เอเอฟพี - 10 ปี ให้หลังนักโทษกลุ่มแรกจาก “สงครามต่อต้านการก่อการร้าย” ถูกส่งตัวเข้าเรือนจำที่อ่าวกวนตานาโมในคิวบา วานนี้ (11) นักเคลื่อนไหวหลายร้อยคนเดินขบวนกลางกรุงวอชิงตัน เมืองหลวงสหรัฐฯ เรียกร้องให้ปิดค่ายกักกันดังกล่าวอย่างถาวรเสียที
“10 ปี มันนานไปแล้ว” กลุ่มนักเคลื่อนไหวในชุดนักโทษตะโกน ขณะมีการตั้งแถวยาวตั้งแต่ทำเนียบประธานาธิบดีไปจนถึงศาลสูงสุดสหรัฐฯ ภายในกรุงวอชิงตัน
ทั้งนี้ ฐานทัพเรือสหรัฐฯ ในอ่าวกวนตานาโม เริ่มรับนักโทษกลุ่มแรกเมื่อวันที่ 11 มกราคม 2002 ไม่นานหลังจากรัฐบาลของจอร์จ ดับเบิลยู บุช ประกาศสงครามต่อต้านการก่อการร้าย ต่อมาเมื่อ บารัค โอบามา เข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ เขาประกาศเจตนารมณ์แน่วแน่ที่จะปิดค่ายกักกันกวนตานาโมภายใน 1 ปี โดยสำทับว่า การตั้งอยู่ของเรือนจำกวนตานาโมเป็นผลเสียต่อความมั่นคง มิหนำซ้ำ กลุ่มก่อการร้ายจะใช้เรื่องนี้เป็นเครื่องมือเกณฑ์คนรุ่นใหม่เข้าเป็นพวก ทว่า ผ่านมา 3 ปี ก็ยังไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง
ภายนอกทำเนียบขาว วานนี้ กลุ่มผู้ประท้วงกล่าวหาทางการกรณีความเลวร้ายที่นักโทษกวนตานาโมต้องเผชิญ บางคนนำรูปนักโทษที่เสียชีวิตอยู่ภายในเรือนจำออกมาเปิดเผย กลุ่มผู้ประท้วงยังวิจารณ์รัฐบาลโอบามาในประเด็นที่การปิดเรือนจำกวนตานาโม ไม่มีความคืบหน้า ขณะที่บางส่วนแสดงความโกรธแค้นต่อความไร้มนุษยธรรม ซึ่งเจ้าหน้าที่ปฏิบัติต่อนักโทษ
“มีคนตายในกวนตานาโม มากกว่าคนที่ได้ขึ้นศาล” วินเซนต์ วอร์เรน ผู้อำนวยการศูนย์พิทักษ์สิทธิตามรัฐธรรมนูญสหรัฐฯ กล่าว โดยให้ข้อมูลว่า มีนักโทษเสียชีวิตแล้ว 8 ราย และมีนักโทษเพียง 6 ราย เท่านั้นที่เคยผ่านกระบวนการพิจารณาคดีในชั้นศาล
วันที่ 11 มกราคม 2002 นักโทษประมาณ 20 คน ถูกนำตัวจากอัฟกานิสถานไปยังกวนตานาโม ปัจจุบันยังมีนักโทษถูกกักขังโดยไม่ได้รับความเหลียวแลด้านกฎหมายอีก 171 คน
ตลอด 10 ปีที่ผ่านมา มีนักโทษถูกจองจำในกวนตานาโม 779 คน ส่วนใหญ่ไม่มีการตั้งข้อหาหรือดำเนินคดี และในปัจจุบัน มีนักโทษ 89 คน ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าไม่เกี่ยวข้องกับกลุ่มก่อการร้าย แต่ก็ยังคงถูกจับกุม ด้วยอำนาจกฎหมายที่รัฐสภาสหรัฐฯ รับรอง
รายงานขององค์การนิรโทษกรรมสากลนิยามเรือนจำกวนตานาโมเป็น “สัญลักษณ์แห่งการละเมิดสิทธิมนุษยชนในรอบหนึ่งทศวรรษ”
วานนี้ คณะกรรมาธิการกิจการภายในของสหภาพยุโรปก็เรียกร้องให้โอบามาทำตามสัญญา ปิดเรือนจำกวนตานาโม ขณะเดียวกันในกรุงมาดริด นักเคลื่อนไหวจากองค์การนิรโทษกรรมสากลชุมนุมหน้าสถานทูตสหรัฐฯ พร้อมป้ายรณรงค์ว่า “กวนตานาโม : 10 ปี แห่งความอัปยศ” เช่นเดียวกับนักเคลื่อนไหวในแคนาดา ก็มีการชุมนุมประณามสหรัฐฯ
