นายฉัตรชัย พรหมเลิศ อธิบดีกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กล่าวว่า ประเทศไทยประสบสาธารณภัยบ่อยครั้ง และทวีความรุนแรงมากขึ้น พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงให้ความสำคัญกับการแก้ไขปัญหาและบรรเทาความเดือดร้อนของพสกนิกรชาวไทย จึงได้พระราชทานแนวพระราชดำริในการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยที่เป็นระบบและมีประสิทธิภาพ ทั้งการจัดการปัญหาภัยแล้ง อุทกภัย ดินโคลนถล่มอย่างยั่งยืน โดยทรงพระราชทานโครงการฝนหลวง รวมถึงทรงมีแนวพระราชดำริด้านการชลประทาน ซึ่งมุ่งเน้นการสร้างอ่างเก็บน้ำ ฝายทดน้ำ เขื่อน เพื่อให้มีพื้นที่ในการเก็บกักน้ำเพิ่มขึ้น และผันน้ำเข้าไปเก็บไว้ตามคลองหรือคูส่งน้ำ ควบคู่กับการพัฒนาแหล่งน้ำ ทรงศึกษาข้อมูลสภาพภูมิศาสตร์ของประเทศและมีพระราชดำริเลือกใช้วิธีแก้ไขปัญหาให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ครอบคลุมทั้งการป้องกันปัญหาอุทกภัยระยะสั้น และในระยะยาว ทรงพระราชทานแนวพระราชดำริให้ใช้มาตรการเชิงโครงสร้าง ด้วยการสร้างเขื่อนเหนือพื้นที่ลุ่มน้ำสำคัญของประเทศ ป้องกันน้ำไหลหลากท่วมพื้นที่ราบลุ่มในช่วงฤดูฝน รวมถึงโครงการแก้มลิงอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ในการจัดหาพื้นที่ที่เหมาะสมและสามารถรองรับน้ำหลาก เพื่อหน่วงน้ำ ก่อนระบายออกสู่ทะเล
สำหรับการป้องกันอุทกภัยในกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล ได้มีพระราชดำริให้ดำเนินโครงการต่างๆ อาทิ โครงการแก้มลิงในพื้นที่ฝั่งตะวันออกและฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา โครงการปรับปรุงคลองลัดโพธิ์ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ รวมถึงเร่งระบายน้ำออกสู่ทะเล การจัดการปัญหาดินโคลนถล่ม ทรงพระราชทานแนวพระราชดำริในการส่งเสริมการปลูกหญ้าแฝก เพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน ชะลอการไหลของน้ำ และการเลื่อนไหลของหน้าดิน อีกทั้งทรงให้ความสำคัญกับการช่วยเหลือผู้ประสบภัยทั้งในระยะเร่งด่วนและระยะยาว นับเป็นจุดเริ่มต้นของการสงเคราะห์ช่วยเหลือผู้ประสบภัยที่ครอบคลุมทุกมิติ
ทั้งนี้ แนวพระราชดำริข้างต้นถือเป็นรากฐานสำคัญในการวางมาตรการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยเชิงรุก เพื่อเป็นการน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ และสืบสานพระราชปณิธานของพระองค์ท่าน กระทรวงมหาดไทย โดยกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ได้ประสานจังหวัดและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง น้อมนำแนวพระราชดำริมาเป็นต้นแบบ การวางระบบการจัดการสาธารณภัยตามหลัก "เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา" พร้อมปรับใช้และขยายผลให้สอดคล้องกับสภาพปัญหาในพื้นที่ รวมถึงพัฒนากลไกการจัดการสาธารณภัยให้เป็นระบบ เพื่อให้การแก้ไขปัญหาสาธารณภัยของประเทศเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ นำไปสู่การสร้างประเทศไทยเป็นเมืองปลอดภัยอย่างยั่งยืน
สำหรับการป้องกันอุทกภัยในกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล ได้มีพระราชดำริให้ดำเนินโครงการต่างๆ อาทิ โครงการแก้มลิงในพื้นที่ฝั่งตะวันออกและฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา โครงการปรับปรุงคลองลัดโพธิ์ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ รวมถึงเร่งระบายน้ำออกสู่ทะเล การจัดการปัญหาดินโคลนถล่ม ทรงพระราชทานแนวพระราชดำริในการส่งเสริมการปลูกหญ้าแฝก เพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน ชะลอการไหลของน้ำ และการเลื่อนไหลของหน้าดิน อีกทั้งทรงให้ความสำคัญกับการช่วยเหลือผู้ประสบภัยทั้งในระยะเร่งด่วนและระยะยาว นับเป็นจุดเริ่มต้นของการสงเคราะห์ช่วยเหลือผู้ประสบภัยที่ครอบคลุมทุกมิติ
ทั้งนี้ แนวพระราชดำริข้างต้นถือเป็นรากฐานสำคัญในการวางมาตรการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยเชิงรุก เพื่อเป็นการน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ และสืบสานพระราชปณิธานของพระองค์ท่าน กระทรวงมหาดไทย โดยกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ได้ประสานจังหวัดและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง น้อมนำแนวพระราชดำริมาเป็นต้นแบบ การวางระบบการจัดการสาธารณภัยตามหลัก "เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา" พร้อมปรับใช้และขยายผลให้สอดคล้องกับสภาพปัญหาในพื้นที่ รวมถึงพัฒนากลไกการจัดการสาธารณภัยให้เป็นระบบ เพื่อให้การแก้ไขปัญหาสาธารณภัยของประเทศเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ นำไปสู่การสร้างประเทศไทยเป็นเมืองปลอดภัยอย่างยั่งยืน
