เอเอฟพี - ปัญหาการหดตัวของประชากร, อัตราชราภาพที่สูงขึ้น รวมถึงผลิตภาพ (productivity) ที่ลดลงซึ่งส่งผลให้เศรษฐกิจถดถอย อาจทำให้ญี่ปุ่นหลุดออกจากกลุ่มประเทศพัฒนาแล้วภายในปี 2050 สถาบันวิจัยด้านนโยบายเตือน
สถาบันนโยบายสาธารณะแห่งศตวรรษที่ 21 ระบุว่า การลดลงของประชากรวัยทำงานซึ่งเป็นผลจากอัตราการเกิดที่น้อย ผนวกกับอัตราการออมที่ลดลงและการลงทุนที่ไม่คึกคักเช่นแต่ก่อน จะฉุดให้เศรษฐกิจญี่ปุ่นซึ่งเคยใหญ่เป็นอันดับต้นๆ ของโลกหดตัวลง
สถาบันวิจัยซึ่งเป็นเครือข่ายของสมาพันธ์ธุรกิจญี่ปุ่น (Keidanren) เผยด้วยว่า เศรษฐกิจแดนปลาดิบจะหดตัวลงระดับหนึ่งในช่วงปี 2030 แม้ผลิตภาพอุตสาหกรรมจะฟื้นตัวจนเทียบเท่าค่าเฉลี่ยของประเทศเศรษฐกิจชั้นนำของโลกก็ตาม
ผลวิจัยชี้ว่า ค่าจีดีพีของญี่ปุ่นจะต่ำกว่าอินเดียในปี 2014 และจะสูญเสียสถานะทางเศรษฐกิจ “อย่างเห็นได้ชัด” ภายในปี 2050 โดยมีขนาดเศรษฐกิจเหลือเพียง 1 ใน 6 ของจีนและสหรัฐฯ และ 1 ใน 3 ของอินเดีย
ญี่ปุ่นเพิ่งถูกจีนช่วงชิงตำแหน่งมหาอำนาจทางเศรษฐกิจอันดับ 2 ของโลกไปหมาดๆ เมื่อปีที่แล้ว
หากมองสถานการณ์ขั้นเลวร้ายที่สุด เศรษฐกิจญี่ปุ่นจะหดตัวลงอย่างต่อเนื่องจากปัญหาขาดดุลงบประมาณ โดยมีค่าจีดีพีตกต่ำลงจนถึงจุดที่ไม่อาจเรียกว่าเป็นประเทศเศรษฐกิจชั้นนำได้อีกต่อไป
อย่างไรก็ดี อนาคตของแดนอาทิตย์อุทัยใช่ว่าจะมืดมนเสียทีเดียว เพราะหากรัฐบาลสนับสนุนให้สตรีมีงานทำเทียบเท่าสวีเดนในปี 2040 ญี่ปุ่นอาจจะยังมีเศรษฐกิจเป็นอันดับ 4 ของโลกไปจนถึงช่วงกลางศตวรรษ ผลวิจัยเผย
เศรษฐกิจญี่ปุ่นแข็งแกร่งแซงหน้าชาติอื่นๆ ในช่วงทศวรรษที่ 1970-80 ทว่าวิกฤตฟองสบู่ในตลาดหลักทรัพย์และอสังหาริมทรัพย์แตกเมื่อช่วง 20 ปีที่ผ่านมา ส่งผลกระทบรุนแรงต่อยอดขายสินค้าของญี่ปุ่น จนต้องล้มลุกคลุกคลานตั้งแต่นั้นมา
ภาวะเศรษฐกิจซบเซาบวกกับมาตรการอัดฉีดเม็ดเงินที่ไม่ได้ผลต่อเนื่องหลายรัฐบาล ทำให้ญี่ปุ่นต้องแบกภาระหนี้สาธารณะถึง 200% ของจีดีพี ซึ่งนักวิเคราะห์เตือนว่า มีเพียงการปรับขึ้นภาษีหรือลดรายจ่ายของรัฐเท่านั้นที่จะช่วยบรรเทาปัญหาได้
นายกรัฐมนตรี โยชิฮิโกะ โนดะ พยายามผลักดันกฎหมายขึ้นภาษีผู้บริโภคจาก 5% เป็น 10% ภายในปี 2015 แต่กระนั้นก็ตาม ผลวิจัยยังเตือนว่าหนี้สาธารณะอาจพุ่งถึง 600% ของจีดีพีภายในปี 2050 หากรัฐบาลไม่หามาตรการแก้ไขอื่นๆ เข้ามาช่วย
ประชากรญี่ปุ่นลดลงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นผลมาจากอัตราการเกิดที่น้อย และจำนวนผู้อพยพย้ายเข้าแทบจะเป็นศูนย์
รายงานของรัฐบาลเมื่อต้นปี ระบุว่า จำนวนพลเมืองญี่ปุ่นอาจลดเหลือเพียง 1 ใน 3 ของปัจจุบันภายในศตวรรษหน้า
