กองทัพเรือจัดงานรำลึกครบรอบวิกฤตการณ์ ร.ศ.112 ณ ป้อมพระจุลจอมเกล้า จ.สมุทรปราการ เพื่อเป็นการบอกเล่าประวัติศาสตร์สำคัญในสมัยรัชกาลที่ 5 พร้อมชมกิจกรรมต่างๆ มากมาย 13-14 ก.ค. นี้
ในวันเสาร์ ที่ 13 กรกฎาคม 2556 ในปีนี้ ตรงกับวันครบรอบ 120 ปี ของวิกฤตการณ์ร.ศ.112 (พ.ศ.2436) ซึ่งถือเป็นประวัติศาสตร์ที่สำคัญยิ่งในยุครัตนโกสินทร์ ตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เป็นยุคที่ชาติตะวันตกได้เข้ามาแสวงหาอาณานิคมในแถบเอเซีย ญวน เขมร ลาว ต่างตกเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส ส่วนอินเดีย พม่า มลายู ตกเป็นอาณานิคมของอังกฤษ และในที่สุด
ทั้งนี้ในวันที่ 13 กรกฎาคม 2436 เวลา 18.05 น. เรือรบฝรั่งเศส จำนวน 2 ลำได้เข้ารุกล้ำอธิปไตยบริเวณปากแม่น้ำเจ้าพระยา จึงได้เกิดการยิงต่อสู้กับหมู่เรือรบของฝ่ายไทย และหมู่ปืนป้อมพระจุลจอมเกล้า บริเวณแหลมฟ้าผ่า หลังจากการยิงต่อสู้กับหมู่ปืนที่บริเวณป้อมผีเสื้อสมุทร พระสมุทรเจดีย์แล้ว เรือรบฝรั่งเศส ได้หลุดพ้นแนวกระสุนปืน และได้นำเรือรบทั้ง 2 ลำ เข้าจอดบริเวณหน้าสถานทูตฝรั่งเศส
จากเหตุการณ์ในครั้งนี้ ฝรั่งเศสได้รับความเสียหาย ตาย 3 คน บาดเจ็บ 3 คน และฝ่ายไทยตาย 8 คน บาดเจ็บ 40 คน และฝรั่งเศสได้เรียกร้องให้ฝ่ายไทยชำระเงินค่าเสียหายจำนวน 3 ล้านฟรังก์ และในเวลาต่อมาได้เข้ายึดครองจันทบูรณ์ (จันทบุรี) และตราด ตลอดระยะ 10 กว่าปีที่ผ่านมา เป็นผลให้ไทยต้องเสียดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง เสียมราฐ พระตะบอง และศรีโสภณ
และเพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทำให้สยามประเทศรอดพ้นจากการเป็นเมืองขึ้นของชาติมหาอำนาจตะวันตก รวมทั้งรำลึกถึงวีรกรรมของทหารกล้าที่ได้สละชีพเพื่อป้องกันอริราชศัตรู กองทัพเรือจึงได้ร่วมกับจังหวัดสมุทรปราการ มูลนิธิพระบรมราชานุสาวรีย์ รัชกาลที่ 5 ณ ป้อมพระจุลจอมเกล้า องค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรปราการ ชมรมคนรักษ์ป้อมพระจุลจอมเกล้า และองค์กรอื่นๆ จัดงาน 120 ปี รำลึกวิกฤตการณ์ ร.ศ.112 ณ ป้อมพระจุลจอมเกล้า ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ ใน 13-14 กรกฎาคม 2556 ระหว่างเวลา 09.00 น.-21.00 น.
