ยุโรปปลดชนวนวิกฤตแบงก์สเปน ทั่วโลกยินดียูโรโซนอัดฉีดแสนล้าน

เอเจนซีส์ - บรรดารัฐมนตรีคลังของยูโรโซน ตกลงปล่อยกู้ 100,000 ล้านยูโร เพื่อให้สเปนนำไปเพิ่มทุนแบงก์ที่อยู่ในสภาพวิกฤตจากหนี้เสียในตลาดอสังหาริมทรัพย์ ท่ามกลางคำชมจากทั่วโลกว่า ความเคลื่อนไหวนี้จะช่วยฟื้นเศรษฐกิจยุโรปตลอดจนเศรษฐกิจโลก

หลังการประชุมฉุกเฉินทางไกลผ่านวิดีโอกว่า 2 ชั่วโมงเมื่อวันเสาร์ (9) รัฐมนตรีคลังของ 17 ชาติยูโรโซนได้ออกคำแถลงระบุว่า ยินดีตอบสนองการร้องขอความช่วยเหลือของสเปน

ข้อตกลงนี้ที่ได้รับการยกย่องจากเยอรมนี ฝรั่งเศส ญี่ปุ่น สหรัฐฯ ตลอดจนถึงกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ) คราวนี้ ถือเป็นการกลับลำครั้งสำคัญสำหรับมาดริดที่เคยปฏิเสธเสียงแข็งเรื่อยมาว่าไม่ต้องการความช่วยเหลือจากภายนอก ทั้งนี้เห็นกันว่าปัจจัยสำคัญที่ทำให้สเปนต้องเปลี่ยนใจ นอกจากเรื่องแรงกดดันจากผู้นำทั่วโลกแล้ว ก็เป็นเพราะแรงบีบคั้นของตลาดการเงินที่ส่งให้ต้นทุนการกู้ยืมของสเปนพุ่งกระฉูด

นายกรัฐมนตรีมาเรียโน ราฮอย ซึ่งถูกวิจารณ์หนักจากสื่อมวลชนที่ไม่ยอมไปปรากฏตัวในการประชุมรัฐมนตรีคลังยูโรโซนเมื่อวันเสาร์ ได้จัดการแถลงข่าวในวันอาทิตย์ (10) โดยแสดงความยินดีที่มีการตกลงกันในเรื่องนี้ ซึ่งเขาระบุว่าทำให้ “ความน่าเชื่อถือของเงินยูโร, อนาคตของเงินยูโร และสหภาพยุโรป เป็นฝ่ายชนะ” ถึงแม้เขายืนยันว่าสเปนไม่ได้ถูกบีบคั้นกดดันให้ต้องยอมอ่อนข้อใดๆ หากแต่ตัวเขาเองเสียอีกที่ถูกบีบคั้นให้ยอมรับเงินกู้รายนี้

จากความคืบหน้าคราวนี้ ทำให้สเปนกลายเป็นชาติที่ 4 ในยูโรโซนที่ต้องรับความช่วยเหลือจากภายนอก ทั้งนี้ เศรษฐกิจแดนกระทิงดุนั้นใหญ่เป็นอันดับ 4 ในยูโรโซน โดยมีขนาดใหญ่เป็นสองเท่าตัวของเศรษฐกิจกรีซ ไอร์แลนด์ และโปรตุเกสที่เข้าโปรแกรมเงินกู้เรียบร้อยแล้วรวมกันทีเดียว

ก่อนหน้านี้ ในวันเสาร์ ลูอิส เด กินโดส รัฐมนตรีเศรษฐกิจสเปน กล่าวในที่ประชุมแถลงข่าวภายหลังการประชุมทางไกลขุนคลังยูโรโซนว่า “รัฐบาลสเปนขอประกาศเจตนารมณ์ในการร้องขอความช่วยเหลือทางการเงินจากยุโรปเพื่อเพิ่มทุนธนาคารที่จำเป็นต้องเพิ่มทุน” พร้อมกันนั้นเขาก็ปฏิเสธว่า ความช่วยเหลือนี้ไม่ใช่ข้อตกลงเงินกู้ช่วยเหลือสำหรับเศรษฐกิจทั้งระบบ อันเป็นสิ่งที่มาดริดพยายามหลีกเลี่ยงมาตลอด เพราะหมายถึงจะต้องพ่วงมากับเงื่อนไขบังคับต่างๆ

กินโดสยืนยันว่า ความช่วยเหลือนี้ไม่ได้พ่วงเงื่อนไขใหม่หรือมาตรการรัดเข็มขัดต่อเศรษฐกิจในวงกว้าง และมุ่งจำกัดวงช่วยเหลือเฉพาะแบงก์ที่อ่อนแอที่สุด 30% ในระบบเท่านั้น กระนั้นเขายอมรับว่าข้อตกลงนี้จะทำให้หนี้สาธารณะของสเปนเพิ่มขึ้นอย่างมาก

