ขนมสี่ถ้วย สื่อแทนความรักผ่านขนมไทยโบราณในละครพรหมลิขิต

เรียกได้ว่ามีเมนูอร่อยสอดแทรกในเนื้อหาแทบทุกตอนสำหรับ “พรหมลิขิต” ละครดังทางช่อง 3 ซึ่ง EP.15 ได้นำเสนอขนมหวานของไทยตั้งแต่สมัยโบราณที่มีชื่อว่า “ขนมสี่ถ้วย” ซึ่งเป็นขนมที่สื่อแทนความรักได้อย่างหวานซึ้ง



“ขนมสี่ถ้วย” เป็นขนมโบราณที่ปัจจุบันหารับประทานได้ไม่ง่ายนัก สันนิษฐานว่ามีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย หรือแผ่นดินพระร่วง เดิมก่อนที่จะมีการนับถือพระพุทธศาสนา ซึ่งมีความเชื่อเกี่ยวกับประเพณีการแต่งงาน คือ การเลี้ยงผีบรรพบุรุษของ 2 ตระกูล ด้วยการเซ่นไหว้ 4 เตียบ เพื่อให้เป็นทองแผ่นเดียวกันโดยสมบูรณ์ เรียกประเพณีนี้ว่า “กินสี่ถ้วย”


ความเชื่อนี้ยังคงฝังลึกลงในสายเลือดของคนเมืองพระร่วงอย่างแนบแน่น ที่ว่าเลี้ยงผีต้องใช้ 4 ถ้วย ดังนั้น การจัดสำรับอาหารจึงทำเป็น 5 ถ้วย เพื่อให้คนกิน โดยการกินสี่ถ้วยยังเป็นพิธีกรรมแต่งงานที่มีอยู่ในแผ่นดินพระร่วงอันเป็นการแสดงให้เห็นว่ามีการสืบทอดการกินสี่ถ้วยมาอย่างยาวนาน จนจวบกระทั่งในสมัยอยุธยา การกินขนมสี่ถ้วยก็ค่อยๆลดความเชื่อด้านประเพณีลงไป หากแต่ยังคงนิยมกินเพื่อความอร่อย


โดยขนมสี่ถ้วยนั้นประกอบไปด้วย ขนมมงคล 4 อย่าง ได้แก่ ไข่กบ นกปล่อย นางลอย อ้ายตื้อ

“ไข่กบ” คือ เม็ดแมงลัก สื่อถึงลูกเต็มบ้าน หลานเต็มเมือง
“นกปล่อย” คือ ลอดช่องแป้งผสมกับน้ำใบเตย ความรักราบรื่น ไร้อุปสรรค
“นางลอย” คือ ข้าวตอก ความรักที่อยู่ในกรอบประเพณี เข้าตามตรอกออกตามประตู ดั่งการคั่วข้าวตอกไม่กระเด็นไปที่ใด
“อ้ายตื้อ” คือ ข้าวเหนียวดำ แทนความรักที่หนักแน่นมั่นคง

ส่วนการราดปิดท้ายด้วย น้ำกะทิผสมน้ำตาลโตนด หรือน้ำตาลมะพร้าว ก็สื่อถึงความรักหวานชื่น


วิธีการกินขนมมงคลสี่ถ้วย นับเป็นการกินรวมมิตรของคนโบราณ มีขั้นตอนง่ายๆ คือ หยิบข้าวเหนียวดำลงใส่ถ้วย ตามด้วยลอดช่อง เม็ดแมงลัก ราดด้วยน้ำกะทิผสมน้ำตาลโตนด โรยด้วยข้าวตอก กินด้วยกันหอมหวานอร่อยละมุนลิ้น แถมยังแฝงไปด้วยความหมายอันหวานซึ้ง และเป็นมงคลสำหรับคู่รัก

10 เมนูไฮไลต์ชวนน้ำลายสอ จากละคร “พรหมลิขิต” ไม่กินไม่ได้แล้ว https://mgronline.com/travel/detail/9660000104825


สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline