กิน “เจ” ให้สุขใจ

ในแต่ละปีจะมีอยู่ช่วงหนึ่งที่หลายคนหันมาถือศีลกินผัก หรือจะเรียกว่าอยู่ในช่วง “เทศกาลกินเจ” อันมีกำหนด 9 วัน คือ เริ่มตั้งแต่วันขึ้น 1 ค่ำ ถึง ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจีน ซึ่งในแต่ละปีก็จะอยู่ในช่วงวันที่แตกต่างกันไป โดยในปีนี้อยู่ในช่วงระหว่างวันที่ 15-23 ตุลาคม 2555 (แต่บางคนอาจจะเริ่มกินเจล่วงหน้า 1 วัน หรือที่เรียกว่า “ล้างท้อง”)

แม้ว่าบางคนจะถือศีลกินเจกันเป็นประจำทุกปี แต่ก็อาจจะลืมไปแล้วว่าการกินเจที่แท้จริงเป็นอย่างไร “108 เคล็ดกิน” ก็เลยมาทบทวนกันเสียหน่อย กินเจปีนี้จะได้ถูกต้องตามหลัก และสุขกายสุขใจกันถ้วนหน้า

ตำนานการเกิดขึ้นของการกินเจนั้นมีหลากหลายความเชื่อ แต่จุดประสงค์หลักที่เหมือนกันก็คือ การงดกินเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์ รวมถึงการดำรงตนให้อยู่ในศีลธรรมอันดี มีความบริสุทธิ์ทั้งกาย วาจา และใจ

บางคนอาจจะกินเจตามความเชื่อของครอบครัว บ้างก็กินเจเพื่อสุขภาพ เนื่องจากเจเป็นอาหารชีวจิต หากกินติดต่อกันในช่วงเวลาหนึ่งจะช่วยปรับสมดุลให้ร่างกาย และช่วยกำจัดของเสียออกจากร่างกาย หรือบางคนอาจกินเจด้วยจิตเมตตา ละเว้นการสร้างกรรม จากการกินสัตว์ต่างๆ

ดังนั้น อาหารเจจึงเป็นอาหารที่ปราศจากเนื้อสัตว์ และส่วนประกอบที่มาจากสัตว์ทุกประเภท รวมถึงไม่มีผักฉุนทั้ง 5 ชนิด คือ กระเทียม หัวหอม หลักเกียว กุยฉ่าย และใบยาสูบ และหันมากินโปรตีนจากถั่วชนิดต่างๆ รวมไปถึงเต้าหู้ ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง และในปัจจุบันก็มีการผลิตเนื้อสัตว์เจในรูปแบบต่างๆ ทั้งกุ้ง ปลา ปลาหมึก หมู ไก่ และอีกนานาชนิด ที่มีหน้าตาและกลิ่นใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์จริงเป็นอย่างมาก ซึ่งก็เป็นทางเลือกหนึ่งของคนกินเจ

ส่วนใครที่ยังกังวลว่าการกินเจนั้นจะทำให้ร่างกายขาดสารอาหารเพราะต้องงดเนื้อสัตว์ ก็ไม่ต้องกังวลไป เพราะระยะเวลาการกินเจเพียง 9-10 วันนั้น ยังไม่นานพอที่จะทำให้ร่างกายขาดสารอาหาร อีกส่วนคือ วัตถุดิบหลักในการปรุงอาหารเจ นอกจากจะใช้ผักชนิดต่างๆ แล้ว ก็ยังมีเต้าหู้ ซึ่งเป็นแหล่งโปรตีนคุณภาพ หรับให้ร่างกายนำไปใช้ได้เช่นเดิม

สุดท้าย การกินเจนั้นหากจะให้ได้บุญจริงๆ นอกจากจะไม่กินเนื้อสัตว์แล้ว ก็ต้องรักษาศีลธรรม ทำบุญ ทำทาน รักษากาย วาจา ใจ ให้บริสุทธิ์ แบบนี้จึงจะเรียกว่าเป็นการกินเจที่แท้จริง