ตามที่มีข้อมูลปรากฏในสื่อออนไลน์ต่าง ๆ เกี่ยวกับประเด็นเรื่อง ยาห้าราก และยาจันทลีลา ช่วยลดโอกาสเสียชีวิตจากโควิด-19 นั้น ทางศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม ได้ตรวจสอบข้อเท็จจริง โดยกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข พบว่า ข้อมูลดังกล่าวนั้น เป็นข้อมูลเท็จ
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข ได้ตรวจสอบเรื่องดังกล่าวและชี้แจงว่า ตำรับยาห้าราก และตำรับยาจันทลีลา เป็นตำรับยาสมุนไพรที่แพทย์แผนไทย ใช้รักษากลุ่มอาการไข้ตามองค์ความรู้ด้านการแพทย์แผนไทย แต่ก็ยังไม่พบข้อมูลการศึกษาวิจัยที่สามารถใช้เป็นหลักฐานระบุว่าช่วยรักษาโรคโควิด-19 หรือช่วยลดโอกาสเสียชีวิตจากโควิด-19ได้ โดยยาห้าราก สูตรตำรับ ในผงยา 100 กรัม ประกอบด้วย รากย่านาง รากคนทา รากมะเดื่อชุมพร รากชิงชี่ และรากเท้ายายหม่อม หนักอย่างละ 20 กรัม มีข้อบ่งใช้ในการบรรเทาอาการไข้ ขนาดและวิธีใช้ ผู้ใหญ่ รับประทานครั้งละ 1-1.5 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร หรือเมื่อมีอาการ เด็ก อายุ 6-12 ปีรับประทานครั้งละ 0.5-1 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร หรือเมื่อมีอาการ ข้อควรระวัง ไม่แนะนำให้ใช้ในผู้ที่สงสัยว่าเป็นไข้เลือดออก เนื่องจากอาจบดบังอาการของไข้เลือดออกหากใช้ยาเกิน 3 วันแล้ว อาการไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์ และไม่แนะนำให้ใช้ในหญิงที่มีไข้ทับระดูหรือไข้ระหว่างมีประจำเดือน
ส่วนยาจันทลีลา สูตรตำรับในผลยา 99 กรัม ประกอบด้วย โกฐสอ โกฐเขมา โกฐจุฬาลัมพา แก่นจันทน์ขาหรือจันทน์ชะมด แก่นจันทน์แดง ลูกกระดอม เถาบอระเพ็ด รากปลาไหลเผือก หนักอย่างละ 12 กรัม พิมเสน หนัก 3 กรัม มีข้อบ่งใช้ บรรเทาอาการไข้ตัวร้อน ไข้เปลี่ยนฤดู ขนาดและวิธีใช้ ผู้ใหญ่ รับประทานครั้งละ 1-2 กรัม ทุกๆ 3-4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ เด็ก อายุ 6- 12 ปีรับประทานครั้งละ 0.5- 1 กรัม ทุกๆ 3- 4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ ข้อควรระวังไม่แนะนำให้ใช้ในผู้ที่สงสัยว่าเป็นไข้เลือดออก เนื่องจากอาจบดบังอาการของไข้เลือดออก หากใช้ยาเกิน 3 วันแล้ว อาการไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข ได้ตรวจสอบเรื่องดังกล่าวและชี้แจงว่า ตำรับยาห้าราก และตำรับยาจันทลีลา เป็นตำรับยาสมุนไพรที่แพทย์แผนไทย ใช้รักษากลุ่มอาการไข้ตามองค์ความรู้ด้านการแพทย์แผนไทย แต่ก็ยังไม่พบข้อมูลการศึกษาวิจัยที่สามารถใช้เป็นหลักฐานระบุว่าช่วยรักษาโรคโควิด-19 หรือช่วยลดโอกาสเสียชีวิตจากโควิด-19ได้ โดยยาห้าราก สูตรตำรับ ในผงยา 100 กรัม ประกอบด้วย รากย่านาง รากคนทา รากมะเดื่อชุมพร รากชิงชี่ และรากเท้ายายหม่อม หนักอย่างละ 20 กรัม มีข้อบ่งใช้ในการบรรเทาอาการไข้ ขนาดและวิธีใช้ ผู้ใหญ่ รับประทานครั้งละ 1-1.5 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร หรือเมื่อมีอาการ เด็ก อายุ 6-12 ปีรับประทานครั้งละ 0.5-1 กรัม วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร หรือเมื่อมีอาการ ข้อควรระวัง ไม่แนะนำให้ใช้ในผู้ที่สงสัยว่าเป็นไข้เลือดออก เนื่องจากอาจบดบังอาการของไข้เลือดออกหากใช้ยาเกิน 3 วันแล้ว อาการไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์ และไม่แนะนำให้ใช้ในหญิงที่มีไข้ทับระดูหรือไข้ระหว่างมีประจำเดือน
ส่วนยาจันทลีลา สูตรตำรับในผลยา 99 กรัม ประกอบด้วย โกฐสอ โกฐเขมา โกฐจุฬาลัมพา แก่นจันทน์ขาหรือจันทน์ชะมด แก่นจันทน์แดง ลูกกระดอม เถาบอระเพ็ด รากปลาไหลเผือก หนักอย่างละ 12 กรัม พิมเสน หนัก 3 กรัม มีข้อบ่งใช้ บรรเทาอาการไข้ตัวร้อน ไข้เปลี่ยนฤดู ขนาดและวิธีใช้ ผู้ใหญ่ รับประทานครั้งละ 1-2 กรัม ทุกๆ 3-4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ เด็ก อายุ 6- 12 ปีรับประทานครั้งละ 0.5- 1 กรัม ทุกๆ 3- 4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ ข้อควรระวังไม่แนะนำให้ใช้ในผู้ที่สงสัยว่าเป็นไข้เลือดออก เนื่องจากอาจบดบังอาการของไข้เลือดออก หากใช้ยาเกิน 3 วันแล้ว อาการไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์
