“บ้านหลุยส์ ที เลียวโนเวนส์” บ้านไม้สุดคลาสสิกแห่งลำปาง ที่วันนี้ยังงดงามเหนือกาลเวลา

ปี 2563 มีกรณีการรื้อบ้านไม้โบราณที่จังหวัดแพร่ ซึ่งเป็นจังหวะที่ “บ้านหลุยส์ ที เลียวโนเวนส์” บ้านโบราณอายุกว่าร้อยปีในเมืองลำปางอยู่ในช่วงทรุดโทรมและกำลังรื้อเพื่อทำการซ่อมแซมพอดี ก็ทำเอาหลายคนตกอกตกใจว่าจะเกิดเหตุซ้ำรอยหรือเปล่า

แต่สำหรับวันนี้ ใครไปเยือนชุมชนท่ามะโอ เมืองลำปาง คงไม่ต้องห่วงอีกแล้ว เพราะปัจจุบัน “บ้านหลุยส์ ที เลียวโนเวนส์” ได้รับการบูรณะเป็นอย่างดีเสร็จสมบูรณ์ 100% ผ่านการซ่อมแซมให้แข็งแรงขึ้น เพราะมีการเสริมเหล็กยึดในจุดต่างๆที่เคยชำรุด เสริมคานเพดานที่ถูกปลวกกัดกินไปพร้อมทั้งเปลี่ยนฝ้าเพดาน ส่วนสิ่งของเครื่องใช้เก่าก็ยังคงนำเก็บไว้จัดทำเป็นพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้ของชุมชน


หลังจากได้รับการบูรณะซ่อมแซมครั้งใหญ่ ช่วงระหว่างปี 2563-2564 ภาพความงามที่ปรากฏในวันนี้จึงเป็นบ้านครึ่งปูนครึ่งไม้สองชั้น หลังคาทรงปั้นหยาสไตล์โคโลเนียล ด้านหน้ามีมุขเจ็ดเหลี่ยม ยื่นออกมาเจ็ดด้าน ใต้ถุนมุขเปิดโล่ง ด้านล่างก่ออิฐถือปูนหนาหลายชั้น โดยชั้นบนเป็นเรือนไม้ ชั้นล่างมีประตูเข้าหน้าบ้าน เป็นซุ้มโค้งแบบฝรั่ง พร้อมช่องแสงระบายอากาศ ไม้ฉลุลายละเอียดประณีตสวยงาม พร้อมทั้งมีกิจกรรมต่างๆ เพื่อเสริมให้บ้านยังมีชีวิต มีสีสันความเคลื่อนไหวดึงดูดให้ผู้สนใจได้แวะเวียนมาเยี่ยมชมไม่เคยขาด


ดังเช่นปีที่ผ่านมา บ้านเก่าสุดคลาสสิก คึกคักและอิ่มเอมบุญไปด้วยกิจกรรมตักบาตรช้าง ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย จ.ลำปาง ได้นำช้าง 3 เชือกมาร่วมทำบุญตักบาตรข้าวสารอาหารแห้ง ร่วมกับนักท่องเที่ยวและชาวบ้านที่มาร่วมทำบุญสมทบกองทุนช่วยเหลือช้าง และร่วมตักบาตรแด่พระสงฆ์


ส่วนปัจจุบัน บ้านหลุยส์ ก็ยังเปิดให้เยี่ยมชมในวันเสาร์อาทิตย์ มีกิจกรรมเช่าจักรยานปั่นชมชุมชน กิจกรรมเวิร์กช็อป กิจกรรมนั่งรถม้าเที่ยวชุมชน เป็นต้น เรียกได้ว่า ฟื้นคืนชีวิตและสีสันให้กับบ้านโบราณให้กลับมาเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญคู่เมืองได้อย่างน่าประทับใจ




ประวัติบ้านหลุยส์ ที เลียวโนเวนส์
บ้านหลังนี้ แต่เดิมเป็นบ้านของนายหลุยส์ โทมัส เลียวโนเวนส์ (Louis Thomas Leonowens) บุตรชายของนางแอนนา เลียวโนเวนส์ หรือ แหม่มแอนนา ที่คนไทยคุ้นหู ผู้เป็นครูสอนภาษาอังกฤษในราชสำนักของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔

หลังจากสำเร็จการศึกษาในยุโรปแล้ว นายหลุยส์ได้กลับเข้ามาในสยามอีกครั้ง และเริ่มเข้าสู่วงการค้าไม้ โดยได้รับแต่งตั้งเป็นตัวแทนของบริษัท บริติชบอร์เนียว ในการเจรจาขอรับอนุญาตทำป่าไม้ประจำเมืองระแหง (ปัจจุบันคืออำเภอหนึ่งในจังหวัดตาก) ต่อมา ก็ได้เปิดบริษัทค้าขายทั่วไปของตัวเองที่เชียงใหม่ และได้ย้ายบริษัทมาตั้งที่ลำปางเมื่อ พ.ศ. 2442 พร้อมทั้งได้รับสัมปทานทำป่าไม้ด้วย


ดังนั้น บ้านหลังนี้จึงปลูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นทั้งที่พักของนายหลุยส์และอาคารสำนักงานของเขาที่ลำปาง จนเมื่อเขาเสียชีวิตที่อังกฤษในปี พ.ศ. 2462 กรมป่าไม้จึงได้รับมอบโอนกิจการทำไม้ของบริษัท บริติช บอร์เนียว จำกัด และบริษัทหลุยส์ ตี. เลียวโนเวนส์ รวมถึงบ้านหลังนี้ด้วย

ใน พ.ศ. 2482 บ้านหลังนี้จึงกลายเป็นอาคารที่ทำการขององค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ในระยะหนึ่ง และต่อมาได้กลายเป็นบ้านพักสำหรับพนักงาน จนกระทั่งพนักงานลดจำนวนลง จึงไม่มีผู้พักอาศัยอีก และทรุดโทรมไปตามกาลเวลา แต่ก็ได้รับการบูรณะเก็บรักษาไว้ โดยการบูรณะครั้งใหญ่เมื่อปี 2563-2564 ที่ผ่านมา


ปัจจุบันบ้านหลุยส์ ที เลียวโนเวนส์ อยู่ในความดูแลขององค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ภาคเหนือบน ตั้งอยู่ในพื้นที่บ้านพักองค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ (ออป.) ลำปาง ถนนป่าไม้ เขตชุมชนท่ามะโอ ตำบลเวียงเหนือ อำเภอเมือง เขตเทศบาลนครลำปาง

และถือเป็นหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญที่ให้ความรู้ทั้งด้านประวัติศาสตร์ สถาปัตยกรรม การอนุรักษ์ รวมถึงวิถีของชุมชนเก่าที่งดงามของนครลำปาง


ข้อมูลเพิ่มเติม: facebook.com/TamaoTravel




#########################################

สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline