“พอเพียง” คำสอนของ “ในหลวงรัชกาลที่ ๙”
เป็นแรงบันดาลใจสำคัญในการก่อร่างสร้าง “ไร่แทนคุณแผ่นดิน” หนึ่งในแหล่งท่องเที่ยว-เรียนรู้ไม่ธรรมดา ซึ่งล่าสุดสามารถคว้า 2 เกียรติบัตร “รางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย” หรือ “รางวัลกินรี” ครั้งที่ 14 ประจำปี 2566 ในประเภทแหล่งท่องเที่ยวชุมชนและแหล่งท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำมาครองได้อย่างเต็มภาคภูมิ
จากพอเพียงสู่แทนคุณแผ่นดิน
“แสงเพชร ตันทะอธิพานิช” หรือ “พี่เซ้ง” เปิดเผยว่า เดิมเขาเป็นมนุษย์เงินเดือนเป็นลูกจ้างมืออาชีพที่ทำงานมาร่วม 30 ปี แต่ด้วยความที่อยากเกษียณก่อนกำหนด เขาจึงน้อมคำพ่อสอนเรื่อง “ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง” ของในหลวงรัชกาลที่ ๙ ตัดสินใจหันหลังให้เมืองใหญ่ หวนคืนสู่บ้านเกิด กลับมาใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย พอเพียง อยู่กับธรรมชาติ พร้อมทั้งมุ่งทำกิจการที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม สร้างงานสร้างอาชีพให้กับคนในชุมชน ด้วยปณิธาน “ตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน”
นั่นจึงเป็นที่มาของ “ไร่แทนคุณแผ่นดิน” ไร่ที่เน้นในวิถีการพึ่งตนเอง ปลูกพืชผักแบบอินทรีย์ปลอดสารพิษ มีการสร้างบ้านดิน ทำธนาคารอาหาร พร้อมนำศาสตร์พระราชา “โคก-หนอง-นา” มาประยุกต์ใช้ในพื้นที่ควบคู่ไปกับการเป็นแหล่งท่องเที่ยว-เรียนรู้ ศึกษาธรรมชาติและวิถีชุมชน โดยมุ่งสนับสนุนการกระจายรายได้ผ่านกิจกรรมท่องเที่ยวชุมชนต่าง ๆ อาทิ มัคคุเทศก์น้อย รถซาเล้งชุมชน (มอเตอร์ไซค์พ่วงข้าง) รถอีแต๊กบริการนำเที่ยว อาหารพื้นบ้าน ผลิตภัณฑ์ และสินค้าของที่ระลึกจากท้องถิ่น
นอกจากนี้ทางไร่แทนคุณแผ่นดินยังเดินหน้าสู่แหล่งท่องเที่ยวชุมชนที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม จนสามารถคว้า 2 เกียรติบัตร รางวัลกินรี ครั้งที่ 14 มาครองได้ตามที่ได้กล่าวมาข้างต้น
นั่งซาเล้งชุมชน ทัวร์หุบเขาไดโนเสาร์
ไร่แทนคุณแผ่นดิน เป็นส่วนหนึ่งของ “หุบเขาไดโนเสาร์ภูเวียง” ที่มีการค้นพบฟอสซิลไดโนเสาร์ชนิดใหม่ของโลกถึง 5 สายพันธุ์* ซึ่งวันนี้ได้ยกระดับเป็น “อุทยานธรณีขอนแก่น” โดยมีเป้าหมายสู่ “อุทยานธรณีโลกขอนแก่น” เป็นลำดับต่อไป (ในอนาคต)
