สัมผัสวิถีไทยวน สระบุรี ที่ “บ้านโตนด”

“สระบุรี” เป็นอีกหนึ่งจังหวัดท่องเที่ยวภาคกลางที่อยู่ใกล้กรุงเทพฯ ใช้เวลาในการขับรถไม่ทันเมื่อยก็ถึงจุดหมายปลายทาง ซึ่งที่จ.สระบุรีนั้นมีสถานที่ท่องเที่ยวให้เลือกเที่ยวมากมายหลายหลาก รวมถึงหมู่บ้าน OTOP เพื่อการท่องเที่ยวอย่าง “บ้านโตนด” แหล่งท่องเที่ยวสัมผัสเชิงวิถีชีวิตวัฒนธรรมชุมชนที่น่าสนใจ

“บ้านโตนด” ตั้งอยู่ที่ ต.ดาวเรือง อ.เมือง จ.สระบุรี เมื่อก่อนนี้ที่นี่มีชื่อว่าบ้านดาวเรือง เพราะส่วนหนึ่งมาจากการปลูกดอกดาวเรืองมากในแถบนี้ ภายหลังเปลี่ยนชื่อมาเป็นบ้านโตนด ซึ่งที่มาของชื่อบ้านก็คือ บริเวณนี้มีดงต้นตาลโตนดอยู่เป็นจำนวนมาก

ชาวบ้านโตนดเป็นชุมชนของคนไทยวนหรือไทยโยนก อดีตชาวล้านนาที่อพยพมาตั้งบ้านเรือนที่จ.สระบุรี แถบลุ่มแม่น้ำป่าสัก

ทุกวันนี้ชาวไทยวนบ้านโตนดยังคงไว้ซึ่งวัฒนธรรมรากฐานจากวัฒนธรรมล้านนา มีการพูดภาษาถิ่น (ภาษายวน) เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ และได้ทำการสืบสานประเพณีต่างๆ ไว้อย่างดี ไม่ว่าจะเป็นประเพณีงานบุญสลากภัตกลางวัน งานขันโตกในเวลากลางคืน งานถวายปราสาทผึ้ง ฯลฯ

มีศิลปะการทอผ้าพื้นบ้าน การกินอาหารพื้นเมือง การฟ้อน ศิลปะการตัดกระดาษ การทำอาหาร งานใบตอง และอื่นๆ ที่เป็นวัฒนธรรมที่อนุรักษ์ไว้ในชุมชน ทั้งยังมีหอวัฒนธรรมพื้นบ้านไทยวนที่มีอาจารย์ทรงชัย วรรณกุล เป็นผู้รับผิดชอบดูแลภายใต้ความร่วมมือของสำนักงานวัฒนธรรมแห่งชาติ (สวช.)

สำหรับบ้านโตนดนั้นมีแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจมากมาย อาทิ ในหมู่บ้านจะมีหอวัฒนธรรม ที่มีงานแสดงกิจกรรมต่างๆ ของวัฒนธรรมไทยวน มีของสะสมพื้นบ้านต่างๆ เช่น เรือนไทยโบราณของเจ้าเมืองสระบุรี (หลวงจบกระบวนยุทธ) เรือนของเสือคง โจรเลื่องชื่อในจังหวัดสุพรรณบุรีในอดีต นอกจากนี้ ยังมีผ้าทอโบราณที่สะสมไว้อีกหลายร้อยผืน มีพิพิธภัณฑ์เรือลุ่มแม่น้ำป่าสัก ที่เก็บและจัดแสดงเรือชนิดต่างๆ ที่ใช้ในลุ่มแม่น้ำป่าสักและภาคกลางกว่า 20 มีบ้านต้นตาล ที่มีพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านไทยวน มีวัดโตนด วัดเขาแก้ววรวิหาร วัดศาลาแดง และวัดสูงเสาร้องไห้ที่มีศาลแม่นางตะเคียนที่โด่งดัง

และนอกจากจะได้เที่ยวแล้วยังจะได้ชอปปิ้งซื้อสินค้าสินค้าศิลปะหัตกรรมของชุมชนด้วย ที่บ้านโตนดมีสินค้าที่ระลึก OTOP หลายอย่างให้ซื้อหา อาทิ งานประดิษฐ์ดอกไม้จากดินและผ้าใยบัว การทำโคมซึ่งเป็นโคมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะของชาวไทยวน และมีกล้วยอบม้วนรสหวานให้ซื้อติดไม้ติดมือเป็นของฝากคนทางบ้านด้วย

นักท่องเที่ยวที่สนใจไปท่องเที่ยวหมู่บ้านโตนด จ.สระบุรี สามารถเดินทางโดยรถยนต์ จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข 1 กรุงเทพฯ – สระบุรี ใช้เส้นทางเลี่ยงเมืองไปทางจังหวัดลพบุรี ถึงแยกเสาไห้ ตรงไปแล้วเลี้ยวซ้ายตามป้าย ปากบาง (ทางหลวงหมายเลข 3225) หรือติดต่อสอบถามไปที่ องค์การบริหารส่วนตำบลดาวเรือง โทร. 0-3633-3348 สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดสระบุรี โทร. 0-3622-1020 และสำนักงานพัฒนาอำเภอเมือง โทร. 0-3621-1376