ภายในงานมีรายละเอียดของกิจกรรมที่สำคัญดังนี้
-พิธีวางพานพุ่มถวายสักการะพระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5
-พิธีอุทิศส่วนกุศล และพิธีสดุดีวีรชนทหารกล้าที่สละชีพในวิกฤตการณ์ ร.ศ.112
-การแสดงการตีธงโดย นักเรียนจ่าสื่อสารฯ การแปรขบวนตีธงโดยนักเรียนลูกเสือสมุทร การแสดงท่าประกอบอาวุธ (Fancy Dew.) โดยนักเรียนจ่า รร.ชุมพลทหารเรือ
-การแสดงประวัติธงชาติไทย และธงราชนาวีจากหน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน
-พิธีย่ำพระสุริย์ศรี เป็นพิธีการของทหารเรือไทยพิธีหนึ่ง คล้ายกับการสวนสนามเพื่ออำลาชีวิตราชการของผู้บังคับบัญชาระดับสูง ซึ่งพิธีนี้นั้นจะเริ่มกระทำในเวลาที่พระอาทิตย์ลับขอบฟ้าพอดี (ประมาณ 18.00น.) ถือเป็นขนบธรรมเนียมของทหารเรือ โดยมีการอัญเชิญธงราชนาวีลงจากยอดเสา โดยทั่วไปที่ถือเอาเวลาพระอาทิตย์ลับขอบฟ้าเป็นหลัก จึงได้ชื่อว่า "พิธีย่ำพระสุริย์ศรี"
-การบรรยายพิเศษ ข้อมูลเกี่ยวกับวิกฤตการณ์ ร.ศ.112 ที่เป็นจุดกำเนิดสิ่งต่างๆ ในสมุทรปราการ และประเทศไทย โดยอาจารย์ เผ่าทอง ทองเจือ และ อาจารย์สมชาย ชัยประดิษฐรักษ์
-การเสวนาเรื่อง “120 ปี ร.ศ.112” โดย พลเรือเอก ทวีวุฒิ พงศ์พิพัฒน์ ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.อรรถ นันทจักร์ ดร.อมร วาณิชวิวัฒน์ ผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์
-การแสดงพลุและแสง สี เสียง “ชุดย้อนรอยประวัติศาสตร์ ร.ศ.112 บริเวณข้างพิพิธภัณฑ์เรือหลวงแม่กลอง ป้อมพระจุลจอมเกล้า โดยนักแสดงกิตติมศักดิ์ พลเรือโทสรวงสรร พินทุสมิต ผู้ทรงคุณวุฒิพิเศษกองทัพเรือ และน้องปันปัน ลูกสาวคุณ แหวนฐิติมา” เริ่มเวลา 19.30-21.00 น. (ทั้งสองวัน) ชมฟรี
นอกจากนี้ยังมีการแสดงนิทรรศการจากองค์กรต่างๆ ได้แก่
- สภากาชาดไทย การก่อกำเนิดสภาอุณาโลมแดง เนื่องจากวิกฤตการณ์ ร.ศ.112 ซึ่งต่อมาก็คือ สภากาชาดไทย
- ไปรษณีย์ไทย ความเป็นมาของการก่อกำเนิดไปรษณีย์ไทยในสมัยรัชกาลที่ 5
- สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) นำความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์ให้น้องๆ ตอบปัญหา มีรางวัลมอบให้
- องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) นำความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์มาให้น้องๆ ตอบปัญหา มีรางวัลมอบให้
- พิพิธภัณฑ์ธงสยาม แสดงประวัติความเป็นมาของธงชาติไทย
และ หน่วยงานของกองทัพเรือ ได้แก่ กรมอุทกศาสตร์ กรมอู่ทหารเรือ กรมแพทย์ทหารเรือ สำนักงานวิจัยและพัฒนาการทางทหารกองทัพเรือ กองเรือทุ่นระเบิด กองเรือยุทธการ เป็นต้น
-การจำหน่ายผลิตภัณฑ์สินค้าพื้นเมือง (Otop) ของจังหวัดสมุทรปราการ และของดีจากร้านค้าสมาคมภริยาทหารเรือ
-การแสดงรถโบราณ และรถมอเตอร์ไซด์ขนาดใหญ่ (BIGBIKE) มากกว่า 50 คัน พร้อมพาน้องๆ ขึ้นรถโบราณชมทิวทัศน์บริเวณรอบป้อมพระจุลจอมเกล้า ของสยามมิวเซียมทั้ง 2 วัน
สำหรับประชาชนและผู้ที่สนใจสามารถเข้าร่วมกิจกรรมได้ทั้ง ในวันเสาร์ที่ 13 กรกฎาคม 2556 และ อาทิตย์ที่ 14 กรกฎาคม 2556 ระหว่างเวลา 09.00 น. - 21.00 น. โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ ทั้งสิ้น โดยจะมีรถโดยสารปรับอากาศขนาดใหญ่ จาก ขส.ทร. รับเข้างาน ระหว่างเวลา 09.00-21.00 น. ซึ่งจะจอดรถที่บริเวณ สามแยกพระสมุทรเจดีย์ ออกทุกๆ ชั่วโมง
ทั้งนี้ผู้สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ กรมกิจการพลเรือนทหารเรือ โทร. 0-2475-3061,0-2475-3031,0-2475-3022 หรือดูที่ http://www.navy.mi.th/civil