อมอ้างว่ามีผู้เสียชีวิตในเขตที่ยึดครองโดยฝ่ายกบฏจากการโจมตีคราวนั้นมากกว่า 1,400 ศพ อย่างไรก็ตามนายอัสซาด ปฏิเสธคำกล่าวหาและทางมอสโกก็แย้งว่าฝ่ายกบฏอาจอยู่เบื้องหลังการโจมตีก็เป็นได้

เมื่อวันจันทร์(9) ประธานาธิบดีปูติน ริเริ่มข้อเสนอเกี่ยวกับการให้ซีเรียยอมส่งมอบคลังอาวุธเคมีทั้งหมดให้อยู่ภายใต้การควบคุมนานาชาติเพื่อหลีกเลี่ยงการโจมตีของสหรัฐฯ ซึ่งก็ได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากชาติมหาอำนาจตะวันตก อย่างไรก็ตามทางวอชิงตัน ขานรับข้อเสนอดังกล่าวอย่างระมัดระวัง และทางโอบามา ได้ขอให้สภาคองเกรสเลื่อนการโหวตร่างอนุญาตปฏิบัติการโจมตีซีเรียออกไปก่อน เพื่อให้ได้มีเวลาศึกษาข้อเสนอของรัสเซียอย่างถี่ถ้วน

จากรายงานข่าวของสื่อมวลชนรัสเซียเมื่อวันพุธ(11) ระบุว่าตอนนี้เจ้าหน้าที่ของมอสโกได้ส่งมอบแผนกำหนดให้ซีเรียมอบคลังอาวุธเคมีให้อยู่ภายใต้การควบคุมของนานาชาติแล้ว ก่อนหน้าที่คณะผู้แทนระดับสูงทั้งสองฝ่ายมีกำหนดหารือกันที่เจนีวา

"เราส่งมอบแผนกำหนดอาวุธเคมีในซีเรียให้อยู่ภายใต้การควบคุมของนานาชาติแก่อเมริกาแล้ว เราคาดหมายว่าจะมีการหารือในเรื่องนี้ที่เจนีวา" สื่อมวลชนรัสเซียหลายฉบับอ้างแหล่งข่าวในคณะผู้แทนของมอสโกที่เกี่ยวข้องกับการเจรจาบอก อย่างไรก็ตามแหล่งข่าวนี้ไม่ได้ให้รายละเอียดใดๆในแผนนั้น

เซอร์เก ลาฟรอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซียและจอห์น แคร์รี รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ เตรียมการหารือกันในวันพฤหัสบดี(12) เพื่อพิจารณาแผนรวบรวมและทำลายอาวุธเคมีของซีเรียที่เสนอโดยมอสโก โดยสื่อมวลชนแดนหมีขาวระบุว่าการพูดคุยครั้งนี้จะมีขึ้นที่โรงแรมหรูในเจนีวา สวิตเซอร์แลนด์และอาจต้องใช้เวลาหลายวัน "ดูเหมือนว่าการประชุมน่าจะเริ่มในวันพฤหัสบดี(12)และสิ้นสุดในวันศุกร์(13) แต่ก็ยังไม่ตัดความเป็นไปได้ที่อาจล่วงเลยไปจนถึงวันเสาร์(17)" แหล่งข่าวระบุ "มันเป็นการพบกันแบบทวิภาคี และไม่เกี่ยวข้องกับสหประชาชาติ"