ด้วยสภาพพื้นที่ที่มีความโดดเด่นด้านธรณีวิทยา กิจกรรมท่องเที่ยวของไร่แทนคุณแผ่นดินจึงมีความเชื่อมโยงกับชุมชน ธรรมชาติ และด้านธรณีวิทยา เช่น ไดโนเสาร์ ฟอสซิล กันอย่างใกล้ชิด ซึ่งล่าสุดทางไร่ได้เปิดตัวเส้นทางศึกษาธรรมชาติ “วัดถ้ำกวาง” ที่มีสิ่งน่าสนใจที่สวยงามแปลกตาให้ชมกันไม่น้อยเลย
จากไร่แทนคุณแผ่นดิน พวกเรานั่ง รถ “ซาเล้งชุมชนไดโน่” หรือมอเตอร์ไซค์พ่วงข้างของชาวบ้านจากไร่แทนคุณแผ่นดินมุ่งสู่ “วัดถ้ำกวาง” หรือ “วัดทรงศิลา” (บ้านหินร่อง ต.เวียงเก่าพัฒนา อ.เวียงเก่า จ.ขอนแก่น)
วัดถ้ำกวาง เป็นวัดป่าสายหลวงปู่มั่นที่มีบรรยากาศอันร่มรื่น ภายในวัดมี “สุธัมมาเจดีย์” (เจดีย์ธรรม เจดีย์ทอง) ตั้งโดดเด่นสีทองอร่ามให้กราบสักการะ
ที่นี่เป็นจุดเริ่มต้นเดินเท้าศึกษาธรรมชาติ ซึ่งเพียงแค่ออกเดินได้ไม่นานเราก็พบกับปรากฏการณ์ทางธรณีอันน่าทึ่ง ของ “ลานหินธรรมชาติ” อายุประมาณ 130 ล้านปี ที่มีลักษณะเป็นลานหินกว้างราบเรียบดูคล้ายลานคอนกรีตยังไงยั้งงั้น
ถัดไปเป็นสังคมของป่าเต็งรังอันร่มรื่น ซึ่งระหว่างทางเดินในช่วงนี้ไปจนถึงจุดสิ้นสุด จะมีสิ่งน่าสนใจหลากหลายให้แวะชม สังเกต และ เรียนรู้ ไม่ว่าจะเป็น
-“ฟอสซิลกระดองเต่าโบราณ” ยุคครีเทเชียส** ที่ติดตรึงแน่นอยู่ในก้อนหิน (ต้องมีผู้รู้แนะนำและสังเกตให้ดี ๆ ถึงจะเห็น)
-“ช่องแคบก้อนหินใหญ่” หรือที่บางคนเรียกว่า “ช่องแคบรากไทร” เพราะตั้งอยู่ใกล้กับจุดรากไทรย้อย เป็นอดีตทางน้ำโบราณที่ไหลกัดเซาะผ่านก้อนหินใหญ่อย่างยาวนานจนแยกจากกันเป็นช่องแคบเล็ก ๆ
-“ต้นไทรใหญ่” นักบุญแห่งป่านักฆ่าเลือดเย็น ซึ่งปกติรากของต้นไทรใหญ่จะเกาะกลืนกินต้นไม้ที่มันอิงแอบจนล้มตาย แต่ไทรใหญ่ต้นนี้กลับแผ่สยายรากยึดเกาะก้อนหินใหญ่ดูสวยแปลกตาไปอีกแบบ
-“ลานหินวัดถ้ำกวาง” เป็นลานหินขนาดใหญ่กว้างประมาณ 10 ไร่ มีร่องรอยการไหลของแม่น้ำโบราณ (หลายทิศทาง) อย่างชัดเจน
ที่นี่นอกจากจะเป็นจุดชมวิวแบบพาโนรามาอันสวยงามแล้ว ยังมีก้อนหินใหญ่ 3 ก้อนเป็นสัญลักษณ์ รวมถึงเป็นจุดพักทำกิจกรรมนอนสมาธิกลางป่าฟังเสียงธรรมชาติและหัวใจตัวเอง
แล้วต่อด้วย Coffee Break จิบชา-กาแฟ (ดริป) กลางป่า พร้อมฟังการขับร้อง “สรภัญญ์” บอกเล่าเรื่องราวความเป็นมาของอำเภอเวียงเก่า จากคุณป้าชาวบ้านในพื้นที่ที่ร่วมเดินป่าขึ้นมากับกับพวกเรา