อย่างไรก็ดี บรรดารัฐมนตรีคลังยูโรโซนแสดงความเชื่อมั่นว่าสเปนจะรักษาคำมั่นสัญญาในการลดการขาดดุลงบประมาณและปฏิรูปเศรษฐกิจ อีกทั้งยูโรโซนจะมีการพิจารณาความคืบหน้าเป็นระยะ

ทางด้านวอชิงตันที่กังวลว่าวิกฤตยูโรโซนจะฉุดลากเศรษฐกิจสหรัฐฯ ตกต่ำในปีเลือกตั้ง ได้แสดงความยินดีต่อคำแถลงของยูโรโซน โดย ทิโมธี ไกธ์เนอร์ รัฐมนตรีคลังอเมริกัน กล่าวว่า ข้อตกลงนี้สำคัญต่อเศรษฐกิจสเปนและเป็นขั้นตอนรูปธรรมสู่เป้าหมายแห่งการเป็นสหภาพการเงิน ซึ่งสำคัญต่อความสามารถในการรองรับปัญหาของยูโรโซน

เช่นเดียวกัน เยอรมนี ฝรั่งเศส และญี่ปุ่น ต่างแถลงยกย่องว่าความเคลื่อนไหวนี้จะนำไปสู่การสานสัมพันธ์ทางการเงินและงบประมาณที่แน่นแฟ้นขึ้น รวมทั้งช่วยฟื้นเสถียรภาพเศรษฐกิจยุโรปและเศรษฐกิจโลก

คริสติน ลาการ์ด กรรมการผู้จัดการกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ) ยินดีกับการตัดสินใจของกลุ่มยูโรในการให้การสนับสนุนที่เชื่อถือได้ต่อระบบการธนาคารของสเปน

สเปนจำเป็นต้องขอความช่วยเหลือในที่สุด หลังจากต้นทุนการแก้ปัญหาฐานะการเงินของภาคธนาคาร อันเป็นผลจากหนี้เสียในตลาดอสังหาริมทรัพย์ ได้พุ่งทะยานในช่วงหลายสัปดาห์มานี้

ล่าสุดธนาคารแบงเกีย ที่ปล่อยกู้ในตลาดอสังหาริมทรัพย์มากที่สุด ระบุว่าต้องการเงินอัดฉีดถึง 19,000 ล้านยูโรเพื่อปรับงบดุล นอกเหนือจากที่รัฐอัดฉีดให้แล้ว 4,500 ล้านยูโร

สำหรับข้อตกลงที่สเปนทำกับยูโรโซนคราวนี้ วงเงินสูงสุด 100,000 ล้านยูโรจะได้รับจัดสรรผ่านกองทุนรักษาเสถียรภาพการเงินยุโรป (เอฟเอสเอฟ) และกลไกรักษาเสถียรภาพยุโรป (อีเอสเอ็ม) ที่จะเริ่มดำเนินการในเดือนกรกฎาคม เพื่อนำมาใช้เพิ่มทุนของบรรดาธนาคารสเปน โดยอัดฉีดผ่านกองทุนเพื่อการปรับโครงสร้างธนาคารอย่างเป็นระเบียบ (เอฟโอบีอาร์) ของสเปน โดยที่รัฐบาลจะเป็นผู้ลงนามรับความช่วยเหลือและรับประกันเงินกู้ครั้งนี้

ระดับความช่วยเหลือจะเป็นเท่าใด ขึ้นอยู่กับผลการตรวจสอบบัญชีที่ดำเนินการโดยบริษัทที่ปรึกษาโรแลนด์ เบอร์เกอร์และโอลิเวอร์ วายแมน ซึ่งมีกำหนดแล้วเสร็จในวันที่ 21 มิถุนายน ทว่า กินโดสระบุว่า รายงานทั้งสองฉบับจะลุล่วงภายในไม่กี่วันนี้

รัฐมนตรีเศรษฐกิจสเปนยังย้ำว่า วงเงินช่วยเหลือ 100,000 ล้านยูโรนี้ตั้งเอาไว้แบบเผื่อเหลือเผื่อขาดแล้ว

ทั้งนี้ ผลการตรวจสอบภาวะวิกฤตของสเปนโดยไอเอ็มเอฟ ซึ่งเผยแพร่เมื่อวันศุกร์ (8) ระบุว่า ธนาคารสเปนจะต้องใช้เงินในการเพิ่มทุน 40,000 ล้านยูโร และอาจมากกว่านั้นเพื่อสร้าง “เกราะป้องกันที่น่าเชื่อถือ”

ยูโรโซนหวังว่า การช่วยเหลือนี้จะทำให้ตลาดการเงินพอใจ และสเปนอยู่ในสถานะที่ปลอดภัยก่อนการเลือกตั้งทั่วไปในกรีซวันที่ 17 นี้ ซึ่งมีความเสี่ยงว่าอาจนำไปสู่สถานการณ์ที่เอเธนส์ถอนตัวจากการใช้สกุลเงินยูโร