"สวนหลวง ร.9" เป็นสวนสาธารณะและสวนพฤกษศาสตร์ที่ใหญ่ที่สุดในกรุงเทพมหานคร มีพื้นที่ประมาณ 500 ไร่ อยู่ในแขวงหนองบอน เขตประเวศ ทางตะวันออกของกรุงเทพมหานคร จัดสร้างเพื่อสร้างเพื่อน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในศุภมงคลสมัยเจริญพระชนมพรรษาครบรอบ 60 พรรษา ในวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2530 ซึ่งปลายปีอากาศดีๆ แบบนี้ ก็เหมาะกับการออกไปเดินเล่นพักผ่อนหย่อนใจที่สวนสาธารณะ รับลมเย็นๆ สูดอากาศสดชื่น และไปชมต้นไม้ดอกไม้นานาพันธุ์ที่แข่งขันกันชูช่อสวยงาม รวมทั้งน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ในหลวง ร.9 อีกด้วย
"สวนหลวง ร.9” เกิดขึ้นจากการร่วมมือกันของหน่วยงานต่างๆ รวมถึงการบริจาคทุนทรัพย์จากประชาชนชาวไทย จนทำให้เกิดเป็นสวนขนาดใหญ่เพื่อน้อมเกล้าฯ ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสทรงเจริญพระชนมพรรษา 5 รอบ ในวันที่ 5 ธ.ค. 2530 โดยวัตถุประสงค์หลักก็เพื่อให้สวนแห่งนี้เป็นสถานที่ส่งเสริมวิชาการทางด้านพฤกษศาสตร์ มีการรวบรวมพรรณไม้ต่างๆ เพื่อการศึกษา เพื่อเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ และเป็นสถานที่ช่วยปลูกฝังทัศนคติในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในพื้นที่ราว 500 ไร่ จะมีพรรณไม้ต่างๆ ประกอบด้วย ไม้ยืนต้น ไม้ล้มลุก ไม้ยึดเกาะ ไม้พุ่ม ไม้ดอก ไม้ใบ ไม้คลุมดิน ไม้ป่า และไม้นำเข้าจากต่างประเทศ รวมทั้งหมดประมาณ 2,300 ชนิด นอกจากนี้ก็ยังมีสวนที่รวบรวมกลุ่มพรรณไม้ต่างๆ อีกมากมาย อาทิ สวนสมุนไพร สวนบัวนานาพันธุ์ เป็นต้น
ก่อนจะเริ่มเข้าไปเดินเล่นในสวนหลวง ร.9 ฉันก็ได้ศึกษาข้อมูลมาล่วงหน้าแล้วว่า สวนแห่งนี้มีพื้นที่กว้างใหญ่ไพศาล มีการแบ่งพื้นที่ออกเป็นส่วนต่างๆ กัน เมื่อมาถึง ฉันก็เลยต้องอาศัยแผนที่ของสวนที่ไปขอมาจากเจ้าหน้าที่ เป็นไกด์นำทางในครั้งนี้
จุดเริ่มต้นของฉันอยู่ที่ “หอพฤกษศาสตร์” ซึ่งภายในมีการจัดแสดงพิพิธภัณฑ์พืช มีตู้แสดงเมล็ดพันธุ์พืชแห้งไม่ว่าจะเป็นเครื่องเทศต่างๆ เมล็ดพืชหน้าตาแปลกๆ ทั้งที่มีในเมืองไทยและในต่างประเทศ และที่นี่ก็ยังเป็นห้องสมุดและสถานที่ทำงานของเจ้าหน้าที่อีกด้วย
เดินออกมาจากสวนพฤกษศาสตร์ ก็ผ่านมาเจอกับ “พลับพลายอด” ที่เป็นพลับพลาสีทองอร่ามตั้งอยู่กลางสระบัว หลายคนอาจจะรู้สึกคุ้นตา ก็เพราะพลับพลายอดแห่งนี้เป็นส่วนจำลองของพระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์ ภายในพระราชวังบางปะอิน มาไว้ ณ สวนหลวง ร.9 แห่งนี้
จากนั้นก็เข้ามาที่ “เรือนเฟิร์นและกล้วยไม้” ที่ด้านในจะจัดแสดงพันธุ์เฟิร์น และพันธุ์กล้วยไม้มากมาย ฉันเดินดูด้วยความตื่นตาตื่นใจ เพราะกล้วยไม้บางชนิดก็เพิ่งเคยเห็นที่นี่เป็นที่แรก ข้างๆ กับเรือนนี้ก็จะเป็นสวนบัวเบญจพรรณ สวนสมุนไพร และอาคารพรรณไม้ทะเลทราย หรือจิโอเดสิกโดม ที่มีพรรณไม้ทะเลทรายหน้าตาแปลกๆ ให้เห็นกัน
