วิชชาลัยผ้าทอหนองบัวลำภู (ศูนย์การเรียนรู้ขวัญตา) ผ้าจากหนองบัวลำภู สู่ลอนดอนแฟชั่นวีค

ภายในอาณาบริเวณของอาคารชั้นเดียวที่รายล้อมด้วยแมกไม้ร่มรื่น ประดับประดาภูมิทัศน์ที่สื่อถึงความใส่ใจในรายละเอียดเอกลักษณ์งานผ้า เป็นที่ตั้งของ “วิชชาลัยผ้าทอหนองบัวลำภู” หรือ “ศูนย์การเรียนรู้ขวัญตา” จุดหมายซึ่งรวมความหลากหลายไว้ภายในสถานที่เดียว ทั้งการเป็นแหล่งเรียนรู้งานผ้า ร้านค้า คาเฟ่ และสถานที่ท่องเที่ยว


“เราเชื่อว่าผ้าไทยนั้นมีคุณค่าในเรื่องของงานทอมือ และลายผ้าอยู่แล้ว แต่งานออกแบบก็สำคัญไม่น้อยไปกว่ากันเพราะทำให้ผ้าที่มีค่าอยู่แล้วมีค่ายิ่งขึ้นไปอีก” คำกล่าวของ “สุมามาลย์ เต๋จ๊ะ” ผู้ก่อตั้งศูนย์ฯ และเป็นเจ้าของแบรนด์ “Khwanta Handicraft” สื่อความหมายของวิสัยทัศน์ในการก่อตั้งสถานที่แห่งนี้ขึ้นมาได้เป็นอย่างดี


สุมามาลย์ เล่าย้อนอดีตกลับไปในวัยเยาว์ ว่าแรงบันดาลใจของการสร้างสรรค์งานผ้านั้นเกิดมาจากความผูกพันที่แม่ตัดเย็บเสื้อผ้า และเครื่องใช้ในบ้าน ด้วยมือทั้งหมด เช่น ปลอกหมอน ผ้าห่ม ฯลฯ มีลวดลายด้นมือเพิ่มความสวยงาม จากนั้นก็มีโอกาสได้ศึกษาที่วิทยาลัยอาชีวะศึกษาอุดรธานี สาขาผ้าและเครื่องแต่งกาย จึงอยากลองนำพื้นฐานทั้งสองด้าน มาประยุกต์เป็นเสื้อผ้าไว้ใส่เอง

เมื่อมีความรัก และแรงบันดาลใจเป็นทุนเดิม ทำให้สุมามาลย์ ยังไม่หยุดพัฒนาตนเอง เสริมความรู้เรื่องผ้าไปให้ไกลกว่าเดิม โดยเฉพาะด้านการออกแบบ จึงต่อยอดวิชาที่ “สถาบันออกแบบนานาชาติชนาพัฒน์" (CIDI Chanapatana) ในกรุงเทพฯ ซึ่งนับเป็นหนึ่งในสถาบันการออกแบบที่มีชื่อเสียงได้รับการยอมรับในวงการ ก่อนที่เธอจะสำเร็จการศึกษาสาขาแฟชั่นดีไซน์ ในรุ่น 15


“เริ่มแรกแค่ตัดเย็บเสื้อผ้าเองเป็นงานอดิเรก เวลาใส่ไปไหน ก็มีแต่คนชื่นชม และเรียกร้องอยากได้บ้าง ทำให้เกิดความคิดอยากขยายเป็นธุรกิจ เพราะนอกจากจะได้ทำอาชีพที่รักแล้ว ยังช่วยสร้างรายได้ให้คนแก่ในชุมชนบ้านเกิดของตัวเอง” สุมามาลย์ กล่าว

จากนั้นก็เริ่มธุรกิจจริงจัง เมื่อปี พ.ศ.2546 โดยนำชื่อแม่ของตนเอง คือ “ขวัญตา” มาเป็นชื่อแบรนด์ อาศัยทุนส่วนตัวหลักหมื่น กับแรงงานเริ่มต้นเพียง 5 คน ซึ่งล้วนแต่เป็นผู้สูงอายุในบ้านเกิด ที่ชุมชนบ้านเมืองใหม่ อ.ศรีบุญ จ.หนองบัวลำภู จนกระทั่งสร้างสรรค์เป็นศูนย์เรียนรู้งานผ้าที่ครบวงจรที่สุดแห่งหนึ่งในจังหวัด


ความสำเร็จดังกล่าว ได้รับการสนับสนุนโดยกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ให้จัดตั้งศูนย์การเรียนรู้ ภายใต้โครงการวิชชาลัยผ้าทอหนองบัวลำภู เพื่อสืบสาน ส่งเสริม สนับสนุนองค์ความรู้เกี่ยวกับกระบวนการผลิตผ้าแก่ผู้ประกอบการประเภทผ้าและเครื่องแต่งกายในจังหวัดหนองบัวลำภู รวมไปถึงผู้ที่สนใจ ส่งเสริมพัฒนาศักยภาพผู้ประกอบการ และการสร้างมูลค่าของผลิตภัณฑ์ชุมชน กลายเป็นวิชชาลัยผ้าทอหนองบัวลำภู (ศูนย์การเรียนรู้และออกแบบขวัญตา) เพื่อต่อยอดสู่การเป็น “เมืองแฟชั่นผ้าทอพื้นเมือง” (City of Local Cloth Fashion)


สำหรับจุดเด่นสินค้า “ขวัญตา” คือ การใช้วัตถุดิบผ้าฝ้ายทอมือที่มีความเป็นธรรมชาติ เย็บ และประดับตกแต่งด้วยวิธีด้นมือ ขณะที่ดีไซน์ให้ร่วมสมัย ถือว่าเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวไม่ซ้ำกับใคร

ตัวอย่างของ แฟชั่นที่นำวัตถุดิบจากลายผ้าที่ถูกทอมาจากภูมิปัญญาชาวบ้านมาออกแบบให้ทันสมัย เช่น ผ้าไหมขิดยกดอก ลาย 12 นักษัตร ลายกุญแจจีน ลายหยาดฟ้าชะโลมใจ ฯลฯ ซึ่งผ้าไหมขิดยกดอก มีความโดดเด่นไม่เหมือนใครจากตัวผ้าที่มีลวดลายในตัว โดยผิวสัมผัสมีความนูนของผืนผ้าและมีเอกลักษณ์แตกต่างกันขึ้นอยู่กับลวดลายที่สวยงามของแต่ละผืน

โดยเฉพาะ "ผ้าลายรุ่งแพรวพราววาวแสง" ที่ได้รับรางวัลเหรียญทองประเภทผ้าเทคนิคสร้างสรรค์ ของผลการประกวดลายผ้าพระราชทาน "ผ้าลายดอกรักราชกัลยา" และงานหัตถกรรม ระดับประเทศ ที่จัดโดยกรมการพัฒนาชุมชน มาแล้ว


นอกจากนี้ ผลงานภายใต้การออกแบบของ สุมามาลย์ ได้ก้าวไปสู่ระดับสากล จากการมีโอกาสได้นำผลงานออกแบบผ้าไทย ประจำจังหวัดหนองบัวลำภู ไปอวดโฉมสู่สายตาชาวโลกในงาน London Fashion Week เมื่อปี 2020 ที่ Millennium Gloucester London Hotel โดยครั้งนั้น นักแสดงนางแบบดังอย่าง “แพนเค้ก” เขมนิจ จามิกรณ์ ได้ร่วมเดินในชุด Finale


ต่อยอดมายังงาน บางกอก อินเตอร์ เนชั่นแนล แฟชั่น วีค 2022 ที่นางแบบคู่ใจคนเดิม ก็มาปรากฏโฉมด้วยผลงานภายใต้คอนเซปต์ “From Thai Local Wisdom to International Fashion” นำผ้าทอที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจากแหล่งโบราณคดีกุดกวางสร้อย มาผสมผสานกันเพื่อโชว์เอกลักษณ์และประวัติศาสตร์ที่น่าจดจำของจังหวัดหนองบัวลำภู ตอกย้ำแนวคิดที่ว่า งานออกแบบนั้น สามารถเพิ่มมูลค่าของผ้าที่ดีอยู่แล้วให้ดียิ่งขึ้นไปอีก


สำหรับบุคคลทั่วไปที่สนใจในงานผ้า ก็สามารถแวะมาเยือนที่ศูนย์ฯ ในฐานะนักท่องเที่ยวได้ เพราะนอกจากการได้เรียนรู้กระบวนการของผ้าทอ การออกแบบ หรือแวะมาชอปปิงแบรนด์ขวัญตา ยังมีเวิร์กช็อปให้ทำลวดลายผ้าจากธรรมชาติติดมือกลับไปเป็นงานแฮนด์เมดสร้างลายผ้าด้วยฝีมือตัวเอง รวมทั้งยังมีคาเฟ่เล็กๆที่ให้บริการ


ศูนย์การเรียนรู้ขวัญตา
355 หมู่5 ต.โพธ์ชัย อ.เมือง จ.หนองบัวลำภู
เปิดทุกวัน 08.00-17.00 น.
โทรศัพท์ 09-3489-6926
https://facebook.com/khwantahandicraft หรือ https://www.khwantahandicraft.com/en




สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline