เอเจนซี/เอเอฟพี - นายกรัฐมนตรีคนใหม่ของญี่ปุ่น ชินโซ อาเบะ เผยโฉมคณะรัฐมนตรีของเขาซึ่งประกอบด้วยพันธมิตรใกล้ชิดจำนวนมากเมื่อวันพุธ (26) ไม่กี่ชั่วโมงหลังได้รับการโหวตอย่างเป็นทางการจากสภาล่างให้ดำรงตำแหน่งประมุขฝ่ายบริหารของประเทศเป็นครั้งที่สอง โดยเขาระบุว่าวาระเร่งด่วนคือการฟื้นฟูเศรษฐกิจและกำราบภาวะเงินฝืด ขณะที่ด้านการต่างประเทศ ผู้นำซึ่งมักแสดงตัวเป็นนักชาตินิยมอย่างเต็มที่ผู้นี้ได้ผ่อนคลายความแข็งกร้าวลง บอกว่าต้องการปรับปรุงความสัมพันธ์กับจีนและคลี่คลายความขัดแย้งด้วย “การหารืออย่างอดทน”
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรญี่ปุ่น เปิดประชุมในวันพุธ และลงคะแนนให้ อาเบะ หัวหน้าพรรคลิเบอรัล เดโมเครติก ปาร์ตี้ (แอลดีพี) เป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ด้วยคะแนนเสียงท่วมท้น ซึ่งก็เป็นไปตามคาดหมาย เนื่องจากสมาชิกสภาล่างชุดนี้ที่เพิ่งได้รับการเลือกตั้งเมื่อต้นเดือนธันวาคมที่ผ่านมานั้น แอลดีพีมีที่นั่งเกินกว่ากึ่งหนึ่ง และยิ่งเมื่อบวกกับพรรคนิวโคเมอิโตะ ซึ่งเป็นพรรคพันธมิตรขนาดเล็กๆ ด้วยแล้วก็มีที่นั่งเกินสองในสามทีเดียว
อาเบะ ซึ่งปู่ของเขาก็เคยเป็นนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น สามารถหวนกลับคืนสู่อำนาจได้อย่างน่าตื่นตะลึง ในเวลา 5 ปีหลังจากที่ลาออกจากตำแหน่งนี้อย่างกะทันหัน โดยระหว่างที่เขาเป็นนายกรัฐมนตรีประมาณ 1 ปีในช่วงปี 2006-2007 คราวนั้น คะแนนนิยมของเขาตกต่ำลงอย่างรวดเร็ว ส่วนหนึ่งเนื่องจากเรื่องอื้อฉาวหลายๆ เรื่องในคณะรัฐมนตรีของเขา ตลอดจนกรณีที่เอกสารเกี่ยวกับระบบบำนาญของประเทศสูญหายซึ่งทำให้ประชาชนโกรธกริ้วกันมาก
“ผมต้องการที่จะเก็บรับบทเรียนจากประสบการณ์ของคณะรัฐบาลชุดก่อนของผม รวมทั้งการถดถอยพ่ายแพ้ต่างๆ ด้วย และมุ่งหมายที่จะจัดตั้งรัฐบาลที่มีเสถียรภาพขึ้นมา” อาเบะแถลงต่อผู้สื่อข่าวก่อนที่สภาล่างจะโหวตให้เขาเป็นนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นคนที่ 7 ในช่วงเวลา 6 ปีที่ผ่านมา
ไม่กี่ชั่วโมงหลังจากนั้น เขาก็ประกาศรายชื่อคณะรัฐมนตรีชุดใหม่ ซึ่งปรากฏว่าประกอบด้วยพันธมิตรใกล้ชิดของเขา และแซมด้วยคู่แข่งขันในพรรคแอลดีพีบางคน เพื่อบรรเทาลดทอนเสียงวิพากษ์วิจารณ์เกี่ยวกับการเล่นพรรคเล่นพวก ซึ่งเคยเป็นข้อครหาที่ตามเล่นงานเขาไม่เลิกราในตอนที่นั่งเก้าอี้นายกรัฐมนตรีสมัยแรก
บุคคลที่ได้รับการจับตามองมากที่สุด ได้แก่ อดีตนายกรัฐมนตรีทาโร อาโสะ ซึ่งคราวนี้ได้นั่งตำแหน่งรองนายกฯ และรัฐมนตรีคลัง ตลอดจนเป็นรัฐมนตรีดูแลเรื่องบริการทางการเงิน
โยชิฮิเดะ ซูกะ ผู้สนับสนุนที่จงรักภักดีต่ออาเบะ ได้รับเลือกเป็นเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ซึ่งเป็นตำแหน่งสำคัญยิ่งในระบบการเมืองของญี่ปุ่น โดยทำหน้าที่ทั้งเป็นโฆษกรัฐบาลและผู้ประสานงานระหว่างกระทรวงต่างๆ
ทางด้าน อากิระ อมาริ อดีตรัฐมนตรีการค้าและอุตสาหกรรม ได้เป็นรัฐมนตรีดูแลการฟื้นฟูเศรษฐกิจ ขณะที่ โทชิมิสึ โมเตกิ ผู้เชี่ยวชาญด้านนโยบาย ได้ดูแลกระทรวงการค้าและรับผิดชอบจัดทำนโยบายพลังงาน
กระทรวงการต่างประเทศตกเป็นของฟูมิโอะ คิชิดะ อดีตรัฐมนตรีที่รับผิดชอบกรณีโอกินาวาในสมัยที่อาเบะเป็นนายกฯสมัยแรก ซึ่งสะท้อนความต้องการของอาเบะในการเดินหน้ากระบวนการย้ายฐานทัพอเมริกันในโอกินาวา และกระชับสัมพันธ์กับแดนอินทรีในขณะที่ญี่ปุ่นกำลังมีกรณีพิพาทด้านอธิปไตยกับจีน
อิสึโนริ โอโนเดอระ อดีตรัฐมนตรีช่วยต่างประเทศ ทั้งในสมัยที่อาเบะเป็นนายกฯครั้งแรก ตลอดจนในรัฐบาลชุดต่อมาของยาสึโอะ ฟุกุดะ ได้คุมกระทรวงกลาโหม
นอกจากเผยโฉมคณะรัฐมนตรีแล้ว อาเบะยังแถลงแนวทางนโยบายแบบกว้างๆ โดยประกาศกดดันธนาคารแห่งประเทศญี่ปุ่น (บีโอเจ) ให้ดำเนินมาตรการผ่อนคลายทางการเงินเพิ่มเติมเพื่อกระตุ้นการเติบโต และขู่ทบทวนกฎหมายรับประกันความเป็นอิสระของบีโอเจ หากยังไม่ยอมกำหนดเป้าหมายอัตราเงินเฟ้อให้อยู่ที่ 2%
ปรากฏว่าในวันพุธ ค่าเงินเยนดิ่งมาอยู่ที่ 85.38 เยนต่อดอลลาร์ นับเป็นสถิติต่ำสุดในรอบ 20 เดือน ค่าที่ตลาดคาดว่ารัฐบาลชุดใหม่จะผลักดันนโยบายผ่อนคลายทางการเงินเชิงรุก
อาเบะยังประกาศว่า เป้าหมายสำคัญอันดับแรกของเขาคือการฟื้นเศรษฐกิจ กำราบภาวะเงินฝืด พร้อมแสดงความหวังว่าการผลักดันเป้าหมายนี้จะช่วยให้แอลดีพีชนะการเลือกตั้งวุฒิสภาในปีหน้า
ในส่วนนโยบายการต่างประเทศ อาเบะลดท่าทีจากที่ตอนหาเสียงเคยประกาศกร้าวยืนยันอธิปไตยของญี่ปุ่นเหนือหมู่เกาะเซงกากุ/เตี้ยวอี๋ว์ ตลอดจนผลักดันการแก้ไขรัฐธรรมนูญเพื่อให้ญี่ปุ่นจัดตั้งกองทัพได้อย่างคล่องตัวยิ่งขึ้น โดยในคราวนี้เขาแถลงย้ำว่า ต้องการปรับปรุงความสัมพันธ์กับจีน คู่ค้าใหญ่สุดของญี่ปุ่น และเรียกร้องวิธีคลี่คลายความขัดแย้งด้วย “การหารืออย่างอดทน”
ทางด้านจีน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศ หวา ชุนอิง แถลงเมื่อวันพุธแสดงความหวังว่า รัฐบาลใหม่ของญี่ปุ่นจะพบกับจีนครึ่งทาง และมีความพยายามอย่างเป็นรูปธรรมในการเอาชนะอุปสรรคขัดขวางความสัมพันธ์ของสองประเทศ
ทางฝ่ายเกาหลีใต้ที่มีกรณีพิพาทเรื่องดินแดนในทะเลกับญี่ปุ่นเช่นเดียวกันนั้น ประธานาธิบดี อี มยอง-บัค ได้ส่งสารแสดงความยินดีต่ออาเบะ พร้อมกับย้ำว่าที่ผ่านมาสองประเทศร่วมมือกันอย่างใกล้ชิดในฐานะเพื่อนบ้านที่เป็นมิตรต่อกัน
