ชาวอิเหนาไม่ปลื้มรัฐบาลเชิญชวน “ลดบริโภคข้าว”

รอยเตอร์ - หลังจากเหน็ดเหนื่อยทำงานกันตั้งแต่เช้า ชาวอินโดนีเซียมักจะเติมพลังด้วยอาหารเที่ยงที่มีข้าวเป็นส่วนประกอบหลัก แต่หากเป็นวันอังคารคงจะหาข้าวรับประทานกันได้ยากหน่อย หลังนายกเทศมนตรีกรุงจาการ์ตาประกาศให้วันอังคารเป็น “วันงดรับประทานข้าว” เพื่อสนองนโยบายพึ่งพาตนเองและลดการนำเข้าข้าวของรัฐบาลอิเหนา

นโยบายที่ว่านี้ดูจะไม่สบอารมณ์ผู้ขายอาหารเท่าใดนัก

โทนี พ่อค้าอาหารแผงลอยในย่านเดป็อกของกรุงจาการ์ตา บอกว่า ลูกค้าส่วนใหญ่ไม่ชอบรับประทานอาหารประเภทอื่นที่ไม่ใช่ข้าว

“ขนาดพระคัมภีร์อัลกุรอานยังไม่ห้ามการรับประทานข้าว” เขาบอก

อินโดนีเซียในทศวรรษที่ 1980 เคยผลิตข้าวได้เพียงพอต่อการบริโภคภายในประเทศ ก่อนที่ผืนนาจะถูกแปรสภาพเป็นอาคารและหมู่บ้าน เพื่อรองรับจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

อีกไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้า รัฐบาลอินโดนีเซียจะสรุปยอดการนำเข้าข้าวเพื่อให้เพียงพอต่อการบริโภคในปี 2012

แม้จะมีการส่งเสริมให้คนทำนาเพิ่มขึ้นและลดการบริโภคข้าวลง แต่รัฐบาลอิเหนาประเมินว่าปีนี้อาจต้องนำเข้าข้าวถึง 2 ล้านตันจากประเทศเพื่อนบ้านอย่างไทยและเวียดนาม เช่นเดียวกับปีก่อน

“อินโดนีเซียจะไม่ปล่อยให้ประชากรอดอยากเหมือนเกาหลีเหนือแน่นอน... แต่ภาวะขาดดุลข้าวก็กำลังรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ” แอนดี แอรอนสัน ผู้เชี่ยวชาญด้านข้าวของรัฐบาลสหรัฐฯ เผย

การโน้มน้าวให้พลเมืองลดการบริโภคข้าวดูจะเป็นเรื่องท้าทายไม่น้อย ที่ผ่านมารัฐบาลอิเหนาพยายามสนับสนุนให้คนหันมารับประทานมันสำปะหลัง ซึ่งเป็นพืชอาหารที่ปลูกได้เองในอินโดนีเซีย โดยมีการติดโปสเตอร์เชิญชวน จัดงานแถลงข่าว และออกสปอตโฆษณาระหว่างมื้ออาหารเย็น

อย่างไรก็ดี การบริโภคข้าวยังคงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยชาวอิเหนารับประทานข้าวเฉลี่ยคนละ 139 กิโลกรัมต่อปี ซึ่งเป็นค่าเฉลี่ยสูงที่สุดในโลกประเทศหนึ่ง

สถาบันวิจัยข้าวนานาชาติทำนายว่า อัตราการบริโภคข้าวของอินโดนีเซียจะเพิ่มขึ้น 40% ในอีก 25 ปีข้างหน้า ซึ่งหมายความว่ารัฐบาลจะต้องกระตุ้นผลผลิตข้าวให้ได้ถึง 6 ตันต่อผืนนา 1 เฮกตาร์ ในขณะที่ค่าเฉลี่ยทั่วโลกอยู่ที่ 4.3 ตันต่อ 1 เฮกตาร์เท่านั้น

“ในอดีต ผลผลิตข้าวของเราเพิ่มขึ้น 3% ต่อปี แต่นั่นก็ยังไม่เพียงพอ ถ้าเราไม่สามารถลดการบริโภคลงได้ก็จะยังเป็นปัญหาต่อไป” รุสมาน เฮเรียวัน รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรอินโดนีเซีย ระบุ

ไมเคิล ครีด นักเศรษฐศาสตร์จากธนาคารเอ็นเอบี ของออสเตรเลีย กล่าวว่า “การรณรงค์ให้ประชาชนรับประทานข้าวน้อยลงไม่ใช่เรื่องง่าย และอาจจะไม่ได้ผลด้วย อย่างน้อยนโยบายเช่นนี้ก็จะทำให้ชาวอินโดนีเซียหันไปบริโภคธัญพืชชนิดอื่นๆ แทน ซึ่งแทบไม่ได้ช่วยสร้างความมั่นคงทางอาหารขึ้นมาเลย”