จุดสำคัญที่สุด และเป็นสัญลักษณ์ของสวนหลวง ร.9 ก็คือ “หอรัชมงคล” โดยห้องที่หนึ่งจัด ห้องพระราชประวัติของในหลวงร.9 ห้องที่สอง ห้องฝีพระหัตถ์ฝากประชา แสดงถึงพระอัจฉริยาภาพของในหลวงศิลปะศาสตร์หลายแขนง ห้องที่สาม ห้องกีฬาชื่นบาน ห้องที่แสดงถึงกีฬาที่พระองค์ทรงเคยเล่นต่างๆ ห้องที่สี่ ห้องดนตรี แสดงอัจฉริยภาพด้านดนตรีของในหลวงร.9 ห้องที่ห้า ห้องพระราชกรณียกิจที่ในหลวง ร.9 ทรงงานเพื่อพัฒนาประเทศ ห้องที่หก ห้องพิพิธกุศลสถาน ในหลวงร.9 ทรงเป็นพระบรมโพธิสมภารให้แก่ประชาชน ห้องที่เจ็ด ห้องถิ่นฐานพิทักษ์ ห้องที่เกี่ยวกับการทูต ด้านทหารต่างๆ ในยุคของพระองค์ ห้องที่แปด ห้องบริรักษ์ชาวไร่ เรื่องราวเกี่ยวกับพระองค์ทรงมีพระราชกรณียกิจเพื่อเกษตรกร ห้องที่เก้า ห้องโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา ใช้พื้นที่ในสวนจิตลดาก่อตั้งเป็นโครงการที่ช่วยเหลือด้านผลผลิตแก่เกษตรกร เป็นเก้าห้องที่มีคุณค่าและให้น้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของในหลวงร.9 ที่มีต่อคนไทยทุกคน
ด้านหน้าหอรัชมงคลเป็นสระน้ำขนาดใหญ่ มีชื่อว่า “ตระพังแก้ว” นอกจากจะเป็นสระที่ใช้รองรับน้ำเพื่อแก้ไขปัญหาน้ำท่วมขัง ในยามปกติก็ยังเป็นสถานที่พักผ่อนและเล่นกิจกรรมทางน้ำ มีทั้งเรือพายและจักรยานน้ำให้เช่า
เดินมาตั้งนานแล้วยังไม่ถึงครึ่งทางของพื้นที่สวน ฉันก็เริ่มเหนื่อย เริ่มมีเหงื่อซึมมาหน่อยๆ เลยต้องมาแวะนั่งพักผ่อนใน “อาคารพรรณไม้ในร่ม” ที่ภายในจะปลูกพรรณไม้ต่างๆ ที่ไม่ต้องการแสดงแดดมากนัก และยังมีการจัดเป็นมุมนั่งเล่นพักผ่อนสบายๆ ด้วย
หายเหนื่อยแล้วก็มาตะลุยกันต่อที่ “สวนนานาชาติ” ประกอบด้วย สวนจีน สวนญี่ปุ่น สวนฝรั่งเศส สวนสเปน สวนอังกฤษ และสวนอิตาลี ซึ่งแต่ละสวนก็จะมีการประดับประดาตกแต่งที่แตกต่างกันไปตามเอกลักษณ์ของแต่ละชาติ อย่างเช่นที่สวนอังกฤษ ก็จะมีรูปปั้นเด็กตั้งอยู่กลางสวนกุหลาบ ส่วนที่สวนฝรั่งเศส ก็จะตัดแต่งต้นไม้ให้มีลักษณะเป็นรูปทรงต่างๆ
หันมาอีกฝั่งของตระพังแกว จะเป็นบริเวณที่เรียกว่า “สวนรมณีย์” บริเวณนี้จะจัดเป็นสวนที่เลียนแบบมาจากธรรมชาติ มีการนำหินธรรมชาติมาจากหลายจังหวัดมาจัดวางให้ดูเป็นป่าเขา ตกแต่งรวมกับพรรณไม้จากภาคต่างๆ และยังจัดเป็นสวนพรรณไม้หอมรอบๆ “ศาลาพุฒ-จันทน์” ส่วนที่ริมฝั่งตระพังแก้วมีประติมากรรมเฉลิมพระเกียรติ “บรมราชินีนาถบุปผาลัย” ซึ่งจำลองพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ
สวนหลวงร.9 นอกจากเป็นสถานที่รวบรวมพันธุ์ไม้ไว้ให้ประชาชนได้ศึกษากันแล้ว ที่สวนหลวง ร.9 ก็ยังเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ และเป็นสถานที่ออกกำลังกายของหลายๆ คน โดยจะมีการจัดพื้นที่ส่วนหนึ่งให้เป็นสวนสุขภาพ มีอุปกรณ์ออกกำลังกายให้เล่นทั้งเด็กและผู้ใหญ่ และใกล้ๆ กันนั้นก็ยังมีมุมสนามเด็กเล่นให้เด็กๆ มาเล่นสนุกสนานกัน
นอกจากนั้นสวนหลวง ร.9 ได้จัดงานประจำปี “งานพรรณไม้งามอร่ามสวนหลวง ร.9” ซึ่งในปีนี้จะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 1-10 ธ.ค.2559 โดยจะมีพิธีทำบุญตักบาตรและสวดมนต์นั่งสมาธิเจริญจิตภาวนา น้อมถวายเป็นพระราชกุศลแด่ในหลวงร.9 ณ หอรัชมงคล อีกด้วย
วันหยุดหากไม่มีแพลนไปไหน ก็มาเที่ยวชมสวนสวยๆ ดอกไม้งามๆ และมีกิจกรรมให้ทำมากมายพักผ่อนหย่อนใจได้ที่สวนหลวงร.9 แห่งนี่
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
“สวนหลวง ร.9” เปิดบริการทุกวัน เวลา 05.00-19.00 น. โดยจะเก็บค่าผ่านประตูตั้งแต่เวลา 09.00-17.00 น. ค่าเข้าชมคนละ 10 บาท สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมที่ สำนักงานมูลนิธิสวนหลวง ร.9 โทร.0-2328-1385-86
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ กอง บก.ข่าวท่องเที่ยว แฟกซ์ 0-2629-4467 อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com