-“ลานตากหมอก” หรือ “ลานถ้ำพระ” (ชื่อเดิม) เป็นลานหินกว้างทิวทัศน์รอบข้างสวยงาม มีไฮไลต์คือสะพานทางเดินเล็ก ๆ ทอดข้าม “ร่องน้ำโบราณ” ที่ปัจจุบันยังมีสายน้ำไหลอยู่
-“หินฝ่ามือแดง” เป็นก้อนหินใหญ่ตั้งซ้อนกันบนลานหินเป็นดังเพิงธรรมชาติให้ร่มเงา ซึ่งใช้เป็นที่ปฏิบัติธรรมของพระที่นี่ โดยใต้ก้อนหินบางช่วงจะมีภาพเขียนสียุคก่อนประวัติศาสตร์รูป “ฝ่ามือแดง” ประทับปรากฏอยู่เป็นรอยซึ่งวันนี้ยังมองเห็นชัดเจน
นอกจากสิ่งน่าสนใจตามที่ได้กล่าวมาแล้ว ในเส้นทางเดินป่าระยะสั้นสายนี้ ยังมี ทางเดินที่อุดมไปด้วยต้นจันทน์ผา “ลานสลัดได” ต้นไม้มีหนามแหลมคล้ายตะบองเพชร ที่หากไปถูกจังหวะจะเห็นดอก “เอื้องม้าวิ่ง” สีม่วงสดใสขึ้นแทรกแซมในดงลานสลัดไดดูสวยงามอยู่หลายจุดด้วยกัน
ท่องเที่ยวเชื่อมโยงอุทยานธรณีขอนแก่น
นอกจากโปรแกรมเดินป่าระยะสั้นวัดถ้ำกวาง ระยะทางรวมประมาณ 2 กม. ใช้เวลาประมาณ 2 ชม. แล้ว ไร่แทนคุณแผ่นดินยังมีกิจกรรมท่องเที่ยวให้เลือกอีกหลากหลาย ทั้งแบบครึ่งวัน วันเดย์ทริป หรือ 2 วัน 1 คืน
รวมถึงมีที่พักท่ามกลางธรรมชาติ ทั้งบ้านไม้ บ้านไม้สัก ลานกางเต็นท์และ “บ้านดิน” ที่อยู่เย็นสบายให้เลือกพักกัน
ขณะที่อีกหนึ่งจุดเด่นไม่ควรพลาดของที่นี่ก็คือเรื่องของอาหารการกิน ที่ให้บริการใน “อาคารศูนย์หน้า” (อาคารไม้เก่าด้านหน้า เปิด10.00-18.00น) โดยจะเน้นอาหารเพื่อสุขภาพ จำพวก “ผัก-ไข่-ปลา” ซึ่งใช้พืชผักปลอดสารของไร่ วัตถุดิบของชุมชน และของท้องถิ่นเป็นหลัก
โดยมีเมนูชวนกิน (เมนูแนะนำ) อาทิ ข้าวผัดไดโน่, ข้าวราดหน้าปลากุ้ง (แห้ง), ข้าวกะเพราปลานิล, ข้าวมะระขี้นกกะปิปลานิล, ต้มจืดไข่เจียวอ่อมแซ่บ, ไชยาฟักทองผัดไข่ และ ผัดหอยเล็บม้า เป็นต้น รวมถึงมีไอศกรีมผลไม้ หลากหลายรสชาติ น้ำผลไม้-น้ำสมุนไพรตามฤดูกาล ให้เลือกกินดื่มกันอย่างชื่นใจ
นอกจากนี้ไร่แทนคุณแผ่นดินยังมีทริปท่องเที่ยวเชื่อมโยงกับสถานที่ท่องเที่ยวขึ้นชื่อในอุทยานธรณีขอนแก่น อย่างเช่น
-“อุทยานแห่งชาติภูเวียง” (รางวัลกินรีเงิน (รางวัลดีเด่น) ปี 66 ประเภทแหล่งท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้) นำชมสิ่งน่าสนใจภายในอุทยานฯ อาทิ ผาชมตะวัน น้ำตกตาดฟ้า และ “ลานรอยตีนไดโนเสาร์” ที่มีฟอสซิลร่องรอยแนวทางเดิน 7 แนวของไดโนเสาร์กินพืชขนาดเล็ก
