ประธานาธิบดีเบนิโญ อากีโน ของฟิลิปปินส์ซึ่งกำลังอยู่ระหว่างเยือนญี่ปุ่นอย่างเป็นทางการ เมื่อวันพุธ (3 มิ.ย.) ได้ออกมาพูดเปรียบเปรยกิจกรรมในทะเลจีนใต้ของจีนเวลานี้ ว่าไม่ต่างอะไรกับลัทธิมุ่งขยายอาณาเขตของนาซีเยอรมนีในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 พร้อมกับกล่าวหนุนหลังอเมริกามหามิตรว่าเป็นอภิมหาอำนาจที่มีบทบาทสำคัญในการยับยั้งความก้าวร้าวของแดนมังกร
อากีโน ซึ่งเป็นที่คาดหมายว่าจะทำความตกลงกระชับความผูกพันทางการทหารและความมั่นคงกับญี่ปุ่นเมื่อเขาพบปะหารือกับนายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะ วันพฤหัสบดี (4) นี้ ได้กล่าวเปรียบเทียบเช่นนี้ในการแสดงปาฐกถาที่กรุงโตเกียวซึ่งจัดโดยหนังสือพิมพ์นิกเกอิเมื่อวันพุธ
ขณะถูกถามถึงยุทธศาสตร์ “หวนกลับมาปรับสมดุล” ให้ความสำคัญต่อเอเชียของวอชิงตัน และความเคลื่อนไหวทางทะเลในระยะหลังๆ มานี้ของปักกิ่ง ผู้นำแดนตากาล็อกก็แสดงความเห็นว่า สหรัฐฯมีบทบาทที่สำคัญอย่างยิ่ง พร้อมกับเตือนว่าในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 นั้น ถึงแม้ฝ่ายตะวันตกพยายามใช้วิธีประจบเอาใจไม่ออกมาทักท้วงทัดทาน แต่นาซีเยอรมนีก็ยังคงรุกรานแผ่ขยายดินแดนออกไปอย่างไม่ยอมหยุดยั้งอยู่นั่นเอง
“ถ้าหากเกิดมีช่องว่างสูญญากาศขึ้นมา ถ้าหากสหรัฐฯซึ่งคืออภิมหาอำนาจ กลับพูดว่า 'เราไม่สนใจหรอก' บางทีนี่จะทำให้ไม่มีการเบรกความทะเยอทะยานของประเทศอื่นๆ”
อากีโนกล่าวต่อไปว่า ในพวกภาพยนตร์สารคดีซึ่งพูดถึงลัทธิขยายดินแดนของนาซีเยอรมนีก่อนสงคราม มักมีการตั้งข้อสังเกตว่า ถ้าหากในตอนนั้นมีใครบางคนออกมาพูดปราม อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ หรือเยอรมนี ให้ยุติการรุกรานตั้งแต่ต้นมือแล้ว นั่นอาจจะทำให้เราสามารถหลีกเลี่ยงไม่ต้องเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2
“ดังนั้น ผมจึงขอพูดอีกครั้งหนึ่งว่า การหวนกลับมาปรับสมดุลของอเมริกา เป็นการส่งสัญญาณที่ชัดเจนแน่วแน่ว่า พวกเราทั้งหมดต่างมีความมุ่งมั่นที่จะมีชีวิตอยู่ภายใต้หลักเกณฑ์บรรทัดฐานที่พวกเราได้ตกลงเห็นพ้องกันเอาไว้”
ตัวอากีโนได้เคยพูดวิจารณ์เปรียบเทียบพฤติการณ์ของจีนกับนาซีเยอรมนีก่อนสงครามเช่นนี้มาก่อน ในการให้สัมภาษณ์หนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทมส์เมื่อปีที่แล้ว และทำให้ฝ่ายจีนออกมาตอบโต้อย่างกราดเกรี้ยว
อากีโน ซึ่งเป็นที่คาดหมายว่าจะทำความตกลงกระชับความผูกพันทางการทหารและความมั่นคงกับญี่ปุ่นเมื่อเขาพบปะหารือกับนายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะ วันพฤหัสบดี (4) นี้ ได้กล่าวเปรียบเทียบเช่นนี้ในการแสดงปาฐกถาที่กรุงโตเกียวซึ่งจัดโดยหนังสือพิมพ์นิกเกอิเมื่อวันพุธ
ขณะถูกถามถึงยุทธศาสตร์ “หวนกลับมาปรับสมดุล” ให้ความสำคัญต่อเอเชียของวอชิงตัน และความเคลื่อนไหวทางทะเลในระยะหลังๆ มานี้ของปักกิ่ง ผู้นำแดนตากาล็อกก็แสดงความเห็นว่า สหรัฐฯมีบทบาทที่สำคัญอย่างยิ่ง พร้อมกับเตือนว่าในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 นั้น ถึงแม้ฝ่ายตะวันตกพยายามใช้วิธีประจบเอาใจไม่ออกมาทักท้วงทัดทาน แต่นาซีเยอรมนีก็ยังคงรุกรานแผ่ขยายดินแดนออกไปอย่างไม่ยอมหยุดยั้งอยู่นั่นเอง
“ถ้าหากเกิดมีช่องว่างสูญญากาศขึ้นมา ถ้าหากสหรัฐฯซึ่งคืออภิมหาอำนาจ กลับพูดว่า 'เราไม่สนใจหรอก' บางทีนี่จะทำให้ไม่มีการเบรกความทะเยอทะยานของประเทศอื่นๆ”
อากีโนกล่าวต่อไปว่า ในพวกภาพยนตร์สารคดีซึ่งพูดถึงลัทธิขยายดินแดนของนาซีเยอรมนีก่อนสงคราม มักมีการตั้งข้อสังเกตว่า ถ้าหากในตอนนั้นมีใครบางคนออกมาพูดปราม อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ หรือเยอรมนี ให้ยุติการรุกรานตั้งแต่ต้นมือแล้ว นั่นอาจจะทำให้เราสามารถหลีกเลี่ยงไม่ต้องเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2
“ดังนั้น ผมจึงขอพูดอีกครั้งหนึ่งว่า การหวนกลับมาปรับสมดุลของอเมริกา เป็นการส่งสัญญาณที่ชัดเจนแน่วแน่ว่า พวกเราทั้งหมดต่างมีความมุ่งมั่นที่จะมีชีวิตอยู่ภายใต้หลักเกณฑ์บรรทัดฐานที่พวกเราได้ตกลงเห็นพ้องกันเอาไว้”
ตัวอากีโนได้เคยพูดวิจารณ์เปรียบเทียบพฤติการณ์ของจีนกับนาซีเยอรมนีก่อนสงครามเช่นนี้มาก่อน ในการให้สัมภาษณ์หนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทมส์เมื่อปีที่แล้ว และทำให้ฝ่ายจีนออกมาตอบโต้อย่างกราดเกรี้ยว