-“ศูนย์ศึกษาวิจัยและพิพิธภัณฑ์ไดโนเสาร์” หรือพิพิธภัณฑ์ไดโนเสาร์ภูเวียงเดิม (รางวัลกินรีเงิน (รางวัลดีเด่น) ปี 66 ประเภทการท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำเพื่อความยั่งยืน และรางวัลกินรีทอง (รางวัลยอดเยี่ยม) ประเภทแหล่งท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้) ซึ่งเราจะได้พบกับไฮไลต์การจัดแสดงหุ่นจำลองของไดโนเสาร์ชนิดใหม่ของโลก 5 สายพันธุ์ที่ถูกค้นพบที่อุทยานธรณีขอนแก่น , โครงกระดูกต้นแบบ “ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน”ไดโนเสาร์ชนิดใหม่ของโลกที่ถูกค้นพบตัวแรกในเมืองไทยที่ และฟอสซิลกระดูกไดโนเสาร์ชิ้นแรกของเมืองไทยที่ถูกค้นพบที่ อ.เวียงเก่า จ.ขอนแก่น เป็นต้น
และนี่ก็คือมนต์เสน่ห์ของ “ไร่แทนคุณแผ่นดิน” ซึ่งน้อมนำคำพ่อสอน อยู่อย่างพอเพียง มาเป็นแรงบันดาลใจในการสร้างแหล่งท่องเที่ยว-เรียนรู้ภายใต้ปณิธาน “ตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน” ที่วันนี้ถือเป็นอีกหนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวอันโดดเด่นแห่งหุบเขาไดโนเสาร์ จ.ขอนแก่น ซึ่งมีฟอสซิล ไดโนเสาร์ สถานที่ท่องเที่ยวอันซีน ที่พัก และอาหารท้องถิ่นรสเด็ด รอคอยให้นักท่องเที่ยวที่ชอบความแตกต่างเดินทางไปสัมผัสเที่ยวชมกัน
#####################################
ไร่แทนคุณแผ่นดิน ตั้งอยู่ที่ ต.ในเมือง อ.เวียงเก่า จ.ขอนแก่น (เยื้อง ๆ กับ ศูนย์ศึกษาวิจัยและพิพิธภัณฑ์ไดโนเสาร์ หรือพิพิธภัณฑ์ไดโนเสาร์ภูเวียงเดิม) สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ โทร.089-939-7122
สามารถสอบถามข้อมูลที่พัก ร้านอาหาร และสถานที่ท่องเที่ยวในจังหวัดขอนแก่น ได้ที่ ททท. สำนักงานขอนแก่น โทร. 0 4322 7714-5
หมายเหตุ :
*ไดโนเสาร์ชนิดใหม่ของโลก 5 สายพันธุ์ที่ถูกค้นพบที่อุทยานธรณีขอนแก่นเป็นที่แรก ได้แก่
-ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน
-สยามโมซอรัส สุธีธรนิ
-สยามโมไทรันนัส อีสานเอนซิส
-กินรีมิมัส ขอนแก่นเอนซิส
-ภูเวียงเวเนเตอร์ แย้มนิยมมิ
**ยุคครีเทเชียส (Cretaceous) มีอายุประมาณ 145-65 ล้านปี (หลังยุคจูแรสสิก) อยู่ในมหายุคมีโซโซอิก ซึ่งถือเป็นช่วงไดโนเสาร์ครองโลกเป็นเวลายาวนานก่อนจะสูญพันธุ์ไป